پیشنهاد پکن به کشورهای آسیای مرکزی؛ نگرانی آمریکا از نفوذ ایران، چین و روسیه

بازار؛ گروه بین الملل: سایت تحلیلی گلوبال تایمز اخیرا مقاله ای با عنوان « پیشنهاد چین به کشورهای آسیای مرکزی» منتشر نموده است. نویسنده مقاله معتقد است چین با طرح یک کمربند یک جاده توانسته الگوی خوبی از روابط بین پکن و کشورهای آسیای مرکزی را ایجاد نماید. ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.

اجلاس سران چین و آسیای مرکزی از ۱۸ تا ۱۹ می در شیان، استان شانشی در شمال غربی چین برگزار ‌شد که نشان‌دهنده ارتقای مکانیسم همکاری چین و پنج کشور آسیای مرکزی از سطح وزیران امور خارجه به رئیس‌جمهور است. نشست ایالتی سال گذشته، سی امین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بین چین و کشورهای آسیای مرکزی بود. این نشست سرآغاز ۳۰ سال آینده و تلاشی خلاقانه برای ترسیم نقشه ای برای همکاری های آینده بین چین و پنج کشور آسیای مرکزی است.

درگیری روسیه و اوکراین الگوی ژئوپلیتیکی قاره اوراسیا را عمیقاً تغییر داده است. از آنجایی که آسیای مرکزی مرکز اتصال صفحات مختلف قاره اوراسیا است، کشورهایی مانند ایالات متحده، اتحادیه اروپا، هند و ژاپن برای آسیای مرکزی رقابت کرده اند و برای مدتی، صحنه دیپلماتیک آسیای مرکزی بسیار پر جنب و جوش بود.

اروپا و آمریکا در تلاش هستند تا مفهوم «محور شرارت» چین، روسیه و ایران را به کشورهای آسیای مرکزی القا کنند و از نگرانی های خود در مورد حاکمیت و استقلال پس از درگیری روسیه و اوکراین برای ایجاد اختلاف بین آنها استفاده کنند

با این حال برخی از کشورها اهداف ژئوپلیتیکی خود را با هدف شکل دادن به نفوذ خود بر کشورهای آسیای مرکزی و حذف سایر رقبا در نظر گرفته اند. به ویژه، اروپا و آمریکا در تلاش هستند تا مفهوم «محور شرارت» چین، روسیه و ایران را به کشورهای آسیای مرکزی القا کنند و از نگرانی های خود در مورد حاکمیت و استقلال پس از درگیری روسیه و اوکراین برای ایجاد اختلاف بین آنها استفاده کنند.

اما این قدرت های بزرگ به طور جدی در نظر نگرفته اند که فوری ترین نیازهای کشورهای آسیای مرکزی در مرحله کنونی چیست. در حالی که برخی از قدرت های بزرگ به دنبال شکل دادن به نفوذ منطقه ای خود هستند، کشورهای آسیای مرکزی خود امیدوارند تا از طریق همکاری های متنوع به ثبات، توسعه و امنیت منطقه ای دست یابند. این قدرت ها و منطقه عقاید متفاوتی دارند. اگرچه کشورهای آسیای مرکزی وظایف فوری مانند مهار تورم، پاسخ به بحران های زیست محیطی و مبارزه با تروریسم را پیشنهاد کرده اند، اما قدرت های بزرگ واکنش مثبتی نشان نداده اند. این احساس ناامیدی شور و شوق کشورهای آسیای مرکزی را به طور جدی تحت تأثیر قرار می دهد و آنها را وادار می کند که همکاری چندجانبه با این قدرت های بزرگ را به شیوه ای سودمند ببینند.

در طی ۳۰ سال گذشته، همکاری چین و کشورهای آسیای مرکزی پایه ای محکم برای ساختن یک جامعه با آینده ای مشترک بین آنها ایجاد کرده است

اما همکاری چین با کشورهای آسیای مرکزی داستان دیگری است. ابتکار یک کمربند یک جاده (BRI) پیشنهادی چین، دهمین سالگرد خود را امسال جشن خواهد گرفت. در دهه گذشته، چین توافقنامه های همکاری در مورد این طرح را با تمام کشورهای آسیای مرکزی امضا کرده است و به الگویی برای ایجاد نوع جدیدی از روابط بین المللی تبدیل شده است. مجموعه ای از پروژه های استراتژیک در مقیاس بزرگ نه تنها حجم زیادی از درآمد مالیاتی و فرصت های شغلی را برای کشورهای آسیای مرکزی فراهم کرده است، بلکه روند صنعتی شدن آنها را نیز به میزان قابل توجهی تسریع کرده است.

در طول بیماری همه‌گیر کووید-۱۹، چین و کشورهای آسیای مرکزی به یکدیگر کمک کرده‌اند و به طور مشترک همکاری‌های واکسن و بهداشت پزشکی را ترویج می‌کنند و مجموعه ای از مواد ضد اپیدمی، کمک های اضطراری و دوزهای واکسن کووید-۱۹ از چین به کشورهای آسیای مرکزی کمک کرده است تا سدی مؤثر در برابر همه گیری ایجاد کنند و دوستی دو طرف را در مواقع دشواری به طور کامل نشان دهند.

در طول ۳۰ سال گذشته، همکاری بین چین و کشورهای آسیای مرکزی به طور مداوم در بسیاری از زمینه ها از جمله توسعه، صلح و امنیت، اتصال، فضای مجازی، سلامت و ارتباط بین انسان و طبیعت افزایش یافته و پایه ای محکم برای ساختن یک جامعه با آینده ای مشترک بین چین و آسیای مرکزی ایجاد کرده است.

پایبندی به ارزش‌های مستقل که در تفکر فراتر از ژئوپلیتیک منعکس شده، مهمترین بخش روابط بین چین و کشورهای آسیای مرکزی است

با نگاهی به روابط چین و آسیای مرکزی، پایبندی به ارزش‌های مستقل که در تفکر فراتر از ژئوپلیتیک منعکس شده، تجربه مهمی است. برخلاف برخی دیگر از قدرت‌های بزرگ، همکاری چین با آسیای مرکزی نه طرف‌های ثالث را هدف قرار می‌دهد نه نفوذ سایر کشورها را حذف می‌کند، نه یک بازی حاصل جمع صفر مبتنی است. این روابط بر تامین سود توسعه و امنیت برای کشورهای آسیای مرکزی و تامین منافع متمرکز است.

این نشست بر وضعیت ژئوپلیتیک کنونی و نیازهای کشورهای مختلف تمرکز دارد. حفظ ثبات سیاسی، بهبود روند اتصال، تسریع انتقال صنعتی، مبارزه با تروریسم و مهار تورم مشترک نه تنها آرزوهای مشترک چین و کشورهای آسیای مرکزی است، بلکه اجزای کلیدی در حفاظت از طرح یک کمربند یک جاده است. این مهم الگوی خوبی برای مراحل آینده خواهد بود و همه طرف ها به حفظ دوستی، ترویج همکاری همه جانبه، افزایش ارتباطات مردم با مردم و در نهایت دستیابی به هدف ایجاد جامعه ای با آینده مشترک برای بشر ادامه خواهند داد.