بازار؛ گروه صنعت: یکی از دغدغه های اصلی متولیان انرژی بهبود احتراق موجود در خانه ها برای کاهش میزان آلایندگی بود. هرچند که طرح ها و پروژه های در این خصوص توسط برخی از شرکت ها انجام شد، اما هیچ شرکتی نتوانست مانند توسعه صنایع پتروشیمی تدبیر با اجرای استحصال اتان در کاهش ضریب آلایندگی موفق باشد. این مساله در کلانشهری مانند تهران می تواند روزهای سالم بیشتری را در فصول سرد سال برای پایتخت نشینان ایجاد کند. از همین رو در مراسم انتخاب طرح های برتر با محمود زیرکچیان زاده رئیس هیئت مدیره شرکت توسعه صنایع پتروشیمی تدبیر به گفت و گو پرداختیم:
طرحی که در صندوق توسعه به عنوان طرح برتر انتخاب شد، پروژه عملکرد ستاد اجرایی در طرح استحصال اتان بود
* به عنوان پرسش نخست، بفرمایید طرح استحصال تدبیر برای کاهش میزان آلایندگی چه فایده های برای کشور دارد؟
در خصوص طرحی که در صندوق توسعه به عنوان طرح برتر انتخاب شد، پروژه عملکرد ستاد اجرایی در طرح استحصال اتان بود. این طرح شاخص‌های خاص خودش را دارد که یکی از مباحث آن زیست محیطی است. این طرح منجربه کاهش نیم میلیون تن دی اکسید کربن موجود در گاز طبیعی منازل در کشور شده است. علاوه بر این مساله عنصر سنگین جیوه که اثرات نامطلوب روی اعصاب و روان داشته از فرآیند گاز شهری حذف شده است. طرح استحصال اتان می تواند سالانه سه و سه دهم میلیون تن اجزای سنگین گاز طبیعی مانند اتان، پروپان، بوتان و نفتای سبک است را حذف کند. این مقدار معادل حذف سالانه ۱۰ میلیون تن دی اکسید کربن از احتراق گاز در خانه ها است، برای درک بهتر این جدا سازی می توان به رنگ شعله وسایل گرمایشی اشاره داشت. پیشتر در خانه ها رنگ شعله ها زرد بود، اما به تازگی به رنگ آبی در آمده است. این رنگ معمولا در گازی که بیشتر از ۹۵ درصد متان داشته باشد، دیده می شود.
* در این طرح می توانید روزانه چه مقدار استحصال اتان از گاز طبیعی داشته باشد؟
باتوجه به حجم سرمایه گذاری انجام شده، طرح استحصال اتان می تواند روزانه ۷۴ میلیون متر مکعب گاز ورودی به پالایشگاه پارسیان سپهر داشته باشد. همانطور که می دانید هر فاز عسلویه روزانه ۲۸ میلیون متر مکعب استخراج گاز داشته که در مقابل ۲۵ میلیون متر مکعب نیز تحویل گاز شهری است. بنابراین ورودی پالایشگاه پارسیان سپهر معادل سه فاز عسلویه است. در این پالایشگاه آخرین تکنولوژی بازیافت اتان با ضریب ۹۵ درصد وجود دارد، این پالایشگاه می تواند سه و سه دهم میلیون تن انواع محصولات پالایشی تولید کند. یکی از این محصولات اتان است که حجم تولید آن یک و سه دهم میلیون تن سالانه است و به طور مستقیم به واحدهای الفینی کشور مانند جم، مروارید و کاویان تزریق می شود. این مقدار تبدیل به الفین شده که ارزش افزوده آن ۲۰۰ الی ۳۰۰ دلار در هر تن است. همین مقدار در فرآوری دیگر به اتیلن تبدیل می شود که ارزش ان نیز یک هزار و ۲۰۰ دلار به ازای هر تن با قابلیت صادرات است. در حال حاضر نیز از محصولات ال پی جی، پروپان، بوتان و نفتای سبک هر یک به مقدار یک میلیون تن صادر می شود.
باتوجه به اینکه سال مالی شرکت پالایش پارسیان سپر نزدیک است، برنامه صادرات به ارزی ۹۰۰ میلیون دلار از محصولات ال پی جی و نفتای سبک را داریم
* این پروژه چه مقدار سرمایه گذاری داشته و تا کنون چه حجم ارز آوری براش کشور داشته است؟
۱.۲ میلیون دلار سرمایه گذاری این طرح بوده است، از این مقدار ۶۶۰ هزار دلار آن را صندوق توسعه تامین کرده است. خوشبختانه تاکنون حدود ۸۷۰ میلیون دلار ارزش تولید محصولات این پالایشگاه است، به بیانی بهتر ۶۰۰ میلیون دلار صادرات محصول و ۲۷۰ میلیون دلار فروش اتان به واحد های الیفینی صورت گرفته است. باتوجه به اینکه سال مالی شرکت پالایش پارسیان سپر نزدیک است، برنامه صادرات به ارزی ۹۰۰ میلیون دلار از محصولات ال پی جی و نفتای سبک را داریم. از سوی هدف گذاری عرضه ۲۴۶ تا ۲۵۰ میلیون دلاری عرضه اتان به واحدهای الفینی وجود دارد. بنابراین هدف گذاری ارزآوری یک میلیارد و ۱۵۰ میلیارد دلاری در سال جاری انجام شده است. در مدت زمان بسیار کوتاهی این طرح دو میلیارد دلار به مردم و کشور تقدیم کرده است.
* زمان آغاز این پروژه از چه سالی آغاز شد و نخستین محصول صادراتی شما چه زمانی عرضه بازارهای بین المللی شد؟
روند اجرای این طرح سال ۱۳۹۵ با نخستین ال سی توسط صندوق توسعه ملی آغاز شد، در سال ۱۳۹۷ همزمان با شروع تحریم های ظالمانه آمریکا علیه کشور بخش قابل توجه طرح پیشرفت داشت. در اسفند ماه سال ۱۳۹۸ که ویروس کرونا وارد کشور شد و لطمه فراوان به صنایع وارد کرد. با چالش های عدیده مذکور موفق شدیم در پایان سال ۱۳۹۹ طرح را راه اندازی کنیم. در خردادماه سال ۱۴۰۰ با گذشت سه سال از تحریم های ظالمانه موفق شدیم اولین صادرات را داشته باشیم، محصولات تولیدی مجموعه دارای مشخصات ویژه برتری در بازار داخل و خارج کشور است.
* به عنوان پرسش پایانی، آیا برای توسعه و افزایش ارزآوری طرح های دیگری در همین راستا را دنبال می کنید؟
این طرح در صنایع بالادستی گاز ارزش آفرینی قابل توجهی ایجاد کرده است، پروژه بعدی ما تبدیل پروپان تولیدی فعلی به پروپیلن و پلی پروپیلن است. پلی پروپیلن صنعت پلاستیک است که محصولات غیر فلزی تولید می کند، در این زنجیره ارزش ۵۰۰ دلاری محصولات به یک هزار و ۲۰۰ دلار در هر تن افزایش خواهد یافت. فاز طراحی و ساخت واحد مربوطه آغاز شده و سرمایه گذاری ۹۰۰ میلیون یورویی نیاز دارد. از همین رو صندوق توسعه ملی قصد مشارکت و سهام داری ۳۵ درصدی را دارد. البته براساس همکاری های ایران و چین، چینی ها نیز تمایل به فاینانس در این طرح را دارند.
نظر شما