مرجان شرف- بازار؛ صنایع فولادی به عنوان یکی از مهمترین و بزرگترین صنعت های کشور در حال فعالیت هستند، اما چند سالی است که با مشکلات فراوانی نظیر کمبود انرژی، کمبود سرمایه، قطعی گاز و برق و مهم تر از همه صحبت های غیر کارشناسانه برخی از مسئولان درگیر هستند. با محمد رضا درویش مدیر کارخانه فولاد اطلس گلستان به گفتگو نشستیم که می خوانید.
* چرا آنطور که باید تولیدکنندگان از بورس فلزات مواد اولیه را خریداری نمی کنند؟
کم بودن مقدار خرید و اجبار به رعایت سقف خرید یکی از مشکلات در خرید از بورس بوده اما مشکل اصلی خرید و تحویل جنس به بورس است و از آنجا که تفاوت قیمت میان بورس و بازار بسیار زیاد است، همین موضوع باعث شده تا کمی فعالیت ها در بورس را کاهش داده و از کارخانه های تولیدکننده و ذوب کننده شمش خریداری کنیم.
* قیمت ها چقدر تفاوت دارند؟
در بورس قیمت ها پایین تر است اگر در بازار میلگرد با نرخ ۲۱ هزار و ۹۰۰ تومان ارائه می شود، در بورس ۴۰۰ الی ۵۰۰ تومان کمتر است.
* چرا این تفاوت نرخ وجود دارد؟
اجازه بدهید وارد این موضوع اصلا نشوم.
* تحریم و تورم بر بازار فولاد چه تاثیری دارد؟
حالت چرخشی دارد به عنوان نمونه میلگرد با قیمت یک کیلو پرم ۲۱ هزار و ۹۰۰ تومان، اصلا مشمول تورم نیست از یک کیلو موز و گوجه کمتر است پس قیمت واقعی فولاد در کشور این نیست همین جا نقطه می گذاریم و ادامه نمی دهیم. اما معمولا می گویند که اگر قیمت فولاد بالا رود قیمت مسکن نیز افزایش پیدا می کند؛ خیر اینگونه نیست.
در کارخانه نمی شود مطابق با حقوق وزارت کار حقوق داد
برای ساخت یک خانه سه الی چهار طبقه حدود ۱۴ تا ۱۵ تن میلگرد مصرفی مورد نیاز بوده که بیشتر از ۳۰۰ یا ۴۰۰ میلیون نخواهد شد اما یک شیر آب پنج میلیون یا کابل کشی ساختمان نزدیک ۲۰۰ یا ۳۰۰ میلیون هزینه دارد این موضوع تاثیری در تورم ندارد اما بسیاری از صنایع و خدمات وابستگی به فولاد دارند که اگر چرخ فولاد خوب بچرخد مسلما گردش مالی بسیار خوبی در این زمینه داریم.
*با توجه به افق ۱۴۰۴ در زمینه تولید ۵۵ میلیون فولاد، آیا ظرفیت این موضوع در کشور فراهم است؟
بله، اما مشکل امروزه این است که تقاضا کم شده آنهم بخاطر متوقف شدن پروژه های ساختمانی، پروژه های عمرانی نیز در سطح کشور زیاد دیده نمی شود.
* طرح نهضت ملی مسکن و تاثیر آن بر صنعت فولاد؟
اجرای این موضوع بر فولاد تاثیرگذار بود اما بر مبنای شرایطی متوقف شده تهران پتانسیل ساخت و ساز دیگر ندارد خانه های ۴۰ ساله نیز مجدد بازسازی شده اند نهضت ملی مسکن برای خانه دار کردن مردم بوده که در تهران متوقف شده اما نه به خاطر میلگرد بلکه هزینه های جانبی اعم از آجر؛ شیرآلات و اتصالات و برق؛ این اجناس فوق العاده با افزایش قیمت مواجه شده و برای سازنده توجیه اقتصادی نداشته اند.
* چالش های شما در صنعت فولاد چیست؟
بزرگترین چالش، انرژی است. در تمام کشورها به تولید کننده کمک می کنند انرژی به عنوان مثال هزار تومان قیمت دارد به تولید کننده ۳۰ درصد تخفیف می دهند. کشور ما کاملا برعکس عمل و اتفاقا قیمت را به صورت تصاعدی تا ۱۸۰۰ هم بالا می برد که البته این مورد تا چند سال پیش نبود و موضوع جدیدی است.
* قطعی برق و گاز کارخانجات فولاد را بسیار اذیت می کند، برای شما چگونه بوده؟
این قطعی ها از دو سال پیش شروع و در تابستان سه ماه و در زمستان دو ماه حداقل قطعی داریم.
* امسال تاکنون قطعی گاز اتفاق نیفتاد؟
اگر گاز قطع نشود مسلما برق هم قطع نخواهد شد زیرا نیروگاه ها با گاز کار می کنند.
* در مورد طرح احداث نیروگاه های برق در کنار کارخانجات فولاد چه نظری دارید؟
مستلزم این است که در مرحله اول زیرساخت ها مناسب باشند دولت و مسئولان استانی هم که حمایت نمی کنند. منابع مورد نیاز و از طرفی با توجه به شرایط تورم و نیاز به وارد کردن ماشین آلات و دستگاه ها پرهزینه است.
* صادرات به کدام کشورها دارید؟
ترکمنستان، تاجیکستان و گاهی ازبکستان وعراق با اینکه مسافت برای انتقال فولاد دور است.
* نقل و انتقال ارز در صادرات و واردات شما را با مشکل مواجه نکرده؟
یکی از مشکلات تعهد ارزی ما است که باید دقیقا انجام شود.
* کمبود آب در کارخانه های فولاد تاثیری در کار شما داشته است؟
کارخانه های نورد کمبود آب و کارخانه های ذوب مشکل ندارند، زیرا آب وکیوم استفاده می کنند و پنج الی ده درصد بخار آب دارند که مساله محسوسی نیست.
* تسهیلات بانکی و دولت، از شما حمایت می کنند؟
یک الی دو سال است که شرایط سخت شده و تسهیلات نمی دهند.
* کارشناسان می گویند کسب و کارها به جای اینکه به دنبال تسهیلات بانک ها باشند از صندوق های مالی کمک بگیرند، نظر شما چیست؟
هنوز استفاده نکردیم اما کلا حال تولید خوب نیست اگر حال تولید خوب باشد کمک هر جا باشد صورت می گیرد و خود بانک یا صندوق های سرمایه گذاری هجوم می آورند به سمت تولیدکننده تا سود داشته باشند اما تا زمانی که حال تولید خوب نیست آنها هم خود را دور نگاه داشته اند و وارد این حیطه نخواهند شد.
* راهکار شما برای برطرف شدن مشکلات اقتصادی چیست؟
بسیار راهکارهای مختلفی وجود دارد مرحله اول باید چرخه اقتصاد شروع به چرخیدن کند باید ببینیم چه عواملی بسته به تولید است و به آنها کمک کنیم قدرت خرید مردم بالا رود از من نورد کار حداقل به صورت مستقیم با چهار سطح شغل در ارتباط هستم من که حالم خوب نیست، آنها هم حال خوب نخواهند داشت و همینطور تا مابقی مشاغلی که وابسته به آنها هستند نیز شرایط خوبی ندارند و این زنجیره ادامه خواهد داشت.
نیروی کار متاسفانه بسیار کم است و در این مورد معضل داریم
آنها که می گویند اگر برق قطع می شود با ۵۰ درصد کار کنید یعنی کارشناس نیستند زیرا صنایع فولاد به صورت درجا که کارخانه کار را شروع می کند باید از تمام نیروی خود استفاده کند در نتیجه سخن آن کارشناس یعنی موضوع کارشناسی نشده است.
* منابع انسانی و حقوق و دستمزد چه چالشی برای شما ایجاد کرده؟
کارخانه ها به طور معمول در شهرستان ها قرار دارد اما نیروی کار متاسفانه بسیار کم است و در این مورد معضل داریم. از شهرهای دیگر نیز برای اشتغال زایی به تهران مراجعه می کنند. در کارخانه نمی شود مطابق با حقوق وزارت کار حقوق داد و طبق علم و دانش نیروی کار محاسبه و پرداخت می شود اما در شهرستان ها کمبود نیروی متخصص مشاهده می شود زیرا به کلانشهرها هجوم می آورند.
* شخصی که بخواهد وارد این شغل شود چقدر سرمایه و تحصیلات نیاز دارد؟
شغلی نیست که بخواهیم پیشنهاد کنیم زیرا شغل مادر است و در مورد آهن علم و تجربه کافی می خواهد و مساله دیگر نیز سرمایه بسیار هنگفتی می خواهد که کسی نمی تواند ورود کند به عنوان نمونه یک کارخانه فولادی کوچک و جمع و جور حداقل هزار میلیارد سرمایه می خواهد و از آنطرف خروجی و بازدهی مناسب ندارد.
نظر شما