بازار؛ گروه خودرو: واگذاری گروه صنعتی ایران خودرو در دولت چهاردهم به ایستگاه پایانی رسیده است، علیرغم اینکه گفته می شود این واحد خودروسازی طی ماه جاری به بخش خصوصی واگذار می شود. اما هنوز نقدهای در مورد چگونگی اجرایی این موضوع و انتخاب افراد دارای اهلیت وجود دارد، این درحالی است که واگذاری آبی پوشان جاده مخصوص به تایید سران قوا نیز رسیده است. خصوصی سازی صنعت خودرو با هدف رشد تکنولوژی، افزایش کیفیت، بهبود عرضه و سوددهی تولیدکنندگان می تواند نقش مثبتی در جامعه و اقتصاد کشور نیز ایفا کند، شاید پیش از واگذاری ایران خودرو به عنوان سمبل صنعت خودرو نیاز باشد که گفتمان در باره واگذاری آغاز شود، از همین رو با علی اکبر رنجبرزاده، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی به گفت و گو پرداختیم؛
هر واحد صنعتی که خصوصی- دولتی اداره می شود، از موفقیت بسیار پایینی برخوردار است. این مساله نیز فقط منوط به «گروه صنعتی ایران خودرو» نمی شود
* نظر شما در مورد واگذاری صنعت خودرو به ویژه گروه صنعتی ایران خودرو به بخش خصوصی چیست؟
معتقدم در بحث واگذاری ها به بخش خصوصی هر واحد صنعتی که خصوصی- دولتی اداره می شود، از موفقیت بسیار پایینی برخوردار است. این مساله نیز فقط منوط به «گروه صنعتی ایران خودرو» نمی شود، بلکه در تمام حوزه ها این مورد وجود دارد. از همین رو براساس شرایط فعلی کشور باید تلاش شود تا جایی که مقدور است، «بخش خصوصی» را فعال کنیم. البته بخش خصوصی مذکور باید اهلیت و ظرفیت لازم را داشته باشد. در صورتی چنین اقدامی قابل اجرا است که دولت کارگروه هایی تشکیل دهد تا توانمندی ها و اهلیت ها را شناسایی و بر اساس آن تصمیمات لازم را اتخاذ کند.
دولت در «گروه صنعتی ایران خودرو» ۵ درصد سهام دارد، با فروش و واگذاری کامل این سهام به گروه های دارای اهلیت، اجازه فعالیت به بخش خصوصی را دهد
* با در نظر داشتن ساختار مدیریتی و سهامداری گروه صنعتی ایران خودرو، شیوه واگذاری باید چگونه باشد؟
در صنعت خودرو کشور ظرفیت هایی وجود داشته که رو به رشد بوده، ولی این رشد در خودروسازی بسیار کٌند و در برخی موارد ناکارآمد است. متاسفانه خودروسازان داخلی تاکنون نتوانستند انتظارات مردم و مسئولین را برآورد کنند، براین اساس معتقدم که باید اقداماتی در جهت واگذاری این صنعت انجام گیرد. در این راستا، دو مدل واگذاری وجود دارد که باید بررسی شود. نخست اینکه، دولت در «گروه صنعتی ایران خودرو» ۵ درصد سهام دارد، با فروش و واگذاری کامل این سهام به گروه های دارای اهلیت، اجازه فعالیت به بخش خصوصی را دهد. دوم اینکه، اگر سهامداری در «گروه صنعتی ایران خودرو» ۳۰ درصد سهام را در اختیار دارد، دولت نباید توقع ارجحیت سهم ۵ درصدی خود به سهم ۳۰ درصدی بخش خصوصی را داشته باشد. لذا باید اجازه تصمیم سازی و تصمیم گیری به بخش خصوصی واگذار شود.
* پیشتر شما به شیوه های واگذاری اشاره داشتید، در این راستا اختیار مدیریت نباید به سهامداران عمده داده شود؟
قانون تجارت در خصوص اداره شرکت ها چه مقررات و قوانینی دارد، باید همان اجرا شود. اگر فرد یا گروهی بیشتر از ۲۵ یا ۳۰ درصد سهام را در اختیار دارند، نباید صندلی مدیریت را داشته باشند؟ حال باید دید چه کسانی مانع از اجرای این اقدام می شوند؟ برخی معتقدند که در زمینه واگذاری تعارض منافع پیش می‌آید، اما شخصا چنین اعتقادی ندارم؛ اگر یک قطعه ساز توانایی ایجاد اشتغال و مدیریت ۲۴ هزار نیروی کار متخصص را داشته، کارآمدی را ثابت و توانایی اداره یک خودروساز را نیز دارد.
در کشور اگر مجموعه ای بزرگتر و بهتر از «کروز» وجود دارد، معرفی و ارزیابی تا مدیریت به آن واحد واگذار شود. اما در شرایطی که چنین واحد صنعتی یا گروهی وجود ندارد، مدیریت «کروز» در گروه صنعتی ایران خودرو چه تعارض منافعی ایجاد می کند؟
* عده ای معتقد هستند که مدیریت ایرانخودرو توسط کروز می تواند تعارض منافع باشد، نظر شما در این باره چیست؟
اگر یک واحد قطعه سازی توانسته خود را ثابت و توانمندی تولید را به نمایش بگذارد، در صورتی که کارشناسان دولت ارزیابی در مورد این فرد یا مجموعه انجام و آن را تایید کردند؛ می تواند به عنوان یک گزینه مناسب برای واگذاری مطرح باشد. به طور کلی در کشور اگر مجموعه ای بزرگتر و بهتر از «کروز» وجود دارد، معرفی و ارزیابی تا مدیریت به آن واحد واگذار شود. اما در شرایطی که چنین واحد صنعتی یا گروهی وجود ندارد، مدیریت «کروز» در گروه صنعتی ایران خودرو چه تعارض منافعی ایجاد می کند؟
* واگذاری ایران خودرو یا سایپا به بخش خصوصی می تواند مشکلات صنعت و بازار خودرو را حل کند؟
افراد مستعد، توانمند و متخصص در دانشگاه های برتر کشور وجود دارد که با چنین ظرفیتی نباید از قافله کیفی سازی عقب باشیم. صنعت خودرو کشور باید بتواند بازارهای هدف منطقه را تصاحب و برنامه صادرات را دنبال کند؛ نه اینکه نمایندگان مجلس شورای اسلامی نسبت به واردات خودرو تلاش و برای آن ۳ تا ۴ میلیار دلار ارز نیز تعیین کنند. چنین وضعیتی ناشی از ناکارآمدی صنعت خودرو کشور است. باید خودروسازان داخلی را کارآمد کنیم؛ معتقدم یکی از بهترین و کوتاه ترین راه ها برای بهبود وضعیت خودروسازی کشور، واگذاری با شیوه صحیح به بخش خصوصی است. در این واگذاری توانمندی بخش خصوصی برای مدیریت خودروسازان آزموده می شود، اگر موفق شوند و بتوانند نیاز ۲ میلیون دستگاهی خودرو را با کاهش قیمت ها تامین کنند، باید از آن حمایت نیز شود. افرادی که آمادگی هدایت و نجات صنعت خودرو کشور را دارند نباید به حاشیه راند.
* آیا شما موافق واگذاری گروه صنعتی ایران خودرو به کروز جهت بهبود شرایط این واحد تولیدی هستید؟
شرکت صنایع تولیدی کروز همانطور که پیشتر اشاره کردم حدود ۲۴ هزار نفر نیروی کار داشته و یکی از قطعه سازان مشهور است. این قطعه ساز به طور مستقیم مدیریت گروه صنعتی ایران خودرو را عهده دار نخواهد شد، بلکه افراد و مدیرانی که که کروز را به این جایگاه رساندند، می توانند ایران خودرو را نیز نجات دهند. با چنین رویکردی می تواند انتظار پیشرفت و ترفی خودروسازی را داشت، البته مجدد تاکید کنم که در واگذاری ایران خودرو به این افراد تعارضی وجود ندارد. هر گروه بخش خصوصی دیگر یا کروز خودروسازان بزرگ را تحویل بگیرد، رقابت میان قطعه سازان جهت ارتقا کیفیت ایجاد می شود؛ خودرو به تنهایی که رشد کیفیت نخواهد داشت، بلکه قطعه سازان باید برنامه های کیفی را دنبال کنند. در صورتی که روابط بین المللی بهبود یابد، بازار خودرو کشور به عنوان هدف اصلی سایر کشورها جهت واردات شناخته می شود. بنابراین ارز فراوانی از کشور به دلیل عدم عرضه خودرو داخلی با کیفیت خارج می شود. لذا تا زمانی که به مرحله بهبود روابط برسیم باید بخش خصوصی در کنار متخصصین سکان هدایت خودروسازان داخلی را برای عرضه محصول با کیفیت در اختیار بگیرند.
نظر شما