بازار؛ گروه فناوری اطلاعات: پاندمی کرونا که پیش از این تغییرات زیادی را در سبک و هزینههای زندگی مردم ایجاد کرده بود، با شروع سال تحصیلی روی دیگری از خود را به نمایش گذاشته است. والدینی که در سالهای گذشته از گرانی لوازم التحریر گله میکردند این روزها بیشتر از هر زمانی نگران تامین هزینههای تحصیل مجازی دانش آموزان خود هستند. از هزینههای بستههای اینترنت گرفته تا خرید گوشی تلفن همراه و تبلت برای آموزش مجازی. یک حساب کتاب ساده نشان میدهد که تحصیل برای کودکان البته در مدارس دولتی این روزها دست کم ۵ میلیون تومانی خرج روی دست والدین میگذارد.
آنگونه که فعالان بازار موبایل میگوید در حال حاضر یک گوشی ساده اندروید ساده چیزی حدود ۴ میلیون تومان در بازار قیمت خورده است. حالا اگر به قیمت گوشی تلفن همراه هزینه ۴۰۰ هزار تومانی لباس فرم و کیف مدرسه و همچنین حدود ۳۰۰ هزار تومانی لوازم التحریر و ۳۰۰ هزار تومانی کمک به مدرسه را اضافه کنید متوجه میشوید که پدر و مادرها تقریبا معادل ۹۰ درصد درآمد دو ماه خود را (حداقل حقوق کارگران حدود دو میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است) برای تحصیل کودکان خود هزینه می کنند.
گوشی موبایل سامسونگ گلکسی A۱۰s حدود ۱۰ روز پیش در بازار حدود ۲ میلیون ۹۰۰ هزار تومان بوده حالا بین ۳ میلیون و ۹۰۰ تا ۴ میلیون تومان در بازار معامله میشود. قیمت گوشی سامسونگ Galaxy A۵۱ از ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به ۷ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسیده است
مشتریهای متفاوت بازار علاالدین
مشتریهای بازار علاالدین و چهارسو این روزها دیگر مثل گذشته نیستند. بیشترشان دانش آموزانی هستند که احتمال میرود در شرایط کرونایی بیشتر آموزش خود را به صورت مجازی دریافت کنند. برخی اولین سال تحصیل فرزندشان است و برخی هم به دلیل داشتن دو محصل ناچار به تهیه یک گوشی تلفن همراه دیگر شدهاند. برخی هم میگویند که مدلهای گوشیشان قدیمی شده و اپلیکیشن شاد را ساپورت نمی کند و قادر به نصب این برنامه نیستند. در میان این افراد هم هستند والدینی که شاغل هستند و نمیتوانند گوشیهای موبایل خود را در اختیار فرزندان خود برای آموزش قرار دهند.
رشد بیش یک میلیون تومانی قیمت گوشی
اما در شرایطی این روزها بسیاری از والدین ناچار به خرید یک یا حتی دو گوشی تلفن همراه برای آموزش فرزندان خود هستند که قیمتها در بازار سر به فلک گذاشته است.
آنگونه که فرزاد یزدیان کاشانی کارشناس ارشد صنایع مخابراتی و فعال حوزه ICT به بازار میگوید گوشی موبایل سامسونگ گلکسی A۱۰S حدود ۱۰ روز پیش در بازار حدود ۲ میلیون ۹۰۰ هزار تومان بوده حالا بین ۳ میلیون و ۹۰۰ تا ۴ میلیون تومان در بازار معامله میشود.
جالب است که بدانید این گوشی پیش از این عید به قیمت یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان در بازار معامله میشده است. یک حساب کتاب ساده نشان میدهد که اگر ۱۵۰ روز کاری برای امسال در نظر بگیریم این گوشی روزانه حدود ۱۶ هزار تومان گران تر شده است. البته رشد قیمتها در برخی از برندها بیشتر هم بوده به عنوان مثال قیمت گوشی سامسونگ Galaxy A۵۱ از ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به ۷ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسیده است.
بسیاری از خانوادهها که قادر به خرید گوشی های نو نیستند دست به دامن گوشیهای دست دوم شدند. همین مساله موجب افزایش تقاضا برای موبایلهای دست دوم و رشد قیمتها شده است
بازار داغ گوشیهای رده پایین و دست دوم
بر اساس آنچه فعالان بازار میگویند تقاضا برای گوشیهای رده بالا همچنان بسیار کم است. به گفته یزدیان کاشانی، بیشتر والدین به دنبال خرید گوشیهای رده پایین برای آموزش مجازی دانش آموزان خود هستند. در حال حاضر بیشتر گوشیهای تلفن همراهی که توسط والدین خریداری میشود در رنج قیمت ۴ میلیون (تقریبا حداقل قیمت یک گوشی اندروید) تا ۸ میلیون تومان است. به همین دلیل رشد قیمت گوشیهای رده پایین حتی بیش از گوشیهای گران قیمت بوده است.
در این بین بسیاری از خانوادهها برای کاهش هزینه های خود تن به خرید گوشیهای دست دوم میدهند. آرش یکی از فروشندگان علاالدین است. او میگوید: این روزها بسیاری از خانواده برای خرید گوشی دست دوم به ما مراجعه میکنند.
همین مساله موجب شده که قیمت موبایل های کارکرده هم افزایش پیدا کند. او ادامه میدهد: بر اساس آنچه اعلام شده ۱۵ میلیون دانش آموز در کشور وجود دارد که اگر حتی ۲۰ درصد آنها ناچار به تهیه یک گوشی یا تبلت باشند، چیزی حدود ۳ میلیون تقاضای جدید برای گوشی تلفن همراه ایجاد شده که به طور قطع بسیاری از آنها توان خرید گوشیهای نو را ندارند.
فرزاد یزدیان کاشانی کارشناس حوزه ICT هم در اینباره میگوید: در شرایط رکودی بسیاری از افراد در صورت خرابی موبایل خود به سراغ استفاده گوشی قدیمی که کنار گذاشته شده بودند، می روند. اما برای دانش آموزان چنین امکانی وجود ندارد. چرا که گوشیهایی که اندروید پایینی دارند قابلیت استفاده برای آموزش مجازی و نصب اپلیکیشن شاد روی آنها وجود ندارد.
بهای ارز نیمایی از حدود ۱۷ هزار تومان به ۲۱ هزار تومان رسیده همین مساله منجر به افزایش قیمتها در بازار شده است. البته در گوشی های رده پایین به دلیل افزایش تقاضا رشد قیمتها بیش از گوشیهای گران قیمت بوده است
افزایش ارز نیمایی موبایل را گران کرد
اما رشد قیمتها در شرایطی اتفاق افتاده که فعالان بازار از رکود بازار گله میکنند. فرزاد یزدیان کاشانی فعال بازار که بیشترین دلیل رشد قیمت موبایل را افزایش قیمت ارز می داند، گفت: موبایل یک کالای کاملا وارداتی است و قیمت آن کاملا وابسته به بهای ارز است. بنابر این هر گونه تغییر در قیمت دلار، قیمتها در این بازار را هم دستخوش تغییر قرار میدهد.
او با اشاره به اینکه بر اساس قانون واردات گوشی موبایل بر اساس ارز حاصل از صادرات تامین میشود، ادامه داد: بهای ارز نیمایی از حدود ۱۷ هزار تومان به ۲۱ هزار تومان رسیده همین مساله منجر به افزایش قیمتها در بازار شده است. محصولاتی که پیش از این در بازار عرضه می شد، گوشیهایی بود که بر اساس ارز ۱۴ تا ۱۵ هزار تومان وارد کشور شده بود. این گوشیها در بازار تقریبا در حال اتمام است یا تمام شده و گوشیهایی که وارد بازار میشود بر اساس قیمت های جدید ارز است.
این کارشناس حوزه ICT همچنین در ادامه به افزایش تقاضای ناشی از آموزش مجازی در کشور اشاره کرده و گفت: در سالهای گذشته شاهد هیاهو در بازار لوازم التحریر بودیم. اما امسال ابزار تحصیل فرق کرده و گوشی و تبلت جای دفتر و خودکار و مداد را گرفته است.
۱۶ گیگابایت حداقل اینترنت مصرفی ماهانه دانش آموزان
البته هزینه های ناشی از آموزش مجازی تنها به گوشی تلفن همراه محدود نمی شود. هرچند که بر اساس اعلام حسن روحانی رئیس جمهوری و جواد آذری جهرمی استفاده از اپلیکیشن شاد برای دانش آموزان رایگان خواهد بود، اما بسیاری از مدارس و معلمان از این اپ برای آموزش استفاده نکرده و در نهایت خانوادهها ناچار به پرداخت هزینه های سنگین اینترنت خواهند شد. مهدی پسر ۱۳ ساله ای دارد که امسال وارد پایه هفتم شده است. او که همانند بسیاری از خانواده های دیگر ایرانی تجربه تلخی از استفاده از اپ شاد دارد، به بازار میگوید: سرعت شاد بسیار پایین بود و معلمان در بسیاری از موارد قادر به استفاده از این اپ برای آموزش نبودند. در نهایت مجبور به استفاده از اپ ها بودیم. به گفته او، در سال گذشته ماهانه چیزی حدود ۱۶ گیگا بایت برای آموزش مجازی مصرف میشد.
با این اوصاف خانوادهها در صورت اجرایی نشدن کامل و درست اپلیکیشن شاد و استفاده از سایر برنامه های اینترنتی برای آموزش ماهانه بایستی بین ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان برای اینترنت مصرفی کودکان خود کنار بگذارند. یک حساب کتاب ساده نشان می دهد که استارت آموزش مجازی دانش آموزان این روزها دست کم ۵ میلیون تومان برای خانواده ها هزینه می تراشد که معادل ۹۰ درصد دو ماه حقوق یک حداقلی بگیر در کشور است .
نظر شما