تهمینه غمخوار؛ بازار: دوحه پایتخت قطر که در سال های اخیر میزبان چندین دوره نشست های مختلف درباره افغانستان بوده، امروز نیز بار دیگر میزبان نشستی دو روزه به ریاست آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل با حضور نمایندگان ویژه ۲۵ کشور در امور افغانستان است.
بر اساس گفته های حسن کاظمی قمی نماینده ویژه رئیس جمهوری ایران در امور افغانستان و ریاست سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل در خصوص نشست دوحه، موضع ایران در این نشست، مستقل و مبتنی بر درک عمیق واقعیات و الزاماتی است که منافع مردم و حکومت افغانستان توامان در آن مستتر است.
همچنین وی گفته است: ما انتقاد نمی کنیم. ادبیات ما در مقایسه با کشورهایی که رفتارهای داخلی را محکوم می کنند یا هشدار می دهند، متمایز است. ما با قریب نیم قرن تجربه جمهوری اسلامی با بیانی دلسوزانه، تجارب خود را توصیف می کنیم. ما مناسب می دانیم مردم افغانستان مانند هر کجای دنیا بر اساس اجماعی عمومی و جلب مشارکت اکثریت، در مسیر تثبیت نظام مطلوب خود موفق شوند.
در همین راستا، خبرنگار بازار گفتگویی با دکتر «عبداللطیف نظری» معاون وزارت اقتصاد امارت اسلامی افغانستان و رئیس هیات موسسان دانشگاه غرجستان در خصوص نشست دوحه انجام داده که در ادامه می خوانیم.
* بر اساس گفته های نماینده ویژه رییس جمهور ایران در امور افغانستان، موضع جمهوری اسلامی در نشست دوحه مبتنی بر درک عمیق منافع مردم و حکومت افغانستان است. ارزیابی و نظر شما در این باره و موضع جمهوری اسلامی چیست؟
موضع جمهوری اسلامی ایران در نشست دوحه قطعا مبتنی بر درک ژرف و واقع بینانه از منافع مردم افغانستان و حکومت آن است. اصولا انتظاری که در کابل در رابطه با موضع گیری ایران وجود دارد این است که با درک واقع بینانه، جمهوری اسلامی در این نشست واقعیتهای افغانستان را تبیین کند.
عبداللطیف نظری: باور ما این است که جمهوری اسلامی ایران در نشست دوحه، موضعی دقیق، هوشمندانه و بر اساس واقعیتها و حقایق اتخاذ خواهد کرد
همچنین، باور ما این است که جمهوری اسلامی ایران در این نشست، موضعی دقیق، هوشمندانه و بر اساس واقعیتها و حقایق اتخاذ خواهد کرد و این موضع، بر خلاف موضع قدرتهای بزرگ خواهد بود. قدرتهای شکست خورده در افغانستان موضعی بر خلاف منافع ملی و ثبات و پایداری در افغانستان را اتخاذ خواهند کرد.
* پیشنهاد برپایی حکومت فراگیر در این نشست مطرح خواهد شد در حالی که این موضوع کوششی در جهت به کارگیری تمام ظرفیتهای افغانستان در مسیر شکوفایی و آبادانی است. جنابعالی چه دیدگاهی در این باره دارید؟
بحث حکومت فراگیر و همه شمول، یک بحث پیچیده است. زمانی که کشورها نگاه دلسوزانه نسبت به افغانستان دارند، این نگاه به منظور استفاده از تمام ظرفیتهای متنوع و متکثر افغانستان در جهت آبادانی، شکوفایی و رشد اقتصادی کشور صورت می گیرد. اما، برخی از کشورها به بهانه حکومت فراگیر، قصد مداخله در امور داخلی افغانستان را دارند و از این طریق، فشارهای سیاسی را بر حکومت افغانستان اعمال می کنند؛ ضمن اینکه در صدد هستند تا افرادی وابسته به خود را در ساختار سیاسی این کشور سهیم و شریک بسازند. این دیدگاه از نظر حکومت سرپرست و مردم افغانستان، قابل قبول نیست.
قطعا مردم افغانستان در برابر مداخلات خارجی مقاومت خواهند کرد و نظام اسلامی موجود در کشور تحت تاثیر این فشارها قرار نخواهد گرفت و به هیچ قدرت خارجی اجازه نخواهد داد که بار دیگر در امور داخلی افغانستان مداخله کرده و افراد دست نشانده و وابسته به خود را در ساختار سیاسی کشور سهیم بسازد.
* مشکلات امروز افغانستان در نتیجه اشغالگری ۲۰ ساله و اقدامات آمریکاست. از نظر شما اجلاس دوحه تا چه اندازه در اتمام این مشکلات و پایان یافتن نفوذ آمریکا موثر است ؟
بدون شک مشکلاتی که در حال حاضر در افغانستان وجود دارد، در نتیجه اشغالگری قدرتهای اشغالگر است. لذا، وضعیت فعلی به همراه نابسامانیهای موجود، محصول، برآیند و میراث اشغال است. اما با این وجود، افغانستان در دوره امارت اسلامی پیشرفتهای خوبی کسب کرده است. در حال حاضر امنیت سراسری در افغانستان وجود دارد و وضعیت اقتصادی کشور از نظر صادرات، کنترل نرخ تورم و درآمدزایی نسبت به گذشته بهبود پیدا کرده است. همچنین، حکومت امارت اسلامی در جمع آوری مالیات و تعرفه های گمرکی و نظارت بر بنادر افغانستان به موفقیتهای چشمگیری دست یافته است.
نسل جوان امروز افغانستان دیگر به قدرتهای اشغالگر اجازه نخواهد داد که نفوذ خود را در ساختار سیاسی کشور به بهانه های مختلف افزایش دهند و باردیگر نگاه سلطه گرایانه به تحولات افغانستان داشته باشند
اما، برخی از قدرتهای سلطه گر و مداخله گر هنوز هم در تلاش هستند که در امور داخلی افغانستان دخالت کنند و نفوذ سیاسی و استخباراتی خود را در افغانستان افزایش دهند. اما، تجربه ثابت کرده که ملت افغانستان در برابر دخالتهای خارجی حساس است و نسل جوان امروز افغانستان دیگر به این قدرتها اجازه نخواهد داد که نفوذ خود را در ساختار سیاسی کشور به بهانه های مختلف افزایش دهند و باردیگر نگاه سلطه گرایانه به تحولات افغانستان داشته باشند. امیدواری ما این است که نشست دوحه بتواند در کاهش نفوذ قدرتهای مداخله گر موثر تمام شود.
* کارکرد مثبت نشستهای منطقه ای من جمله نشست دوحه در کنار نقش حمایتی سازمان ملل برای افغانستان چیست؟
امارت اسلامی افغانستان از هر نشستی که به منظور بهبود وضعیت در کشور باشد، استقبال می کند. باور ما این است که مشکلات منطقه باید توسط کشورهای منطقه حل و فصل شود و قدرتهای بیرونی و اشغالگر نباید در امور داخلی منطقه ما دخالت داشته باشند. بنابراین، کارکرد مثبت نشستهای منطقه در جهت مدیریت اوضاع منطقه پدیده ای مهم و اساسی محسوب می شود. نشست دوحه از این منظر می تواند در صورتی که بدون مداخله قدرتهای بزرگ برگزار شود و نقش حمایتی سازمان ملل وجود داشته باشد، اجلاسی مثبت ارزیابی شود.
نشست دوحه در صورتی مثبت ارزیابی می شود که افراد شرکت کننده واقعیت های موجود در افغانستان را نادیده نگرفته و تحولات مثبتی که در افغانستان طی نزدیک به دو سال ایجاد شده، مدنظر قرار گیرد
البته، نشست دوحه در صورتی مثبت ارزیابی می شود که افراد شرکت کننده واقعیت های موجود در افغانستان را نادیده نگرفته و تحولات مثبتی که در افغانستان طی نزدیک به دو سال ایجاد شده، مدنظر قرار گیرد. بنابراین، با درنظر داشتن این نکته ها می توان این نشست را مثبت ارزیابی کرد.
* امروزه کشورهای جهان من جمله همسایگان در به رسمیت شناختن حکومت سرپرست تردید دارند با اینکه برخی از انها دارای مراودات اقتصادی خوبی با امارت اسلامی هستند. بر این اساس ، حکومت سرپرست تا چه اندازه در جهت تشکیل یک حکومت مردمی فراگیر گام برداشته است ؟
کشورهای همسایه افغانستان نباید منتظر جهان غرب از جمله امریکاییها بماند. به رسمیت شناختن امارت اسلامی افغانستان به نفع کشورهای همسایه و منطقه است. منطقه ما باید استقلال عمل در سیاست خارجی خود داشته باشد و به نفع همه منطقه است که ثبات و صلح پایدار در افغانستان شکل بگیرد.
به هر میزانی که مراودات سیاسی، اقتصادی، تجاری و امنیتی میان افغانستان و همسایگان افزایش یابد، ما شاهد نظم اقتصادی مطلوب هم در افغانستان و هم در منطقه خواهیم بود
در این راستا، اراده جدی از سوی امارت اسلامی برای تعامل با کشورهای همسایه وجود دارد. به هر میزانی که مراودات سیاسی، اقتصادی، تجاری و امنیتی میان افغانستان و همسایگان افزایش یابد، ما شاهد نظم اقتصادی مطلوب هم در افغانستان و هم در منطقه خواهیم بود.
نظر شما