بازار؛ گروه بینالملل: امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، پس از چندین هفته درگیریِ خشونت آمیز با مردم کشورش، زمانی که قصد بازگشت از چین را داشت، در مصاحبه خبری خود اعلام کرد: «اروپا باید در برابر فشارها برای تبدیل شدن به "دنبالهروهای آمریکا"، مقاومت کند.» او همچنین تاکید کرد که «خطر بزرگی که اروپا را تهدید میکند، گرفتار شدن در بحرانهایی است که برای ما نیست.»
مکرون در این دیدار تاکید کرد «اروپا باید وابستگی خود به "برون مرزی بودن دلار آمریکا" را کاهش دهد که یکی از اهداف کلیدی سیاست مسکو و پکن نیز است.» اروپاییها از اینکه دلار به عنوان یک سلاح توسط آمریکا استفاده میشود، ناراحتند و باعث میشود که نتوانند روابط تجاری خود را با کشورهای تحریم شده مثل ایران، چین و روسیه، برقرار کنند.
از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، ضربات آمریکا علیه پکن، از تحریمها گرفته تا سفر جنجالی نانسی پلوسی به تایپه متوقف نشده است. اروپا، به ویژه پس از مقاومت در برابر این رویکرد در دوران ترامپ، در زمان جو بایدن و پس از حمله روسیه به اوکراین، به شدت به حمایت ایالات متحده نیاز داشت.با این حال، پاریس در تلاش است تا با جایگزین کردن زبان ستیزه جویانه آمریکایی با گفت وگوی آرام که در آن غرب به موقعیت چین به عنوان یک قدرت جهانی احترام میگذارد، دستکشهای ابریشمی نرم خود را جایگزین مشتهای واشنگتن کند.
اهمیت اقتصادی سفر مکرون
امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه و اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا از ۵ تا ۷ آوریل از چین بازدید کردند. در شرایط کنونی و تشدید تقابل ژئوپلیتیک جهانی و افزایش حمایت گرایی، سفر رهبران اروپایی به چین به ایجاد ثبات در روابط اقتصادی و تجاری بین چین و فرانسه و چین و اتحادیه اروپا کمک خواهد کرد.
نخست اینکه به رهبران چین، فرانسه و اتحادیه اروپا کمک خواهد کرد تا اعتماد سیاسی متقابل را افزایش دهند. به دلیل تأثیر کووید-۱۹، رهبران چین، فرانسه و اتحادیه اروپا در سه سال گذشته قادر به ملاقات حضوری نبودهاند، اگرچه تماسهای تلفنی و ویدیویی وجود داشته است. به خصوص در زمینه بحران اوکراین، اختلافات اقتصادی و تجاری عمیقتر شده و سوء تفاهمها افزایش یافته است. این سفر به رهبران چین، فرانسه و اتحادیه اروپا کمک خواهد کرد تا به نگرانیها رسیدگی کنند و اعتماد سیاسی متقابل را افزایش دهند.
در مواجهه با هژمونیسم و یکجانبه گرایی، این اعلام روشنی است که روابط چین و اتحادیه اروپا تحت تأثیر، وابسته یا تابع نفوذ کشور ثالث نیست. این امر به چین و اتحادیه اروپا اجازه میدهد تا بر روی یک مسیر مشترک برای توسعه آینده تمرکز کنند
ثانیاً، به تقویت همکاری اقتصادی و تجاری چین-فرانسه و چین-اتحادیه اروپا کمک خواهد کرد. برای مدت طولانی، چین و فرانسه همکاریهای دوجانبه عملگرایانه را در زمینههای مختلف بر اساس درجه بالایی از اعتماد سیاسی دوجانبه توسعه دادهاند. هیات تجاری متشکل از ۶۰ کارآفرین فرانسوی که این بازدید را همراهی میکردند، نشان میدهد که شرکتهای فرانسوی همچنان به چشم انداز بازار چین خوشبین هستند و مایلند همکاری خود را با چین افزایش دهند. در سالهای اخیر، برخی صداهای منفی در اتحادیه اروپا به گوش میرسد که خواستار جدایی این بلوک از چین شدهاند، و فون در لاین پیش از سفرش به چین نظر خود را مبنی بر این که این امر نه عملی است و نه به نفع اروپاست، ابراز کرد.
در نهایت، به رفع ابهامات پیرامون همکاری اقتصادی چین و اتحادیه اروپا کمک میکند. امسال بیستمین سال از ایجاد یک مشارکت استراتژیک جامع بین چین و اتحادیه اروپا است. نشست سهجانبه چین، فرانسه و اتحادیه اروپا ثبات روابط چین و اتحادیه اروپا را بیشتر خواهد کرد و پیشنهاد سیاست چین، فرانسه و اتحادیه اروپا برای دفاع مشترک از چندجانبه گرایی و رسیدگی به چالشهای جهانی را روشن خواهد کرد. در مواجهه با هژمونیسم و یکجانبه گرایی، این اعلام روشنی است که روابط چین و اتحادیه اروپا تحت تأثیر، وابسته یا تابع نفوذ کشور ثالث نیست. این امر به چین و اتحادیه اروپا اجازه میدهد تا بر روی یک مسیر مشترک برای توسعه آینده تمرکز کنند، تماس را به طور کامل در همه سطوح از سر بگیرند و همکاریهای سودمند متقابل را در زمینه های مختلف فعال کنند.
این دیدارها به رهبران چین، فرانسه و اتحادیه اروپا اجازه داد تا بر اساس افزایش اعتماد سیاسی متقابل به نتایج غنی در همکاری اقتصادی دست یابند. در نتیجه، همکاری اقتصادی چین و فرانسه به طور جامع فعال شده است. دو طرف ارتباط نزدیک خود را در سطح سران دولت حفظ خواهند کرد و در سال جاری دور جدیدی از جلسات را تحت سه مکانیسم سطح بالا در مورد گفتگوهای راهبردی، اقتصادی برگزار خواهند کرد. در عین حال، دو کشور از برنامههای اقتصادی و تجاری یکدیگر حمایت خواهند کرد. فرانسه مهمان افتخاری نمایشگاه بین المللی تجارت خدمات چین در سال ۲۰۲۴ و هفتمین نمایشگاه بین المللی واردات چین خواهد بود.
در واقع، همکاری عملی چین و فرانسه به سطح جدیدی رسیده است. بر اساس همکاری در زمینههای سنتی مانند کشاورزی، غذا، هوافضا و انرژی هستهای غیرنظامی، دو کشور نقاط رشد جدیدی را برای همکاری در خدمات، تجارت، توسعه سبز، علم و نوآوریهای فناوری ایجاد خواهند کرد. به ویژه، مکانیزم جدیدی برای ساخت یک مرکز کربنزدایی برای غنیسازی همکاری سبز چین و فرانسه ایجاد خواهد شد.
در نهایت، به همکاری اقتصادی و تجاری چین و اتحادیه اروپا اطمینان داده شده است. در این دیدارها، مکرون و فون در لاین هر دو مخالفت خود را با جدایی ابراز و تصریح کردند که جدایی از چین به نفع اتحادیه اروپا نیست و یک انتخاب استراتژیک برای این بلوک نیست. رهبران اروپایی امیدوارند ارتباطات و هماهنگی سیاستهای کلان اقتصادی و مالی بین چین و اتحادیه اروپا را تقویت کنند و مشارکتهای سبز را با تقویت گفتگو و همکاری در زمینههای مالی سبز، فناوری زیست محیطی و انرژی پاک تقویت کنند. در نتیجه، این دیدارها اطمینان بیشتری را برای پیشبرد توسعه پایدار و متوازن روابط اقتصادی و تجاری چین و اتحادیه اروپا و دستیابی به منافع متقابل و همکاری برد-برد به ارمغان میآورد.
نگرانی واشنگتن
به نظر میرسد آمریکا از سفر رئیسجمهور فرانسه به چین و تاثیرات آن نگران است، زیرا واشنگتن آن را تلاشی از سوی دستگاه دیپلماسی فرانسه برای تضعیف تلاشهای آمریکا برای مهار چین میداند. «یانمن شی»، تحلیلگر مسائل ژئوپلیتیکی، در واکنش به دیدار مکرون و شی جینپینگ نوشت: «اروپا تمایل بیشتری برای پذیرش جهانی دارد که در آن چین قدرت هژمونیک منطقهای باشد. برخی از رهبران اروپا معتقدند که این نظم جهانی، میتواند برای منافع آنها سودمندتر باشد.»
در زمانی که روابط چین و آمریکا در بن بست عمیق قرار داشت، مکرون موضع مستقل اروپایی اتخاذ کرد و هر دو رهبر مکرراً از «جهان چند قطبب» استقبال کردند، نمادی تا حدودی ظریف از جهانی که دیگر تحت سلطه آمریکاییها نیست. به نظر میرسد که مکرون با اشارههای متعدد در مورد نیاز به «ایجاد نظم بینالمللی مبتنی بر صلح و ثبات»، فرانسه را به دیدگاه چینیها نزدیکتر میکند که در ۱۰۰ سال گذشته دیده نشده است. ژان پیر کابستان، استاد علوم سیاسی در دانشگاه باپتیست هنگ کنگ، در اینباره گفت: «در شرایط بدتر شدن جنگ سرد با چین، این موضع نشان میدهد که ماکرون قطعاً میخواهد روند غربی را زیر پا بگذارد.
اگرچه مواضع ناشی از سفر رئیس جمهور فرانسه به چین، انتقادهایی را در اروپا برانگیخت و مکرون به دلیل صحبت از طرف اتحادیه اروپا محکوم شد، اما مسلم است که بسیاری از اروپاییها، به ویژه بازرگانانی که از تجارت با پکن سود میبرند، از موضع او راضی هستند. این احتمال وجود دارد که سفر رئیس جمهور فرانسه به چین، کشاندن اروپا به اتحاد دشمنی آمریکا با پکن را کمی کند کند، حتی اگر آن را متوقف نکند.
رسیدن مبادلات تجاری بین روسیه و چین به ۱۹۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ و افزایش ۳۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱، نشان دهنده نقش پکن در کاهش تأثیر تحریمهای اقتصادی بر مسکو و منحرف کردن بخشی از صادرات گاز طبیعی و نفت روسیه است
میانجی برای جنگ اوکراین
اما ماکرون در تایید افزایش نفوذ چین نسبت به دیگر رهبران اروپایی جسورتر بود و تنها کشوری است که میتواند تاثیر فوری و رادیکال بر درگیری داشته باشد. از همین روی، مکرون به شدت به دنبال تبدیل آن به یک میانجی بیطرف در بحران بود. مکرون به خوبی میداند که فرانسه همتای غول چینی نیست، بنابراین اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، او را در سفر همراهی کرد تا وزن چین را با وزن اتحادیه اروپا متعادل کند.
مکرون ظاهراً در تلاش است تا به جای سوق دادن پکن به سمت مسکو، راه را پکن، چه از نظر اقتصادی و چه به عنوان میانجی در جنگ اوکراین باز کند. فرانسه متوجه است که چین به دلیل عدم دخالت در اقتصاد روسیه و جذب محصولات روسی که در غرب از آن دور شدهاند، برجسته ترین نقش را در تضعیف تأثیر بستههای تحریمی بر اقتصاد روسیه ایفا کند. اما رسیدن مبادلات تجاری بین روسیه و چین به ۱۹۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ و افزایش ۳۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱، نشان دهنده نقش پکن در کاهش تأثیر تحریمهای اقتصادی بر مسکو و منحرف کردن بخشی از صادرات گاز طبیعی و نفت روسیه است.
دشواری مأموریت ماکرون در شکستن اتحاد بین پکن و مسکو که بخشی از گروههای «بریکس» و «همکاری شانگهای» هستند که به دنبال ساختن جهانی چندقطبی هستند، در همین راستاست. بنابراین، انتظار میرود مکرون بتواند رهبر چین برای برقراری تماس تلفنی با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین متقاعد کند.
اگرچه چین همواره بر بیطرفی خود در جنگ روسیه و اوکراین تاکید میکند و مشروعیت الحاق کریمه و چهار استان اوکراین به مسکو را به رسمیت نمیشناسد، کشورهای غربی به این بیطرفی اعتماد ندارند و پکن را به موضع روسیه نزدیکتر میدانند. غرب به طور جدی با ابتکار صلح چین در اوکراین و خواستار آتشبس تعامل نکرد و به طور کامل آن را نادیده گرفت.
نظر شما