وحید پورتجریشی؛ بازار: افزایش تنش در خاورمیانه در پی تجاوز اسرائیل به خاک لبنان و سوریه و پاسخ موشکی ایران به اقدامات تل آویو، اقتصاد جهانی را وارد فاز تازه ای از بی ثباتی نموده است. در خصوص بازارهای جهانی باید گفت که این تنش ها، اقدام اخیر فدرال رزرو برای افزایش نرخ بهره بانکی را تقریبا خنثی نموده و اجازه رشد عمده بازارهای مالی به جز موارد معدودی چون طلا، نقره و دیگر فلزات گرانبها را نداد.
اکنون با ادامه تنش های در خاورمیانه، بازرهای جهانی همچنان شاهد کاهش رشد و در برخی موارد، روند نزولی در روندهای خود هستند. اما در برخی بازارها همچون بازار نفت، روند معکوس شده و قیمت نفت، گاز و میعانات نفتی به نسبت بازه زمانی سه ماه گذشته، با رشد خوبی مواجه شده است. حال سوال اینجاست که تنش در خاورمیانه و ادامه روند صعودی آن به سود کدام کشور است؟ بنا به دلایلی که در ادامه به مهمترین آنها اشاره خواهیم کرد، اقتصاد ایالات متحده بیشترین سود را از افزایش تنش در خاورمیانه می برد. جدا از بحث قدیمی فروش تسلیحات به طرف های درگیر در منطقه، باید دید که که سیستم پولی و بانکی آمریکا چگونه از تنش های خاورمیانه متفع خواهد شد.
افزایش شاخص دلار، ارمغان جنگ در خاورمیانه
شاخص دلار پس از اجرایی شدن نخستین مرحله از کاهش نرخ بهره بانکی در آمریکا، رو به کاهش گذاشته و برای نخستین بار طی بیش از دو سال گذشته، به زیر محدوده ۱۰۰ ریزش داشت. با اینحال، نگاهی به چارت شاخص دلار (DXY) نشان می دهد که شدت گرفتن تنش ها در خاورمیانه با افزایش شاخص ارز ملی آمریکا همزمان شده است.
به طور کلی، نگرانی عمومی اقتصاددانان در آمریکا این بود که با کاهش نرخ بهره بانکی، حجم بالایی از سرمایه های سپرده شده در بانک ها بار دیگر به سمت بازارهای دیگر به ویژه بازارهایی مانند ارزهای دیجیتال که به صورت ماهوی، رقیب دلار و بانک های مرکزی جهان محسوب می شوند، روانه گردد.
افزایش تنش در خاورمیانه، بار دیگر به رشد همزمان شاخص با کاهش نرخ بهره بانکی کمک شایانی کرده و در حال حاضر، همزمان با کاهش نرخ بهره، شاهد افزایش شاخص دلار نیز هستیم که پدیده ای عجیب به نظر می رسد.
اتفاقی که البته با کاهش نرخ بهره و جذابیت سرمایه گذاری در سیستم بانکی آمریکا، رخ داده و نهایتا منجر به کاهش تقاضا برای دلار در ماه سپتامبر شد. این کاهش تقاضا نهایتا منجر به کاهش شاخص یعنی سهم دلار از سبد بازار فارکس شده و دلار، موقعیت ویژه دو سال گذشته خود را از دست داد. با اینحال، افزایش تنش در خاورمیانه، بار دیگر به رشد همزمان شاخص با کاهش نرخ بهره بانکی کمک شایانی کرده و در حال حاضر، همزمان با کاهش نرخ بهره، شاهد افزایش شاخص دلار نیز هستیم که پدیده ای عجیب به نظر می رسد.
افزایش تقاضا برای دلار در پی بی ثباتی بازار
دلار آمریکا بالاترین پشتوانه طلا در میان سایر ارزهای رسمی را دارا بوده و با این حساب، امن ترین ابزار نقل و انتقال مالی در جهان محسوب می شود. برخورداری از این پشتوانه قدرتمند، اساسا در زمان بروز جنگ و نا امنی جهانی به خوبی خودنمایی می کند. چراکه سرمایه گذاران اساس ترجیح می دهند به جای هدایت دارایی های خود به سمت بازارهای پر ریسک همچون ارزهای دیجیتال، فلزات اساسی و یا بورس های بین المللی، آن را به دلار تبدیل کرده و در بانک سپرده گذاری نمایند تا از خطراتی که اصل سرمایه را تهدید می کنند، اجتناب نمایند.
در حقیقت باید اینگونه بیان کرد که ریزش در بازارهای مختلف و بی ثباتی خاورمیانه، تا حد زیادی به سود اقتصاد و دلار آمریکا تبدیل شده و احتمالا به همین دلیل است که جو بایدن، رئیبس جمهوری آمریکا تمایل چندان و عملی برای کاهش تنش در خاورمیانه از خود نشان نداده و اتفاقا به صورت مستمر، بر دفاع از اسرائیل و حملات نظامی تل آویو تاکید می کند.
لذا، اگرچه طی روزهای گذشته شاهد ریزش های سنگین در بازارهای مختلف مانند ارزهای دیجیتال بوده ایم، اما دلار از تقاضا و قدرت بالاتری برخودار شده که می تواند نظر سرمایه گذاران در اقصی نقاط جهان را به سمت خود جلب نماید.
در حقیقت باید اینگونه بیان کرد که ریزش در بازارهای مختلف و بی ثباتی خاورمیانه، تا حد زیادی به سود اقتصاد و دلار آمریکا تبدیل شده و احتمالا به همین دلیل است که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا تمایل چندان و عملی برای کاهش تنش در خاورمیانه از خود نشان نداده و اتفاقا به صورت مستمر، بر دفاع از اسرائیل و حملات نظامی تل آویو تاکید می کند. از سوی دیگر، بازارهای رقیب دلار و اقتصاد آمریکا همچون ارزهای دیجیتال نیز که طی سال های اخیر به یکی از ابزارهای سرمایه گذاری مورد علاقه شهروندان آمریکا تبدیل شده اند، به نقطه ای رسیده اند که امکان حذف آنها وجود نداشته و در حال حاضر، هر دو نامزد انتخابات روسای جمهوری این کشور یعنی دونالد ترامپ و کامالا هریس، حمایت از صنعت کریپتو را به بخشی مهم از پروپاگاندای سیاسی - اقتصادی خود تبدیل کرده اند تا بتوانند نظر مساعد نسل جوان را به سمت خود جلب نمایند.
این در حالیست که با توجه به ماهیت ریسک پذیری این دارایی ها، بی ثباتی و جنگ تاثیر منفی فزاینده ای بر اکوسیستم آنها بر جای خواهد گذاشت. در حقیقت، ایالات متحده موفق شده است همزمان با تلاش تلویحی برای حفظ درگیری میان ایران و اسرائیل در سطح فعلی و جلوگیری از ورود آن به فاز غیرقابل کنترل، هم به اقتصاد و دلار خود کمک نماید و هم اقتصادهای آلترناتیو نو همچون ارزهای دیجیتال را از روند افزایشی ناشی از کاهش نرخ بهره بانکی در آمریکا، متوقف نماید.
نظر شما