بازار؛ گروه بورس: صف خرید هفته پیش در نمادهای اهرمی در پایان بازار نشان داد که معامله‌گران کوتاه مدتی انتظار بهبود وضعیت معاملات را دارند. انتظاری که اگر ریسک جدیدی سوار بازار نشود، محقق خواهد شد و در هفته های آتی بازار سهام روند مثبت را آغاز خواهد کرد.
حسن کاظم زاده درباره مثبت شدن بورس در روزهای گذشته گفت: تثبیت نرخ دلار آزاد پایین‌تر از ۶۰ هزار تومان و فروکش کردن تب خرید طلا می‌تواند دلیلی برای کاهش التهاب در بازارها باشد.
او افزود: با کاهش التهاب در آینده بخشی از افت اخیر جبران می شود. به نظر می‌رسد و یکی دو هفته آینده فرصت مناسبی برای استفاده از فرصت برگشت در بازار سهام باشد و خریداران سود کوتاه مدت خوبی ببرند.
حسن کاظم زاده معتقد است که با حضور همتی، سیاست‌گذاری هیجانی اتفاق نمی‌افتد و سرمایه‌گذاران و صاحبان کسب و کارها شاید بتوانند با چشم‌انداز مشخص‌تر نسبت به آینده فاکتورهای مهم اقتصادی مثل نرخ بهره، نرخ ارز و غیره فعالیت کنند
در حال حاضر تنها نقطه ابهام بازار درباره وزرای اقتصاد، صمت، نفت، رفاه و بانک مرکزی است که ارکان مهم دولت هستند و بر وضعیت کسب و کارها، تولید و صنعت اثر می‌گذارند. بازتاب عملکرد آنها در نهایت روی بازار سرمایه تاثیر بسیار بالایی دارند.
کابینه پیشنهاد دولت چهاردهم عبدالناصر همتی برای وزارت اقتصاد است. حسن کاظم زاده معتقد است که با حضور همتی، سیاست‌گذاری هیجانی اتفاق نمی‌افتد و سرمایه‌گذاران و صاحبان کسب و کارها شاید بتوانند با چشم‌انداز مشخص‌تر نسبت به آینده فاکتورهای مهم اقتصادی مثل نرخ بهره، نرخ ارز و غیره فعالیت کنند. سازمان برنامه و بودجه جدید نیز به نظر می‌رسد با تصمیم‌گیری‌های سنجیده‌تری در دولت جدید کار بکنند.
او افزود: در مجموع کابینه جدید می‌تواند خسارت‌های وارد شده به تولید، صنعت و کسب و کارها را بهبود ببخشد، اما انتظار انقلاب توسعه‌ای از آنها نباید داشت. به طور خلاصه با این کابینه اوضاع بهتر می‌شود اما نه متحول. به همین دلیل واکنش بورس به کابینه پیشنهادی دولت منفی نیست.
رشد دلار نیمایی ادامه دارد
یکی دیگر از عواملی که روی بازار تاثیر مثبت دارد قیمت دلار نیمایی است. نرخ آن به بالای ۴۵ هزار تومان رسیده است. سرعت کم شدن فاصله دلار نیما با دلار آزاد کم است اما از هیچ بهتر است. افزایش نرخ دلار نیما فرصتی برای شرکت‌های پتروشیمی و پالایشی بوجود می‌آورد که درآمدهایشان رشد کند و از نظر سودآوری و نقدینگی وضعیت بهتری پیدا کنند. در ماه‌های اخیر بازار به این رشد اندک توجهی نکرده است، اما اگر قرار باشد میانگین نرخ دلار نیما امسال به حدود ۴۷ هزار تومان برسد روند صعودی آغاز می شود.
رشد ۲۰ درصد مبلغ فروش شرکت‌ها با توجه به عدم رشد بهای تمام شده، می‌تواند رشد سودآوری ۳۰ تا ۴۰ درصد برای شرکت‌های نیمایی رقم بزند. رشد سودی که هنوز در قیمت سهام شرکت‌ها دیده نشده است. با کاهش التهاب و بازگشت بازار به وضعیت نیمه رکودی (الان در وضعیت رکود بحرانی قرار داریم) نمادهای نیمایی جزو گروه‌های مورد توجه خواهند بود.
به گفته سینا سلیمانی، خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی از ابتدای سال ۱۴۰۳ تقریبا بدون تغییر باقی مانده است. لذا یا دولت در صادرات شکست خورده و یا هزینه‌های ارزی رشد چشمگیر داشته‌است
در حال حاضر بانکها برای جذب سپرده کمی نرخ رقابتی را پایین‌تر آورده‌اند و تعداد بانکها با نرخ سود بالاتر از ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده اند. اگر نرخ بهره کاهش پیدا کند و هم زمان انتظارات تورمی نیز کنترل شود، بازار سهام می‌تواند رونق میان مدت بگیرد. اما به طور کلی وضعیت بنیادی بانکها چندان نیز مثبت نیست و این مساله روی معاملات گروه بانکی تاثیر دارد.
سینا سلیمانی، تحلیلگر بازار سرمایه گفت: خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی از ابتدای سال ۱۴۰۳ تقریبا بدون تغییر باقی مانده است. لذا یا دولت در صادرات شکست خورده یا هزینه‌های ارزی رشد چشمگیر داشته‌است.
او افزود: مطالبات بانک مرکزی از بانکها رشد ۷۰ درصد داشته‌است. از طرف دیگر مانده اجرای سیاست پولی رشد ۵۸ درصد کرده است. به همین دلیل فشار مهار نقدینگی صرفا از جیب بانکها پرداخت شده و دولت در کاهش ضریب فزاینده اقدام کرده است. در واقع ضریب فزاینده با کاهش قابل توجه به ۷.۵ واحد رسیده است. این یعنی رشد نقدینگی به بهای فشار شدید به سیستم بانکی و تشدید ناترازی و حبس نقدینگی در بانکهاست.
بازار سهام ماه‌هاست در مدار بنیادی و قیمت‌های خوب قرار دارد. هر هرچند آمار نقدینگی و پی به ای تاریخی و قیمت فروش و ارزش دلاری بورس عمق ریزش دارایی سهامداران را نشان می‌دهد.
این آرامش نسبی تازه دارد بر فضای بازار حکمرانی می‌کند و کم کم تحولات نرخ نیما و نرخ سود امیدواری را در دل‌ها زنده خواهد کرد. البته دامنه نوسان محدود بورس را مثبت تر نشان می‌دهد ولی در هر صورت نشان داد که فضا برای باز شدن دامنه نوسان فراهم است. ریسک‌ها و اتفاقات و رویدادها فشار چندانی روی بازار ندارند. از سوی دیگر تحولات مثبتی هم این میان وجود داشت که فعلاً زیر بار روانی خبرهای منفی قرار گرفته و بازار با آن کمتر توجه می‌کند.
وقتی دامنه به روال عادی باز می‌گردد شرایط مدیریت سازمان بورس و نیز روشن شده باشد و ابهامات به کمترین وجه خود رسیده باشد و در ضمن جریان پول مطمئن و قوی نیز پشت دست بازار وجود داشته باشد.
افزایش پلکانی دامنه نوسان در حال حاضر یک گزینه مثبت است دامنه نوسان تا آخر هفته همچنان ۲ باقی می‌ماند اما از هفته بعد احتمالا به شرایط عادی برمیگردد.
چه ریسک‌هایی در بازار بورس وجود دارد؟
کاهش سودآوری شرکت ها یکی دیگر از عواملی است که سهامداران امیدوار هستند با حضور دولت جدید تغییر کند. این مسأله نشانه بدتر شدن وضعیت بنیادی شرکت‌هاست که ناشی از سیاست‌های مالی دولت است یعنی افزایش نرخ انرژی برای صنایع، افزایش مالیات و عوارض و موارد مشابه موثر بوده است، همچنین سیاست‌های کنترل دستوری (نرخ دلار نیما، نرخ‌گذاری دستوری و موارد مشابه) و کاهش قیمت‌های جهانی است.
سیاست‌های انقباضی و نرخ بهره بالا ناشی از دو عامل سیاست کنترل ترازنامه و کاهش رشد نقدینگی است. این فاکتور همیشه اثر منفی بر بورس دارد. با توجه به وضعیت بازار، بانک مرکزی تصمیم به تغییر جهت داده است.
ریسک‌های سیاسی هر چند ماه یک بار سراغ بازار می‌آید و باعث ترس می‌شود. امسال حداقل ۳ مورد ریسک سیاسی سنگین که منجر به قفل شدن بازار شده داشتیم. در ریسک‌های سیاسی بجز محدود کردن دامنه نوسان یا تعطیلی بازار، سیاست حمایتی دیگری اجرا نشده است. به نظر می‌رسد شوک‌های سیاسی حداقل اثر ۱.۵ واحدی در افت نسبت پی بر ای در بورس ایران داشته است. به همین دلیل بسته‌های حمایتی یا نجات می‌تواند بخشی از این افت را جبران کند. علاوه بر آن خود سیاست‌های انقباضی نباید جوری باشد که سرمایه‌گذاری در دارایی ریسکی شفاف را بیشتر تحت فشار قرار بدهد.
بسته حمایتی می‌تواند هم اثرات شوک‌های سیاسی را کمتر کند، هم اثرات سیاست‌های پولی را به جای بازار شفاف و مفید، به سمت بازارهای غیرمفید و مضر هدایت کند. بسته‌ای که هم باید در آن منابع حمایتی تعریف شود، هم ساز و کارهایی که جذابیت رقبای بحران زا را کمتر کرده و جذابیت سرمایه‌گذاری شفاف را افزایش دهد.
نظر شما