فاطمه کاظمی؛ بازار: زنبور تلنموس، نگهبان بی ادعای نیشکر، بی وقفه از گیاهی به گیاه دیگر پرواز می کند. وظیفه اصلی این زنبور کوچک، شناسایی و نابودی آفت ساقه‌خوار نیشکر است. آفتی که می‌تواند خسارات جبران ناپذیری به مزارع نیشکر وارد کند و تولید این محصول استراتژیک را با مشکل مواجه سازد.
در میان مزارع سرسبز نیشکر، موجودی ذره‌بینی با دقت و چابکی از گیاهی به گیاه دیگر پرواز می‌کند. انگار وظیفه ای جز حفاظت از ساقه های شیرین این گیاه ندارد. این موجود کوچک که به سختی با چشم غیر مسلح دیده می شود، نقش مهمی در حفاظت از این گیاه شیرین و ارزشمند ایفا می کند. او کسی نیست جز زنبور تلنموس.
با چشمان تیزبین خود، به دنبال دشمنان نامرئی نیشکر می شود. آفت هایی که در دل ساقه ها نفوذ کرده اند و از درون گیاه تغذیه می کنند. زنبور تلنموس با شجاعتی بی نظیر به مبارزه با این آفت ها می پردازد. او با حرکت های سریع و هدفمندش، به هر گوشه مزرعه سرک می کشد و هر آفتی را که بیابد، بی درنگ نابود می کند.
برای این زنبور کوچک، حفاظت از نیشکر نه فقط یک وظیفه، بلکه یک رسالت است. او می‌داند که بقای این گیاه، به معنای حفظ منبعی شیرین و ارزشمند است که در قلب این مزارع می‌تپد. تلنموس با پشتکار و تعهد خود، نگهبان وفادار این مزارع است و هر روز از طلوع تا غروب آفتاب، در تلاش است تا این مزرعه‌ها را از خطرات پنهان در امان نگه دارد.
زنبور تلنموس، جایگزین سموم شیمیایی در مبارزه با آفت نیشکر
کارشناسان کشاورزی معتقدند که حضور زنبور تلنموس در مزارع نیشکر، نه تنها به کاهش استفاده از سموم شیمیایی کمک می کند، بلکه باعث افزایش کیفیت و کمیت محصول نیشکر نیز می شود. این موضوع، اهمیت حفاظت و تقویت جمعیت این زنبور کوچک ولی تاثیرگذار را نشان می دهد.
شاید زنبور تلنموس کوچک باشد، اما نقش او در حفظ این مزارع بزرگ و حیاتی است. او همچون قهرمانی بی ادعا، در پس پرده طبیعت، در سایه های ساقه های نیشکر، به کار خود ادامه می دهد و دنیای شیرین این مزارع را از خطرات حفظ می کند.
موذن: در حوزه کشاورزی، صنعت «نیشکر» با دستیابی به دانش و تحقیقات پیشرفته، توانسته است تولید خود را افزایش دهد و در عین حال محصولات سالمی را به بازار عرضه کند
حسین مؤذن مدیر بخش انسکتاریوم (زنبور تلنموس) به بازار می‌گوید، در حوزه کشاورزی، صنعت «نیشکر» با دستیابی به دانش و تحقیقات پیشرفته، توانسته است تولید خود را افزایش دهد و در عین حال محصولات سالمی را به بازار عرضه کند. این صنعت با حذف استفاده از سموم شیمیایی، تلاش می کند تا محصولاتی با کیفیت و بی آفت تولید کند. در واقع، در مزارع نیشکر هیچگونه سم پاشی علیه آفات نیشکر انجام نمی شود و به جای آن، روش‌های بیولوژیکی در مبارزه با آفات مورد استفاده قرار می گیرند.
وی تاکید می‌کند: تلنموس؛ زنبور پارازیت کننده در مبارزه با آفت ساقه خوار نیشکر است که ۴۰ سال پیش، توسط یک دانشجو در دوران فوق لیسانس شناسایی شد. پس از آن، موسسه تحقیقات و آموزش نیشکر با توجه به کارایی این زنبور، به تولید و استفاده از آن در مزارع نیشکر پرداخت.
نیشکر، صنعتی سالم و پایدار با روش‌های بیولوژیکی و تلفیقی
مدیر بخش انسکتاریوم شرکت کشت و صنعت نیشکر بیان کرد: یکی از روش های بیولوژیکی کنترل جمعیت آفات در مزارع نیشکر، استفاده از زنبورهای تلنموس است. با اجرای طرح تولید و رهاسازی این زنبورها، جمعیت آفت «سزامیا» در مزارع نیشکر به شدت کاهش یافته و به حدی کاهش یافته است که زیان اقتصادی آن به حداقل رسیده است. این زنبورها با جستجو و پیدا کردن تخم‌های آفت «سزامیا» در ساقه نیشکر، تخم‌ها را نابود می‌کنند و از تولید آفت ساقه‌خوار جلوگیری می‌کنند.
وی افزود: اکنون زنبور «تلنموس» به تعدادی بالغ بر ۵۰ میلیون قطعه در موسسه تحقیقات و آموزش نیشکر تولید شده است. تولید و رهاسازی زنبور تلنموس به گونه‌ای است که استفاده از سموم کشاورزی را در صنعت نیشکر از بین برده است. این اقدام نه تنها به محیط‌زیست کمک می‌کند، بلکه تضمین می‌کند که محصولات با کیفیتی تولید شود.
مؤذن ادامه داد: البته، روش‌های متنوعی برای مبارزه با آفت ساقه خوار نیشکر وجود دارد. با تلفیق این روش‌ها، یا به عبارتی «گیاه پزشکی»، کانون‌های آلودگی به آفت شناسایی شده و عواملی مانند آبیاری، زهکشی، استفاده کنترل شده از کود و سم در بحث علف‌های هرز، استفاده از واریته‌های مختلف و گیاهان مقاوم، استفاده از گیاه سرگون به عنوان تله سبز برای مبارزه با آفت ساقه خوار نیشکر، استفاده از تله‌های فرمونی و نوری، و کشت گیاهان گلدار جهت افزایش تنوع زیستی در مزارع نیشکر استفاده می‌شود.
مؤذن بیان کرد: درصد پارازیتیسم یعنی درصد تخریب تخم های آفت سزامیا در طبیعت به بالای ۹۰ درصد رسیده است. امیدواریم با تولید بیشتر این زنبور و استفاده مناسب از آن در مزارع نیشکر، توازنی بین جمعیت آفت و زنبور پارازیت کننده «تلنموس» ایجاد شود و به مبارزه مؤثری با آفت ساقه خوار نیشکر بپردازیم.
تحقیقات بر روی ارقام نیشکر منطبق با شرایط اقلیمی خوزستان
مؤسسه آموزش و تحقیقات توسعه نیشکر در تلاش برای توسعه کشاورزی پایدار در استان خوزستان، به تحقیقات و پژوهش های خاصی در زمینه ارقام نیشکر با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه می پردازد. این مؤسسه با تمرکز بر ارقام مناسب و قابل جایگزینی، به کشاورزان خوزستان در تولید نیشکر کمک می کند.
در این مطالعات، ارقام نیشکری که تاکنون در کشت و صنعت فارابی و موسسه تحقیق و توسعه نیشکر کشت شده اند، تحت بررسی قرار می گیرند. نتایج اولیه این تحقیقات نشان می دهد که این ارقام دارای خصوصیات مطلوبی هستند و در صورت عبور از مراحل تحقیقاتی کامل، در ۱۰۰ هکتار از مزارع نیشکر استان کشت خواهند شد.
مقاومت در برابر آفات و بادزدگی، سازگاری با شرایط آب و هوایی خوزستان و مقاومت در برابر شوری آب، سه ویژگی اصلی ارقام نیشکری هستند که قابلیت توسعه در شرایط خوزستان را دارند
مقاومت در برابر آفات و بادزدگی، سازگاری با شرایط آب و هوایی خوزستان و مقاومت در برابر شوری آب، سه ویژگی اصلی ارقام نیشکری هستند که قابلیت توسعه در شرایط خوزستان را دارند. نتایج این تحقیقات نشان می‌دهد که عملکرد این ارقام در ارتقاء کیفیت و میزان تولید نیشکر بسیار مطلوب است. مؤسسه آموزش و تحقیقات توسعه نیشکر با تمرکز بر این هدف، در پی تحقق کشاورزی پایدار و بهبود عملکرد نیشکر در استان خوزستان است.
مؤذن تأکید می کند که تمامی طرح ها در بخش مبارزه بیولوژیک با آفات نیشکر و تولید کودهای زیستی، تأثیرات مثبت و مستقیمی بر کیفیت و کمیت نیشکر خواهد داشت.
وی می گوید: با حذف عوامل مضر نیشکر با استفاده از عوامل مفید و غیرخطر برای محیط زیست، قطعاً ما محصول سالمی را تولید خواهیم کرد و کیفیت و کمیت آن همیشه مورد هدف بوده است.
یکی از دستاوردهای مهم شرکت توسعه نیشکر، تولید زنبور تلنموس یا سولانا و حذف مبارزه شیمیایی بر علیه آفات نیشکر است.
مؤذن توضیح می‌دهد: با تولید زنبور تلنموس و حذف مبارزه شیمیایی بر علیه آفات نیشکر، قدم‌های بسیار بزرگی در حفظ محیط زیست برداشته شده است.
وی افزود: همچنین، برای مبارزه با آفت کنه نیشکر، شرکت توسعه نیشکر طرح تولید و تکثیر کفشدوزکی به نام «Stethorus gilvifrons» دست دارد. این کفشدوزک یکی از عامل بیولوژیک بسیار مفید برای مبارزه با آفت کنه نیشکر است که استفاده از سموم شیمیایی را حداقل به صفر می‌رساند.
بنابراین، زنبور تلنموس نه تنها یک موجود ذره‌بینی، بلکه یک قهرمان واقعی در جنگ علیه آفات نیشکر است. قهرمانی که بی‌وقفه و بدون هیچ چشم‌داشتی، به حفاظت از مزارع نیشکر مشغول است تا ما بتوانیم از محصولی سالم و با کیفیت بهره‌مند شویم.
نظر شما