«بازاریابی» نیاز اسناد اشتغال و توسعه در مازندران

بازار - گروه استان ها- مجتبی طبری: به‌طورکلی آموزش‌های فنی و حرفه‌ای به‌مثابه‌ یک واژه جامع به جنبه‌های فرایندهای آموزشی درگیر با فنّاوری و علوم مرتبط با آن، مهارت‌های عملی، نگرش، فهم و دانش وابسته به حرفه و شغل در بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگ توسعه اشاره دارد؛ بنابراین نگاه چند کارکردی آموزش‌های مهارتی و ورود این آموزش‌ها در عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی و آموزشی، وظیفه‌ نهاد سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای به‌عنوان کارگزار آموزش‌های مهارتی را پیچیده‌تر و دشوارتر کرده است.

از این‌ رو وظیفه سیاست‌گذاران و برنامه ریزان آموزش‌های مهارتی است که برای موفقیت، برنامه‌های استراتژیک و فنی خود را برای آینده مشخص کنند؛ در این اسناد، می‌بایست نقشه راه کشور برای اشاعه و ترویج آموزش‌های مهارتی طراحی و به کارکرد اصلی این آموزش‌ها که کارآفرینی و اشتغال است؛ توجه ویژه‌ای معطوف شود.

با توجه به موقعیت ایران و وجود تحریم‌ها و تأکید اسناد بالادستی به لزوم بکارگیری مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی در برنامه‌های پیش رو، باید سند برنامه‌های توسعه مهارتی با توجه به متغیرهای درون‌زا، برون‌زا و ملزومات جهان پسا مدرن و شغل‌های جدید و با مشارکت همه‌ی مسئولان و ذی‌نفعان تنظیم شود.

در این راستا پژوهش تدوین سند برنامه توسعه مهارتی فناوری‌های نوین استان مازندران با رویکرد بازاریابی آموزش‌های مهارتی طراحی‌شده است. برای تدوین این سند از استراتژی‌های مبتنی بر آسیب‌شناسی مؤلفه‌های ایجاد توسعه پایدار در استان مازندران و تعیین  منابع تا خلق مزیت‌های رقابتی استفاده‌ شده است.

بر اساس یافته‌های این پژوهش اصلی‌ترین قابلیت‌های توسعه در استان؛ شرایط مناسب اقلیمی و قابلیت‌های متنوع در نواحی کوهستانی، جلگه‌ای، ساحلی و عرصه‌های مستعد طبیعی و زیست‌محیطی و جذب گردشگری، پیشینه دیرین سنت‌های فرهنگی، برخورداری از اراضی مستعد و حاصل خیز و آب فراوان، استقرار در کنار دریای خزر و برخورداری از مبادی ورودی و خروجی کالا و مسافر، وجود معادن و امکان فراوری مواد معدنی، وجود زیرساخت‌های مناسب توسعه فعالیت‌های صنعتی به‌ویژه در زمینه صنایع وابسته به کشاورزی و شیلات و امکان جلب و جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در بخش‌های اقتصادی و زیر بنایی است.

بنابراین مزیت‌های اصلی استان در کشاورزی (وجود گونه‌های خاص ماهی‌های خاویاری، قابلیت‌های منابع آب در استان، وجود دریای خزر، دسترسی به منابع دریایی، متوسط بارندگی، درصد پوشش جنگی)؛ صنعت معدن و تجارت (صادرات مستقیم فراورده‌های صنعتی، تنوع محصولات کشاورزی قابل‌ عرضه به بازار منطقه و جهانی و مجاورت با کانون‌های تولید انرژی)؛ خدمات گردشگری(وجود کشورهای هم‌جوار، طبیعت منحصر به ‌فرد و مهمان‌نوازی فطری مردم مازندران)؛ بخش زیر بنایی و انرژی (وجود بندرها و حمل‌ونقل دریایی، دسترسی به آب‌های آزاد، ظرفیت آب استان) و مزیت کلی(جمعیت و نیروی انسانی فعال و تحصیل‌کرده، تعدد و نزدیکی شهرها با تراکم جمعیتی، موقعیت و دسترسی ممتاز به کشورهای CIS  دانست.

بر اساس استعدادها و مزیت‌های استان می‌توان سرمایه‌گذاری آموزش‌های مهارتی را در بخش‌های زیر مفید ارزیابی کرد کاربرد بیوتکنولوژی و ژنتیک در آبزیان؛ کاربرد فناوری‌های نانو در آبزیان، دیسپاچینگ منابع آب، استارت‌های آبی، استحصال انرژی از امواج دریا، به‌کارگیری فناوری‌های نوین در مهندسی دریا، کاربرد نانو فنّاوری در پیشگیری از فرسایش خاک ناشی از بارندگی، کاربرد سنجش از راه دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در مدیریت جنگل و مراتع، آموزش صادرات کالا با فناوری نوین، طراحی، اجرا و راهبری گردشگری مجازی، کاربرد فناوری اطلاعات در بازاریابی گردشگری، فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مدیریت حمل‌و نقل، کاربرد اینترنت اشیا در کسب‌وکار، فناوری‌های نوین در صنایع، برنامه‌نویسی تلفن همراه، ابزارهای فناوری ارتباطات و اطلاعات در مدیریت بحران؛ دانست.

تشکیل کارگروهای راهبردی زیست فناوری، نانو تکنولوژِ، فناوری اطلاعات در دفتر برنامه درسی و پژوهش سازمان آموزش فنی و حرفه ای، توسعه استانداردها و شایستگی های زیست فناوری به خصوص بیو سبز و آبی، و کمک به ایجاد مراکز آموزش آزاد در دوره های مهارت های پیشرفته از جمله پیشنهادهای کاربردی در این طرح است.

دکتر مجتبی طبری. عضو هیئت‌علمی دانشگاه