بازار؛ گروه بین الملل: سایت تحلیلی تفکر چین مقاله ای با قلم «چن گنگ»، پژوهشگر ارشد موسسه شرق آسیا با عنوان «بحران های جهانی زمینه مشترکی برای همکاری چین و آمریکا ایجاد می کند» منتشر نموده است. نویسنده این مقاله خاطرنشان می کند در حالی که روابط چین و ایالات متحده آمریکا همچنان پرتنش است؛ مسائل جهانی مانند جنگ جاری در اوکراین، احیای درگیری در خاورمیانه و بدتر شدن تهدید تغییرات آب و هوایی زمینه مشترک فزاینده ای برای همکاری دو قدرت ایجاد کنند.
ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.
علیرغم تنش های مداوم، مبادلات سطح بالا بین ایالات متحده آمریکا و چین در سال جاری افزایش یافته است. با وجود اختلافات ناشی از حادثه بالون در فوریه، «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا و چندین مقام ارشد به سفرهای خود به پکن ادامه دادند. امروز سران دو کشور در واشنگتن دیدار دارند. اخیراً نیز هیئتی از سناتورهای آمریکایی به رهبری «چاک شومر»، رهبر اکثریت در مجلس سنا برای اولین بار از زمان شیوع بیماری همه گیر از چین دیدن کردند. در همین حال «وانگ یی» وزیر امور خارجه چین با امید به ترتیب دادن دیدار دیگری بین سران دو کشور قبل از پایان سال و بازگشت روابط ایالات متحده و چین به مسیر باثبات رشد، به ایالات متحده سفر کرد.
بحرانهای متعددی که گفت‌وگوی چین و آمریکا را پیش می‌برد
چندین عامل بین المللی و داخلی در گرم شدن اخیر روابط آمریکا و چین نقش داشته اند. با این حال، علل اولیه از سرگیری گفتگوها و ارتباطات بین دو ملت، سرعت رو به وخامت حاکمیت جهانی و محیط امنیتی و همچنین بروز بحران های متعدد است. در مواجهه با بحران های چالش برانگیز متعدد مانند درگیری در خاورمیانه، جنگ روسیه و اوکراین و تغییرات آب و هوایی، اجماع فزاینده ای بین دو کشور در زمینه هایی مانند حکمرانی جهانی و ثبات منطقه ای وجود دارد.
چین و ایالات متحده آمریکا جهت رویارویی با چالش های جهانی باید سطح مشخصی از تفاهم و اجماع را ایجاد کنند. در غیر این صورت، وضعیت جهانی می تواند بیشتر به هرج و مرج و بی ثباتی منجر شود
پس از سفر «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان در سال گذشته، تبادلات و گفت‌وگوهای رسمی بین ایالات متحده و چین متوقف شد و چین از تعلیق همکاری با ایالات متحده در زمینه‌های حیاتی مانند تغییرات آب‌وهوایی، تبادلات نظامی و مبارزه با جنایات بین‌المللی خبر داد.
با این حال از زمان دیدار «جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا و «شی جین پینگ»، رئیس جمهور چین در بالی در نوامبر سال گذشته روابط دو کشور شروع به گرم شدن کرده است. پس از یک تعلیق کوتاه، تبادلات نظامی دوباره برقرار شد و یک هیئت آمریکایی در دهمین مجمع شیانگشان پکن در اکتبر سال جاری شرکت کرد.
درک هر دو طرف که جهان در حال حاضر بحران های متعددی را تجربه می کند، نقش مهمی در چگونگی غلبه بر تنش در روابط چین و آمریکا از حوادثی مانند سفر پلوسی به تایوان و حادثه بالون ایفا کرده است. هر دو طرف برای رویارویی با این چالش ها باید سطح مشخصی از تفاهم و اجماع را ایجاد کنند. در غیر این صورت، وضعیت جهانی می تواند بیشتر به هرج و مرج و بی ثباتی منجر شود.
سال جاری شاهد بحران ها و بلایای مختلف بوده است. درگیری روسیه و اوکراین فروکش نکرده و یک فاجعه انسانی قابل توجه در نتیجه جنگی که بین اسرائیل و حماس رخ داده، پدیدار شده است. اوضاع در خاورمیانه هیچ نشانه ای از کاهش تنش نشان نمی دهد و ممکن است درگیری گسترش یابد و کشورهای بیشتری را درگیر کند. این منطقه برای عرضه جهانی نفت نیز حیاتی است و تشدید درگیری می تواند به افزایش شدید قیمت نفت منجر شود و تورم شدید را در بسیاری از کشورها تشدید کند.
دولت ایالات متحده آمریکا به عنوان یک ابرقدرت، مشغول جنگ اوکراین بوده و کمک هزینه های نظامی قابل توجهی را متحمل شده و بحث های شدیدی را در کنگره در مورد تامین مالی جنگ اوکراین برانگیخته است. ذخایر مهمات غرب نیز خالی شده و یک سوال بزرگ باقی می ماند که آیا ایالات متحده آمریکا و متحدانش می توانند دو جبهه طولانی درگیری اوکراین و شیوع تازه بحران خاورمیانه را مدیریت کنند یا خیر.
تنش بین چین و فیلیپین بر سر دریای جنوبی چین نیز در حال تشدید است و ایالات متحده آمریکا به عنوان متحد فیلیپین مسئولیت دفاعی مشترک دارد. اگر این موضوع داغ نیز به درگیری تبدیل شود، این یک آزمون مهم برای توانایی های استراتژیک و نظامی جهانی ایالات متحده خواهد بود.
نیاز متقابل به همکاری
چین همچنین به دنبال کاهش روابط پرتنش خود با آمریکا است. دولت چین در حال حاضر با وظیفه چالش برانگیز احیای رشد اقتصادی و گشایش بیشتر مواجه است. بحران بدهی املاک و مستغلات چین، بلایای طبیعی مکرر، نرخ بالای بیکاری جوانان و خطرات مالی موجود در حال رخ دادن است و مدیریت نادرست آنها می تواند باعث ایجاد طوفان مالی شود. سیاست سه ساله ضد کووید صفر خزانه های محلی را به شدت تخلیه کرده و تحریک سرمایه گذاری و مصرف اولویت دولت است.
بنابراین اگرچه ایالات متحده آمریکا و چین یکدیگر را به عنوان رقبای استراتژیک اصلی خود می‌دانند، اما هر دو کشور تشخیص می‌دهند که وقتی وضعیت وخیم می‌شود، باید گفت‌وگو و همکاری را برای یافتن مشترک راه‌حل‌هایی برای این بحران‌ها تقویت کنند. در غیر این صورت، همانطور که «زبیگنیو برژینسکی» محقق ژئوپلیتیک پیش بینی کرده بود، خطر فرو رفتن وضعیت جهانی به سمت هرج و مرج و آشفتگی وجود دارد.
در زمان برژینسکی تهدید تغییرات آب و هوایی به طور گسترده به رسمیت شناخته نشده بود، اما امسال بسیاری از کشورها موج گرما، آتش‌سوزی بی‌سابقه و بارندگی‌های شدید را تجربه کردند. به گفته دبیر کل سازمان ملل، بحران آب و هوا درهای جهنم را باز کرده است. اگر چین و ایالات متحده - بزرگ‌ترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای جهان - مسئولانه در این زمینه همکاری نکنند، عواقب آن می‌تواند فاجعه‌بار باشد.
واشنگتن و پکن در حال حاضر به دنبال فرصت و زمینه مشترک، تقویت قدرت در مدیریت بحران برای غلبه بر مشکلات و جستجوی برتری در دور بعدی رقابت قدرت های بزرگ هستند
دستیابی به اجماع در میان بحران های متعدد، کاهش تنش ها و تقویت همکاری بین دو کشور را می طلبد. با این حال این بدان معنا نیست که همه موانعی که مانع توسعه روابط دوجانبه است، برداشته شده است. حتی در زمینه‌های محدود همکاری، دو کشور با معمای زندانی در تئوری بازی مواجه می‌شوند که به موجب آن هر دو طرف استراتژی خیانت را اتخاذ می‌کنند، زیرا معتقدند که طرف مقابل به طور مشابه خیانت می‌کند و به منافع آنها آسیب می‌زند.
مؤثرترین راه برای غلبه بر معمای زندانی، تقویت ارتباطات و رفع بی اعتمادی است به گونه ای که تقویت گفت و گو و تعامل در همه سطوح و در زمینه های مختلف به بهبود روابط دو کشور کمک خواهد کرد. علاوه بر این، توسعه تجارت و سرمایه گذاری همچنین به پیوند منافع مردم هر دو کشور کمک می کند و درک متقابل را بهبود می بخشد.
متغیرها در روابط کنونی چین و آمریکا قابل توجه هستند. از یک سو، بحران های مختلفی در حال بروز است که نیازمند همکاری و گفت وگوی دو کشور است. از سوی دیگر راهبردها و نگرش های دو کشور در مواجهه با این بحران ها همچنان تفاوت های چشمگیری دارد.
چین و ایالات متحده آمریکا دیدگاه های بسیار متفاوتی در مورد مسائل خاورمیانه دارند و اقدامات تحریم فناوری ایالات متحده آمریکا علیه چین بر همکاری چین با ایالات متحده در زمینه تغییرات آب و هوایی تأثیر گذاشته است.
انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال آینده نیز تاثیر جدیدی بر روابط چین و آمریکا خواهد داشت. هر دو کشور در حال حاضر به دنبال فرصت و زمینه مشترک، تقویت قدرت در مدیریت بحران برای غلبه بر مشکلات و جستجوی برتری در دور بعدی رقابت قدرت های بزرگ هستند.
نظر شما