بازار؛ گروه استان ها: جامعه مهندسی در حال حاضر به جای پروژه های ساختمانی مشغول مسافر کشی و یا فعال در بازارهای سرمایه شده اند. موضوعی که به کیفیت ساخت و ساز هم صدمه زده است. فعالان این حوزه معتقدند تعرفه های پایین باعث جدایی مهندسان از ساخت و ساز شده و دلیل آن هم عدم پیگیری سازمان های نظام مهندسی برای مطالبات اعضا است.
در رابطه با مشکلات مهندسان و صنعت ساختمان و نحوه عملکرد هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان، با «نعیم نعمایی» عضو نظام مهندسی ساختمان استان گلستان و مدرس دانشگاه گفت و گو کردیم. او معتقد است مشکلات فعلی به دلیل دچار شدن سازمان نظام مهندسی به روزمرگی، عدم بهره گیری از خرد جمعی و تضعیف نهادهای نظارتی داخل سازمان است. در ادامه مشروح گفت و گو را می خوانید.
* کیفیت ساخت و ساز مهندسی در ساختمان استان گلستان تا چه اندازه رعایت می شود؟
ساختمان یک سرمایه ملی محسوب شده زیرا در ساخت آن از منابع کشور استفاده می شود. طراحی ساختمان های کنونی به گونه ای است که برای ۳۰ سال آینده طراحی نشده اند؛ این مسئله به عنوان یک معضل به حساب می آید. زیر ساخت ساختمان های فعلی متناسب با رشد تکنولوژی نیست.
در کشور های خارجی بر خلاف ایران به تعبیه فضاهایی برای مدرن کردن ساختمان توجه می شود
به عنوان مثال؛ در ساختمان ها طراحی برای سیستم های گرمایشی از کف و سرمایش مرکزی وجود ندارد؛ ممکن است نیاز باشد این آپارتمان ها در ۱۰ سال آینده تخریب و با ساختمان هایی متناسب با روش های نوین و روز دنیا جایگزین شوند. در کشور های خارجی بر خلاف ایران به تعبیه فضاهایی برای مدرن کردن ساختمان توجه می شود.
* طبق آمارهای اعلام شده توسط سازمان های نظارتی، سال گذشته شاهد رشد پلمب کارگاه های ساختمانی بودیم، نظر شما درباره رشد این پلمب ها چیست؟
استان گلستان در سال ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ به عنوان استان برتر رعایت مقررات ملی انتخاب شد. بازرسی های دوره ای در آن زمان اینگونه بود که کارشناسان یک بار مشکلات ساختمان را گزارش می دادند و در یک دوره سه هفته ای مجددا برای بازرسی و تایید رفع مشکلات به ساختمان مورد نظر مراجعه می‌کردند.
درحال حاضر به علت کمبود بودجه از روالی که در سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴ در جریان بود خارج شدیم. با توجه به نبود بودجه نیاز است شهرداری در زمان صدور پروانه ساخت، به گزارش های دستگاه راه و شهرسازی، مرجع نظارت عالیه و گزارش های مهندسان ناظر، جدی تر توجه کند. این کار انجام شود دیگر به دلیل عدم رعایت کیفیت در ساخت شاهد پلمب کارگاه های ساختمانی نخواهیم بود؛ در نهایت کیفیت ساخت و ساز بهتر برای حفظ سرمایه ملی خواهیم داشت.
* تعرفه خدمات مهندسی برای معیشت قشر مهندسان منصفانه است؟
متاسفانه عدم وجود تعرفه درست باعث به خطر افتادن شأن کاری مهندسان شده و واژه مهندس در جامعه اعتبار آنچنانی ندارد. در گذشته واژه مهندس تعدادی مزایای قانونی به همراه خود داشت و شناخته شدن بر اساس واژه مهندس اعتبار ایجاد میکرد؛ امروز واژه مهندس در سطح جامعه بعضاً به عنوان شوخی استفاده می‌شود؛ یکی از دلایل بروز این معضل بحث معیشت مهندسان است.
متاسفانه معاونت مسکن وزارت خانه، بنا به آفتی به اسم اقتصاد دستوری، عدد غیر واقعی اعلام میکند؛ همین مسأله باعث می‌شود تا عده ای از فعالان حوزه مهندسی شغل مهندسی را به چشم شغل اصلی خود نبینند. ۱۰ سال پیش تعرفه خدمات مهندسی شبیه واقعی شده بود؛ یعنی آن زمان شرایط به گونه ای بود که مهندس می‌توانست با توجه به خدمات مهندسی، شغل مهندسی را به عنوان شغل اصلی در نظر بگیرد.
* عملکرد سازمان نظام مهندسی نسبت به گذشته چه تغییراتی داشته است؟
حوزه نظام مهندسی در بحث قانون و بخشنامه مشکلاتی دارد؛ یکی از معضلات اصلی نظام مهندسی در قانون بحث استقلال است. معضل جدی بعدی شورای انتظامی است؛ اعضای شورای انتظامی نظام مهندسی در ایران مستقیماً توسط هیئت مدیره انتخاب می شوند. به همین دلیل اگر تخلفی از اعضای هیئت مدیره در خصوص عملکرد آنها سر بزند؛ نمی‌توان به شورای انتظامی استان مربوطه شکایت کرد چون تعارض منافع بوجود می آید.
وقتی شورای انتظامی به عنوان رکن قضایی، توسط هیئت مدیره انتخاب می شود در بدترین حالت مدیون افراد و در بهترین حالت همفکر افراد است؛ این یک معضل بزرگ محسوب می‌شود که از دایره استقلال خارج است.
هیئت مدیره های نظام مهندسی از فرصت عقل اتاق فکر هدفمند و شناسنامه داری که کارش طراحی و ترویج ایده های نوین اصلاحی است، استفاده نمی‌کنند
معضل بعدی در هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان در سه دوره انتخابات قبلی بود؛ زمانی که بخشنامه انتخاباتی اعلام شد و تصور بر آن بود این بخشنامه انتخاباتی برای استان تهران است، اما متاسفانه در کل ماندگار شد. مضمون آن در گذشته این بود که مهندس پایه دو که طبق قانون در بهترین حالت ۲۸ سال سن دارد می تواند کاندیدا شود؛ اما مضمون بخشنامه ای که اعلام شد این بود فقط مهندسان پایه یک می توانند کاندید انتخابات شوند؛ یعنی کمترین سن برای مدیریت ۳۷ سال می‌شد؛ این موضوع باعث افت پویایی هیئت مدیره ها شد.
معضل بعدی این است که هیئت مدیره ها از فرصت عقل اتاق فکر هدفمند و شناسنامه داری که کارش طراحی و ترویج ایده های نوین اصلاحی است استفاده نمی‌کنند. این باعث می شود تضاد آرا به وجود آید، چون اعضای هیئت مدیره باهم بحث کارشناسی نمی کنند، بلکه یک فرد یا گروهی در هیئت مدیره کاری را می خواهند که آن کار باید انجام شود.
تیم حاکمه هیئت مدیره حال حاظر سازمان نظام مهندسی ساختمان هیچ برنامه نوینی در سازمان برای مشاهده ندارد؛ صرفا به روزمرگی افتاده اند و بعضا روزمرگی را تجربه می کنند. در قانون آمده بازرسان توسط هیات مدیره پیشنهاد و توسط مجمع انتخاب می شوند که در اکثر مواقع هیات مدیره در این مرحله هم افراد همفکر را معرفی می کند و در واقع دایره انتخاب محدود است. دو سال توقف در پایه یک جزو شرایط اعضای هیات مدیره است که در بخشنامه ها لحاظ شده بود و این موضوع موجب افزایش سن افراد می شود.
نظر شما