«ترکمن صحرا» سرزمینی ناشناخته | سفری مقرون به‌صرفه را در ایران تجربه کنید

بازار؛ گروه استان‌ها: گلستان از مناطقی است که تنوع اقلیم و فرهنگ اقوام آن در کشور زبانزد است. در این منطقه قوم فارس، کرد، ترک، سیستانی، بلوچ و ترکمن در کنار هم زندگی می کنند. در این بین منطقه ترکمن صحرا بخش وسیعی از استان را تشکیل می دهد به گونه ای که شهرهای گنبد کاووس، بندر ترکمن، آق قلا، مراوه تپه، کلاله، سیمین شهر، گمش تپه و داشلی برون را دربرمی‌گیرد. اکثریت نسبی جمعیت ترکمن صحرا را ترکمن ها تشکیل می‌دهند که مردمانی ترکمن زبان و مسلمان هستند.

منطقه ترکمن صحرا و دشت گرگان تاریخی بسیار کهن دارد و از زمانهای قدیم مورد توجه بوده؛ قدیمی‌ترین یافته‌های باستان‌شناسی این منطقه، دست ساخته‌های بشر در شمال شهرستان گنبد کاووس است که پیشینه سکونت و زیست در این منطقه را به بیش از هفت هزار سال پیش می‌رساند.

فراموش نکنیم که برخلاف دیگر استان ها و شهرهای شمالی کشور، در استان گلستان نباید به دنبال لهجه های گیلکی، مازندرانی باشیم، چرا که اقوام ساکن در این استان را اکثراً ترکمن های بومی، یا ترکمن های کوچنده از نقاط دیگر کشور به این منطقه تشکیل می دهند که به زبان ترکمنی سخن می گویند.

گنبد بزرگترین شهر ترکمن

بزرگترین شهر ترکمن نشین ایران، گنبد کاووس است که البته در این شهر، مردمانی از فارس های بومی، آذربایجانی ها تشکیل می شود. گنبد کاووس دارای زیبایی های طبیعی و تاریخی فراوانی است که از معروف ترین آن می توان به میله گنبد کاووس که بلندترین بنای آجری جهان است، اشاره کرد. میل گنبد کاووس، مقبره قابوس بن وشمگیر و متعلق به سده چهار هجری است. این برج آجری به ارتفاع ۶۰ متر در سال ۳۹۷ هجری قمری به دستور شمس المعالی قابوس بن وشمگیر به شکل استوانه در مرکز شهر گنبد کاووس احداث شد.

همچنین شهر تاریخی جرجان با قدمتی حدود هفت هزار سال از دیگر جاذبه های شهرستان گنبد است که در مجاور امامزاده یحیی بن زید واقع شده است.

تالاب های بین المللی آلاگل، آجی گل و آلماگل واقع در ۶۰ کیلومتری گرگان و نزدیک به گنبد کاووس نیز برای گردشگران نامی آشناست. این تالاب های بین المللی در تمامی فصول و به خصوص در زمستان پرندگانی مهاجر از جمله فلامینگو، قو، اردک، پرستوی دریایی و غاز باکلان را در خود جای می دهند.

بندرترکمن در غرب استان گلستان، جزو اولین شهرستان هایی است که از طریق جاده شمال، گردشگران را به خود جلب می کنند. گورستان و تپه باستانی کمیش تپه کوچک، دیوار تاریخی گرگان (دیوار قزل آلان) در شمال،‌ جزیره آبسکون، جزیره استراتژیک آشوراده در غرب بندر ترکمن پیشینه سکونت در این شهرستان را به سالیان بسیار دورتر نسبت می دهد.

از آنجاییکه بازارهای محلی برای گردشگران همیشه از جذابیت ویژه ای برخوردار بوده دوشنبه بازار بندرترکمن و پنجشنبه بازار شهرستان آق قلا می تواند برای مسافران روز سرگرم کننده ای را رقم بزند

این منطقه ترکمن نشین و بندرگز(منطقه فارس نشین) بیش از ۱۲۶ گونه پرنده، آبزی و حیوان را در خود جای داده اند، به طوری که بیش از ۴۰ نوع از تنوع حیوانی و پرندگان این مناطق در زمره نادرترین و کمیاب ترین گونه ها شناخته شده‌اند.

بازارهای محلی

از آنجاییکه بازارهای محلی برای گردشگران همیشه از جذابیت ویژه ای برخوردار بوده دوشنبه بازار بندرترکمن و پنجشنبه بازار شهرستان آق قلا می تواند برای مسافران روز سرگرم کننده ای را رقم بزند. با ورود به پنجشنبه بازار آق قلا قطعا پل تاریخی این شهرستان که متعلق به دوران صفوی است را نیز مشاهده خواهید کرد.

زیارتگاه‌های دیدنی

در ترکمن صحرا نیز مانند نقاط مختلف کشور زیارتگاه هایی وجود دارد که در روزهای مختلف عده ای از ترکمن ها به زیارت آنها می روند. زیارتگاه خالد نبی در قله کوه گوکچه داغ یکی از آنهاست که در مجاور آن گورستان تاریخی خالد نبی یکی از جالب ترین گورستان های ایران قرار دارد که در ۶۰ کیلومتری شمال شهرستان کلاله قرار دارد ان گورستان به زیارتگاه و سنگ قبرهای غیرمعمول و عجیبش معروف است که سال هاست برای گردشگران داخلی و خارجی از جاذبه زیادی برخوردار بوده است. گرچه بخش زیادی از آن مورد تخریب و آتش سوزی واقع شده اما باز هم گردشگران زیادی برای بازدید از آثار باقی مانده راهی استان گلستان می شوند.

گمیشان از دیگر شهرهای استان و از منطقه ترکمن صحراست که خانه‌های تاریخی قدیمی با معماری خاص و جالب توجه، در آن به چشم می‌خورند. معماران قدیمی برای ساخت این خانه‌ها از از الوار و چوب استفاده می‌کردند؛ در این شهرستان بیش از ۶۰ خانه تاریخی وجود دارد که قدمت برخی از آنان متعلق به دوره قاجار است.

پرورش اسب و سوارکاری

اسب ها، نماد قدرت ترکمن هاست بر این اساس پرورش اسب به عنوان یک کسب و کار مناسب و سوارکاری به عنوان یک ورزش دیرین برای مردم ترکمن صحرا به شمار می رود. به طوری که برگزاری کورس بهاره اسبدوانی در گنبد کاووس، هرساله تعداد بی شماری از گردشگران داخلی و خارجی را مجذوب خود می کند. مهمترین ویژگی کورس های سوارکاری ترکمن صحرا و گنبدکاووس وجود اسب های اصیل ترکمن، یعنی بهترین نژاد اسب در جهان است.

عشق و علاقه به اسب و اسبدوانی در بین مردم استان گلستان و به ویژه مردم ترکمن، ریشه ای عمیق و تاریخی دارد که ناشی از شرایط خاص جغرافیایی و زیستی این مردم است که در بیشتر سفرنامه های سیاحان به وابستگی این مردم به اسب اشاره شده است.

گلستان سرزمین آبشارها

سفر به شهر به شهر گلستان برای مسافران در نوروز بسیار دلچسب خواهد بود چراکه فارغ از تماشای ثار تاریخی و آشنایی با اقوام مختلف می توانید از طبیعت بکر و خاص این منطقه مانند جنگل ناهار خوران، پارک جنگلی النگدره در گرگان، جنگل قرق و نوار ساحلی دریا در شهرهای نوکنده، بندرگز و بندرترکمن بهره ببرید. اما زیبایی های طبیعی گلستان در اینها خلاصه نمی شود هرچه به سمت شرق استان بروید با جاذبه های زیبایی نظیر آبشار باران کوه در جنگل شصت کلاه گرگان، آبشار زیارت واقع در روستای زیارت شهرستان گرگان، آبشار رنگو در شش کیلومتری جنوب غربی گرگان، آبشار هفت طبقه کبودوال در علی آباد، آبشار شیرآباد در خان ببین، آبشار لوه در ۲۰ کیلومتری شهرستان گالیکش و آبشار گلستان در بالادست گردشگاه پارک ملی گلستان هم طبیعت تماشایی این خطه را دلفریب تر کرده است.