بازار؛ گروه خودرو: در شرایطی که باتریسازان خارجی توانستهاند به دانش و تکنولوژی مورد نیاز برای تولید باتری با ظرفیتی بالغ بر ۳۵۰۰ میلی آمپر بر ساعت دست یابند، باتریسازان داخلی همچنان محصولاتی با ظرفیت ۲۲۰۰ میلی آمپر بر ساعت تولید میکنند؛ این درحالی است که در سطح بینالمللی تولیدکنندگان به دنبال افزایش ظرفیت محصولاتشان به ۳۹۰۰ میلیآمپر بر ساعت هستند.
البته معضل باتریسازان داخلی تنها به ظرفیت محصولاتشان منتهی نمیشود و عمر مفید باتریها هم با مشکلاتی همراه است. به طوری که باتریهای داخلی تنها دوسال و محصولات باتریسازان خارجی ۴ سال عمر مفید دارند.
باتریهای داخلی انتخاب مناسبتر
یک کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه باتریهای وارداتی به رغم کیفیت و عمر مفید بالاتری که نسبت به محصولات داخلی دارند، باز هم انتخاب مناسبی برای خودروهای موجود در کشور نیست، به «بازار» گفت: «باتریهای وارداتی در شرایط فعلی بازار مناسب استفاده در خودروها نیست، زیرا به روش قاچاق وارد شده و عمر بسیار زیادی به دلیل ضربات وارد شده به بدنه باتری نخواهد داشت.»
رضا برنابادی اضافه کرد: «اگر از باتری ۲۰۲۰ وارداتی موجود در بازار استفاده کنید در نهایت دو ماه عمر مفید روی خودرو خواهد داشت. از همین رو بارها پیشنهاد کردیم که برای تهیه باتری در شرایط فعلی صنعت، انتخاب نخست آنها محصولات داخلی باشد. زیرا باتریهای تولید داخل عمر مفید بهتری نسبت به نمونههای خارجی با توجه به شرایط نامطلوب واردات خواهند داشت.»
وی با اشاره به افزایش قیمت باتری طی هفتههای اخیر ادامه داد: «قیمت باتری در یک ماهه گذشته ۴۰ درصد افزایش داشته است، این افزایش قیمت نیز بر خلاف بازارهای دیگر مربوط به ارز و طلا و... نیست. بلکه فلزات به کار رفته در محصول در بازار جهانی با افزایش قیمت همراه بوده و این مساله سبب بالارفتن قیمت سرب شده است. تعیین کننده قیمت باتری نیز سرب است و تامین آن در کشور با چالشهایی همراه است.»
این کارشناس صنعت خودرو بیان کرد: «درگذشته نه چندان دور حدود ۵۰ درصد از باتریهای موجود در بازار را تولیدات کرهای تشکیل میدادند اما درحال حاضر کمتر از ۵ درصد باتریهای موجود در بازار را محصولات وارداتی به ویژه کرهای تشکیل داده و ۹۵ درصد از باتریهای بازار تولید داخلی است. این نیز درحالی است که کشور کره ۸۰ درصد از باتریهای موجود در دنیا را تولید میکند و اصلیترین معادن سرب غنی در این کشور وجود دارد.»
تکنولوژی بالای باتریهای خارجی
برنابادی با اشاره به اینکه عمرمفید باتریهای تولید داخل حداکثر دوسال است، بیان کرد: «این درحالی است که عمرمفید باتریهای وارداتی مشروط بر تهیه و تامین اصولی، حدود چهار سال است، دلیل این مساله نیز بهبود تکنولوژی تولید و طراحی باتریهای وارداتی است. به عنوان مثال مقدار سربی که در باتریهای وارداتی استفاده شده خالصتر است، این درحالی است که سرب باتریهای داخلی ناخالصی بسیار زیادی دارند.»
این کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه صفحات داخل باتری برای نصب و قرارگیری به وسیله خال جوش بهم متصل میشوند اضافه کرد: «تولیدکنندگان خارجی به وسیله خطوط رباتیک این فرآیند را انجام میدهند، اما در ایران این کار توسط نیروی انسانی انجام میشود. اگر صفحات باتری را بررسی کنید، متوجه خواهید شد که مقدار سرب موجود روی آنها یکنواخت بوده، اما تولیدات داخلی سرب یکنواختی روی صفحات ندارند. تکنولوژی برخی از باتریهای موجود در بازار به اندازه نمونههای وارداتی خود است.»
وی با اشاره به اینکه خودروسازان برای کاهش قیمت محصولات خود از باتریهای آب-اسیدی استفاده میکنند، گفت: «تولیدکنندگان باتری خط تولید خودروسازان برای کاهش قیمت محصولات خود مجبور هستند باتریها آب-اسیدی را به آنها عرضه کنند. این درحالی است که حدود ۹۵ درصد بازار را باتریهای سیلدکلسیم تشکیل میدهد، حتی در بازار داخل کشور خودمان باتریهای آب-اسیدی که خودروسازان استفاده میکنند، حدود ۵ درصد سهم دارند.»
ظرفیت تولید باتری با کیفیتتر
این کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه خرابی باتری در فصل تابستان مربوط به گرما پیشرانه است، افزود: «محیط گرم سبب افزایش دما فعل و انفعالات شیمیایی درون باتری شده که در نهایت منجر به خراب شدن آن خواهد شد. متاسفانه مردم تصور دارند که کولر سبب کاهش عمرمفید خواهد بود.»
وی با اشاره به اینکه خودروسازان بزرگ در دنیا برای حل این چالش، محل جانمایی باتری را در داخل صندوق عقب تعبیه کردهاند اضافه کرد: «حتی خودروهای وارداتی موجود در کشور نیز چنین جانمایی دارند. در پیشرانه باتری ندارند، با این حال هنوز خودروسازان داخلی چنین کاری انجام ندادهاند. اگر قرار باشد تغییر جانمایی باتری در محصولات داخلی رخ دهد، درگام نخست باید برای ناوگان حملونقل عمومی به ویژه تاکسیها انجام شود. زیرا مالکان این خودروها مجبور هستند سالی یکبار باتری خودرو خود را تعویض کنند.»
برنابادی با اشاره به اینکه قدرت خرید مشتری در خصوص باتری کاهش چندانی نداشته است، بیان کرد: «وابستگی خودروهای امروزی به جریان الکتریکی بیشتر شده و ناگریز در صورت معیوب بودن باتری باید آن را تعویض کنند. کیفیت باتری کاهش پیدا کرده، این درحالی است که توانایی تولید باتری باکیفیت در کشور وجود دارد؛ اما به دلیل مسائل اقتصادی تولیدکننده چنین اقدامی انجام نمیدهد.»
وی ادامه داد: «ازسوی کیفیت باتری که تولیدکنندگان آن به خط خودروساز عرضه میکنند، بیشتر از کیفیت باتریهای موجود در بازار است. زیرا خودروسازان ۱۸ ماه گارانتی خودرو دارند و اگر در این بازه زمانی باتری معیوب شود، تولیدکننده مجبور به تعویض آن است که هزینه هنگفت برایش دارد.»
زیرساختهای تولید موجود است
همانطور که اشاره شد عمر باتری داخلی نسبت به باتریهای خارجی کمتر است، مسالهای که باعث افزایش جذابیت نمونه خارجی باتریها در مقایسه با نمونه داخلی میشود. البته موضوع دیگری که تولیدکنندگان باتریهای داخلی باید برای ترغیب مشتریان در نظر بگیرند میزان ظرفیت این قطعات است. درحال حاضر ظرفیت باتریهای داخلی تنها ۲ هزار ۲۰۰ میلی آمپر بر ساعت است که نمونههای خارجی تا ۳ هزار و ۵۰۰ میلی آمپر بر ساعت هم ظرفیت دارند.
دانشیار گروه انرژی دانشکده مهندسی مکانیک در دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی در خصوص ظرفیت باتریهای داخلی به بازار گفت: «هنوز باتریهای داخلی به تکنولوژی و استاندارد متناسب با باتریسازان دنیا دست نیافتهاند؛ به طوری که باتریسازان کشور باید تلاش بیشتری برای افزایش کیفیت محصولاتشان کنند. هرچند یکی از تولیدکنندگان بزرگ داخلی زیرساختها و تجهیزات مورد نیاز تولید باتریهای مرغوبتر را در اختیار دارد اما سطح انرژی باتری تولیدی آن هم هنوز به سطح جهانی نرسیده است. البته این موضوع به این معنا نیست که از دنیا عقب هستیم بلکه فقط نیاز است بر روی انرژی و شیمی باتریها سرمایهگذاری بیشتری شود.»
فرشاد ترابی با اشاره به اینکه باتریسازان ایرانی تنها دو سال به لحاظ فناوری از سطح دنیا فاصله دارند، اضافه کرد: «برای حذف این فاصله نیاز است سرمایهگذاریهای جدیدی انجام شود. البته نبود فاصله زیاد به این معنا نیست که فرصت زیادی برای برنامه ریزی داریم؛ چرا که اگر برنامهای برای پیشرفت نداشته باشیم، این فاصله سریعتر از آنچه که فکرش را میکنیم افزایش مییابد.»
ضرورت سرمایه گذاری برای ۱۰ سال آینده
این کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه روز به روز بر حجم سرمایهگذاریهای انجام شده در زمینه بهبود کیفیت و ظرفیت باتریها افزایش مییابد ادامه داد: «همین چند سال پیش شرکت مرسدسبنز یک میلیارد یورو در همین رابطه سرمایهگذاری کرد و تسلا نیز میلیاردها دلار سرمایهگذاری انجام داده است. علاوه بر اینها، شرکتهای توشیبا، سامسونگ، سونی، الجی و ... حجم بالایی از سرمایهگذاری را انجام دادهاند و در حال توسعه طرحهای خود هستند. بنابراین، هرچند وضعیت ما به نحوی نیست که بتوانیم با آنها رقابت کنیم، اما میتوانیم از آنها خیلی هم عقب نمانیم. اگر از همین امروز برای افزایش ظرفیت باتریها برنامهریزی کنیم و سرمایهگذاری انجام دهیم، میتوانیم به ایدهآلهای جهانی برسانیم.»
ترابی در پاسخ به این سوال که ظرفیت باتریهای داخلی در مقایسه با محصولات خارجی چقدر است، تصریح کرد: «بر اساس استاندارد بینالمللی، ظرفیت باتری با استاندارد ۱۸۶۵۰ معرفی میشود و باتریسازان جهانی تاکنون توانستهاند به ظرفیت ۳۵۰۰ میلیآمپر ساعت دست یابند این در حالی است که در ایران این ظرفیت روی ۲۲۰۰ مانده است.»
وی با اشاره به برنامه بعدی باتریسازان برای تولید محصولات بهتر ادامه داد: «برنامه بعدی برای افزایش ظرفیت باتری در دنیا تولید باتریهایی با ۳۹۰۰ میلیآمپر ساعت است که در دو سال آینده به آن خواهند رسید. بنابراین در صورتی که پیشنهاد میشود خودروسازان نیز به این موضوع ورود کنند و با سرمایهگذاری خود این ظرفیت را به سطح جهانی برسانند که به طور قطع به نفع خودشان هم خواهد بود.»
این کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه صنعت باتری تا ۱۰ سال آینده به عنوان دومین صنعت مهم دنیا معرفی خواهد شد تاکید کرد: «بر اساس گفته ایلان ماسک، صنعت باتری در ۱۰ سال آینده دومین صنعت مهم دنیا خواهد بود.»
وی اضافه کرد: «با این تفاسیر سرمایهگذاری بر روی این صنعت هم به نفع خودروسازان است و هم به نفع دولت، چراکه اکنون به رغم اول بودن در نفت و گاز اما با همین نفت و گاز تحریم شدهایم و اگر قرار باشد انرژی تمام خودروهای ما از طریق باتری شود و نتوانیم در کشور باتری مناسب تولید کنیم، تحت فشار قرار خواهیم گرفت.»
نظر شما