بازار؛ گروه آب و انرژی: آخرین آمارهای اعلامی نشان می دهد که روزانه به طور متوسط حدود ۱۲۴ میلیون لیتر بنزین در کشور توزیع شده که نسبت به سال گذشته حدود ۷ درصد رشد را نشان می دهد. این مقدار از بنزین در کشور در حالی مصرف می شود که عظیمی‌فر در گزارشی درباره عملکرد ۱۰۰ روزه نخست دولت چهاردهم گفته بود که با اتکا بر تلاش‌های شرکت‌های پالایشی توانستیم میانگین تولید بنزین کشور را از ۹۷ میلیون لیتر در روز در پنج ماهه نخست سال به روزانه حدود ۱۰۵ میلیون لیتر افزایش دادیم. با این اوصاف می توان ادعا کرد که کسری با کسری حدود ۲۰ میلیون لیتری بنزین مواجه است. البته مسئولین شرکت پخش مقدار واردات بنزین را در مهر امسال را حدود ۹ میلیون لیتر و نیمه نخست را حدود ۸.۵ میلیون لیتر اعلام کرده اند اما به نظر می رسد که اعداد واردات سوخت خیلی بیشتر از این حرف هاست. حتی با فرض درست بودن ادعای مسولین، دولت برای واردات هر لیتر بنزین دست کم یک دلار(حدود ۷۰ هزار تومان) هزینه کرده و آن را به قیمت ۳ هزار تومان می فروشد. این روند در شرایطی ادامه دارد که خیلی راحت می توان با اتکا به ظرفیت های موجود در بخش هایی همچون صنعت سی ان جی تا حد زیادی از این ناترازی را با کمترین هزینه جبران کرد.
اردشیر دادرس عضو هیات مدیره فدراسیون صادرات انرژی، در اینباره می گوید: دولت و بخش خصوصی بیش از سه و نیم میلیارد دلار و ۳۵۰۰ میلیارد تومان در صنعت سی‌ان‌جی سرمایه‌گذاری کرده‌اند و توانسته طی ۲۰ سال گذشته بیش از ۱۰۰ میلیارد لیتر بنزین که معادل ۱۰۰ میلیارد دلار صرفه‌جویی در واردات بنزین را به ارمغان بیاورد.
متاسفانه از دهه ۱۴۰۰ به این صنعت رسیدگی نکردند و این صنعت به جای اینکه به بالای ۳۵ میلیون متر مکعب تولید برسد، امروزه از ۲۴ میلیون متر مکعب به ۱۹ میلیون تنزل پیدا کرده و باعث شده که به دلیل کاهش ۵ میلیون متر مکعبی به همین میزان یعنی ۵ میلیون لیتر بنزین وارد کند
او با بیان اینکه هیچ صنعتی به اندازه سی ان جی بازگشت سرمایه برای دولت نداشته است، ادامه داد: متاسفانه از دهه ۱۴۰۰ به این صنعت رسیدگی نکردند و این صنعت به جای اینکه به بالای ۳۵ میلیون متر مکعب تولید برسد، امروزه از ۲۴ میلیون متر مکعب به ۱۹ میلیون تنزل پیدا کرده و باعث شده که به دلیل کاهش ۵ میلیون متر مکعبی به همین میزان یعنی ۵ میلیون لیتر بنزین وارد کند. پیشنهاد ما این بود که دولت به جای واردات ۵ میلیون لیتر بنزین۱۰ درصد از واردات را به سی‌ان‌جی اختصاص دهد در این صورت دیگر نیازی به واردات بنزین نخواهد داشت.
رئیس هیات مدیره انجمن صنفی CNG و صنایع وابسته و عضو هیات مدیره فدراسیون صادرات انرژی، با بیان اینکه ناترازی انرژی به عواملی چون عدم تبعیت از استانداردهای بین‌المللی، ذخیره‌سازی انرژی و تولید صحیح برمی‌گردد، اظهار داشت: بحث اتلاف انرژی، مدیریت انرژی و قیمت‌گذاری سه عامل مهم دیگر است که نیازمند شکل‌گیری نهاد رگولاتوری است تا بتواند میزان عرضه و تقاضا، میزان هدررفت و بهینه‌سازی یارانه‌های انرژی و نیز قیمت‌گذاری را کنترل و مدیریت کند.
وی افزود: به دلیل عدم وجود نهاد رگولاتوری، هدررفت و اتلاف انرژی در حامل‌های مختلف بسیار زیاد است و همین عامل باعث افزایش شدت مصرف انرژی می‌شود.
جای خالی استراتژی یا نقشه راه کلان انرژی
دادرس با انتقاد از عدم بهره‌برداری دولت از تخصص و دانش کارشناسان بخش خصوصی و پیشکسوتان حوزه انرژی، تصریح کرد: استفاده از تجربیات این افراد می‌تواند به بهبود نقش راه انرژی کشور کمک شایانی کند. متأسفانه، در کشور ما استراتژی یا نقشه راه کلان انرژی وجود ندارد و تصمیمات نادرست سازمان‌های متولی اثرات نامطلوبی بر برنامه‌ریزی‌ها دارند.
دادرس به نقش فدراسیون صادرات انرژی در توسعه صادرات ال‌پی‌جی و سی‌ان‌جی به کشورهای همسایه اشاره کرد و گفت: فدراسیون صادرات انرژی می‌تواند در صادرات ال‌پی‌جی به کشورهای شمالی و ترکیه و صادرات سی‌ان‌جی به ترکیه و ارمنستان نقش موثری ایفا کند. همچنین حضور نمایندگان فدراسیون در تشکل‌ها و مجامع جهانی ضروری است.
تقاضای بنزین در ۱۴۲۰ دو برابر تولید خواهد شد
لازم به یادآوری است برآوردها نشان می‌دهد که با تداوم روند فعلی مصرف بنزین، ناترازی و ارزبری ناشی از آن سالانه بین ۲ تا ۳ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت. جهت تقریب ذهن واردات ۳ میلیارد دلاری بنزین در سال ۱۴۰۲ معادل یک ماه درآمد فروش نفت ایران است. یعنی با روند فعلی، دولت ایران باید هر سال معادل یک ماه درآمد نفتی به بودجه واردات بنزین اضافه کند و ظرف ۱۲ الی ۱۶ سال آینده، تمامی درآمدهای نفتی صرف واردات بنزین خواهد شد.
همچنین طبق برآورد سند تامین انرژی بخش حمل‌ونقل، تقاضای بنزین در افق ۱۴۲۰ به حدود ۲۲۰ میلیون لیتر در روز خواهد رسید که بیش از ۲ برابر تولید فعلی بنزین کشور است
نظر شما