اسدالله خسروی؛ بازار: هجوم نقدینگی سیل آسا به سمت بازارهای پرسود و بعضا سفته بازی در حالی اتفاق می افتد که نرخ سود بانکی جذابیت آنچنانی برای سرمایه گذاران نداشته باشد با این وجود افزایش نرخ سود بانکی موجب می شود تا سرمایه گذاران سرمایه های خود را از بازارهای غیر رسمی به سمت بازارهای رسمی و مطمئن بدون ریسک بیاوند.
همه اقتصاددانان کاهش نرخ سود بانکی در شرایط تورمی را تعجب برانگیز می دانند و معتقدند؛ زمانی که اقتصاد کشور با رکود مواجه است و شاخص نرخ تورم سیر صعودی دارد نرخ سود بانکی باید متناسب با تورم و حتی بالاتر از آن تعیین شود تا نقدینگی جذب بانک ها و به سمت تولید به جریان بیفتد.
نرخ سود بانکی یک سوم نرخ تورم در کشور
سید بهاالدین حسینی هاشمی مدیرعامل سابق بانک صادرات در گفتگو با «بازار» علل به هم ریختی بازارها و رشد قیمت در بازار سکه و ارز همچنین ورود سرمایه گذاران نابلد و غیر حرفه ای به بازار سرمایه را ناشی از سیاست های غلط تصمیم گیران در تعیین نرخ سود بانکی عنوان کرد و اظهار داشت: نرخ سود بانکی اکنون یک سوم تورم است در حالی که تعیین این شاخص مهم باید بالاتر از نرخ تورم در کشور در نظر گرفته شود.
وی با بیان اینکه کاهش نرخ سود بانکی باعث برداشته شدن خاکریز جلو پول در بانک ها می شود، افزود: کاهش نرخ سود بانکی منابع بانک ها را راهی بازارهای دیگر می کند که هجوم سرمایه ها به بازار سکه ارز همچنین سرمایه گذاری افراد ناشی در بازار سرمایه نتیجه چنین سیاست غلطی است که اقتصاد کشور اکنون با آن مواجه است.
این کارشناس بانکی و پولی ورود حدود ۲ میلیون سرمایه گذار نوپا به بازار سرمایه را ناشی از کاهش نرخ سود بانکی عنوان کرد و اظهار داشت: سرمایه داران برای سود آوری و حفظ سرمایه خود بدنبال بازارهای سودآور و در عین حال کم ریسک و مطمئن هستند حال از آنجایی که نرخ ۱۵ درصدی سود بانکی هیچ جذابیتی را برای سرمایه گذاران ایجاد نمی کند بنابراین آنها سرمایه های خود را به بازارهای پر سود سکه و ارز روانه می کنند.
بانک ها توان سوددهی بالا به سپرده گذاران را دارند چرا که درآمدشان مناسب است
وی در پاسخ به اینکه اگر نرخ سود بانکی افزایش یابد آیا بانک ها توان سود دهی بالا به سپرده گذاران را دارند و یا تسهیلات بگیران نیز دچار مشکل پرداخت سود بالا به بانک ها را در این شرایط سخت، خواهند داشت؟ افزود: اکنون قیمت همه چیز در بازار بالا رفته اما نرخ سود بانکی برخلاف افزایش قیمت ها کاهشی شده است. از طرفی نیز باید گفت؛ چرا بانک ها منابع کلان را از طریق شرکت های سرمایه گذاری به بورس می برند و سود ۱۰۰ درصدی کسب می کنند اما در پرداخت سود به سپرده گذاران ادعای ناتوانی می کنند.
وی اضافه کرد: البته دولت در حمایت از تولید کنندگان برای تامین نیاز مالی سرمایه در گردش آنها باید از طرق مختلف کمک و یا امتیازاتی را به آنها ارایه کند که در صورت افزایش نرخ سود بانکی مشکلی جدی آنها را تهدید نکند.
حسینی هاشمی کسری بودجه و رشد تورم را ۲ عامل مهم افزایش نرخ ارز دانست و افزود: اصلاح ساختارها در بخش تعیین نرخ سود بانکی و تک رقمی کردن نرخ ارز ضروری است، اما متاسفانه به این موضوع کمتر توجه می شود. به طور مثال کسری بودجه دولت ها را مجبور می کند تا برای پوشش هزینه های ریالی یا اقدام به استقراض پول کنند و یا در مقاطعی برای کسب درآمد از فروش ارز گران بازار را به حال خود رها کنند.
رقم ۱۸ درصدی سود اوراق گواهی سپرده جذاب نیست
این کارشناس پولی بانکی به اقدام اخیر بانک مرکزی در ارایه مجوز به بانک ها برای انتشار اوراق گواهی سپرده با نرخ سود ۱۸ درصد اشاره کرد و خاطر نشان ساخت: هر چند حرکت در این مسیر حرکتی درست است اما رقم ۱۸ درصد هیچ جذابیتی برای ورود نقدینگی به این بخش ایجاد نمی کند چرا که بازارهای دیگر سودی بالای ۳۰ درصد دارند.
وی افزود: نرخ سود بانکی باید بیش از ۲۰ درصد و نرخ سود اوراق گواهی سپرده نیز باید بالای ۲۵ درصد در نظر گرفته شود تا سرمایه گذارن راغب به سرمایه گذاری در این بازار شوند و به جمع آوری تقاضای کاذب در بازار ارز و سکه منجر شود.
مدیرعامل سابق بانک صادرات به سیاست اثر بخش ترکیه در کاهش سرعت گردش پول در کشورش اشاره کرد و گفت: کشور ترکیه با مواجهه با گرانی ارز نرخ سود بانکی را ۵۰ درصد افزایش داد و با این کار تمام بازارهای سفته بازی را جمع کرد. اما در ایران با وجود نرخ تورم حدود ۴۰ درصد نرخ سود بانکی ۱۵ درصد برای بلند مدت و ۸ درصد برای کوتاه مدت در نظر گرفته شده است که این رویه با هیچ منطق اقتصادی سازگار نیست.
موافقت بانک مرکزی با انتشار اوراق گواهی سپرده
به گزارش بازار، با افزایش نرخ دلار به ۲۲ هزار ۵۰۰ تومان و سکه ۱۰ میلیون ۵۰۰ تومانی بانک مرکزی اواخر هفته گذشته بانک مرکزی در بخشنامه ای مجوز افزایش انتشار گواهی سپرده عام ۱۸ درصدی به بانکها را صادر کرد تا با این راهکار بخشی از نقدینگی جذب سیستم بانکی و آرامش در بازار سکه و ارز حاکم شود. در این راستا بانک مرکزی خطاب به شبکه بانکی ضمن موافقت با افزایش انتشار گواهی سپرده عام ۱۸ درصدی توسط بانکها، اعلام کرد: سقف انتشار «گواهی سپرده عام بانک ها» در سال جاری تا تاریخ ۳۱ شهریور ماه ۱۳۹۹، حداکثر به میزان ۲۰ درصد سپرده های بلندمدت آنها در پایان اسفند ماه ۱۳۹۸ خواهد بود.
در اطلاعیه بانک مرکزی آمده است: پیرو مکاتبات پیشین این بانک با شبکه بانکی در خصوص سقف انتشار اوراق گواهی سپرده مدت دار، ویژه سرمایه گذاری (عام) بانکها در سال جاری براساس تصمیمات متخذه در این بانک، با افزایش سقف انتشار اوراق یاد شده، علاوه بر سقف تعیین شده قبلی موافقت به عمل آمده است.
تشدید گردش سرعت پول ناشی از رشد نقدینگی حاصل از نرخ پایین سود بانکی است
دکتر اسماعیل غلامی اقتصاددان نیز درباره نرخ پایین سود بانکی در گفتگو با «بازار» معتقد است: نرخ پایین سود بانکی در حالی که نرخ تورم در کشور بالاست سرعت گردش پول را در اقتصاد کشور افزایش می دهد و این روند به رشد نرخ تورم کمک می کند.
وی با بیان اینکه جذب نقدینگی در سیستم بانکی جلو ورود پول به بازارهای موازی غیر رسمی را می گیرد افزود: علت اصلی رشد قیمت ها در بازار سکه و ارز رشد نقدینگی است که سرمایه گذاران برای حفظ سرمایه هایشان به این بازارها هجوم می برند.
این اقتصاددان خاطرنشان ساخت: چنانچه سرمایه های مردمی در قالب سپرده با نرخ سود معقول نزد بانک ها حبس شود چنین رویکردی مانع از رشد نقدینگی و ورود آن به بازارهای موازی شده و از طرفی باعث خواهد شد تا سرعت گردش پول در اقتصاد نیز گرفته شود. همچنین مزایای نرخ بالای سود بانکی در شرایط تورمی جلوگیری از رشد تورم افسارگسیخته است.
نظر شما