اسدالله خسروی؛ بازار: ۱۷ هزار ۸۰۰ تومان، قیمت دلار درآخرین روز اردیبهشت ماه بود که شامگاه همان روز، رئیس کل بانک مرکزی علل افزیش قیمت این کالا و سایر ارزها را در رسانه ملی بازگو کرد. همتی باز هم به مردم هشدار داد؛ مواظب سرمایه های خود باشید و ارز را به عنوان کالایی برای سرمایه گذاری انتخاب نکنید چرا که این معامله همراه با ریسک است و از طرفی قرار است نرخ ارز تعدیل شود.
اما تاکید رئیس کل بر اینکه، «نرخ ارز به زودی اصلاح می‌شود و این بازار حالت طبیعی ندارد»، تاثیر بسزایی بر کاهش نرخ ارز در بازار به جای نگذاشت. چرا که فردای همان روز(اول خرداد) بازار داد و ستد ارز همچنان گرم و قیمت دلار فقط ۱۰۰ تومان کاهش یافت.
کاهشی که به نظر در نتیجه ایجاد امیدواری به بازار نفت جهانی بود نه اظهارات آقای رئیس!
تشدید گرانی ها با رشد نرخ ارز در بازار
نکته قابل توجه این است که دلار و انواع ارز که مدتی است در مسیر رشد قیمت قرار دارند، نگرانی هایی را برای مردم و مسئولان ایجاد کرده است. نگرانی بابت تاثیر منفی زودهنگام بر افزایش قیمت کالا و خدمات در بازار. بانک مرکزی و نهادهای نظارتی مرتبط نیز دیگر چون گذشته راهکارهای اصولی و یا اقدامات لازم را برای جلوگیری از افزایش بی منطق قیمت ارز و انجام معاملات این کالا که توسط دلالان و سفته بازان بازار فردوسی انجام می شود به کار نمی گیرند.
از طرفی بازار این روزها کمتر به اظهارات مسئولان نسبت به کاهش نرخ ارز توجه می کنند، زیرا می بینند بانک مرکزی به جای کم کردن نرخ ارز در صرافی بانک ها، نرخ ارز را برایشان بالا می برد و مجوز گرانی صادر می کند. و در مقابل هر از چند گاهی که قیمتها در بازار ارز افزایشی می شود، رئیس کل بانک مرکزی در کانال تلگرامی اعلام می کند؛ «سرمایه گذاران در این بازار سرمایه گذاری نکنند چرا که قرار است، قیمتها تعدیل شود».
بازار ارز حالت طبیعی ندارد!
همتی البته شامگاه چهارشنبه با حضور در رسانه ملی (خبر ساعت ۲۱ ) ضمن بیان اینکه بازار ارز حالت طبیعی ندارد، در پاسخ به سؤالی مبنی بر "جواب شما به سؤال نزدیکان و بستگان مبنی بر اینکه «دلار بخریم یا خیر؟» چیست؟ " گفت: من همیشه گفتم نرخ ارز باید نرخ طبیعی بازار باشد؛ به همه گفتم "هر جا می‌خواهید سرمایه‌گذاری کنید، مختارید ولی روی ارز سرمایه‌گذاری نکنید و اگر هم کردید باید ریسک آن را بپذیرید. "، به این سؤال معمولاً جواب نمی‌دهم که فردا شرمنده‌شان نشوم.
اظهارت رئیس کل بانک مرکزی در حالی مطرح می شود که بازارها نظیر سکه، طلا، بورس، موبایل و مسکن همه با افزایش قیمت مواجه اند اما هیچ کدام از آنها به اندازه رشد قیمت ارز مستقیم بر افزایش سطح عمومی قیمتها در بازار تاثیرگذار نیستند.
تاثیر کاهش درآمدهای ارزی بر گرانی ارز
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با «خبرگزاری بازار» درباره راهکارهای اصولی برای کاهش نرخ ارز و جلو گیری از افزایش قیمت ها در این بازار، گفت: افزایش قیمت ارز ناشی از عوامل متعددی است که البته مهمترین آن کاهش درآمدهای ارزی است. کشور در شرایط تحریم بوده و قیمت نفت در معاملات جهانی به شدت کاهش یافته است علاوه بر این صادرات نیز چون گذشته انجام نمیشود در چنین شرایطی حساسیت در عرضه ارز به بازار برای کاهش قیمت این کالا بالا رفته (افزایش میزان تقاضا و کاهش عرضه) واین موضوع باعث گران شدن ارز می شود.
سید فرید موسوی به سخنان اخیر رئیس کل بانک مرکزی و صراحت وی در چگونگی معامله ارز همچنین پیش بینی آینده قیمت این کالا، گفت: این که رئیس کل واقعیت ها را کتمان نمی کند و در خصوص چگونگی معامله و بازگشت ارز صادراتی و میزان ذخائر ارز با مردم صحبت می کند بسیار بهتر از کتمان حقایقی است که مردم باید بدانند و بهتر از این است که اعلام کند؛ بازار ارز در صورت گرانی آن پلیسی می شود و یا اینکه با سرکوب نرخ ارز مانع از گرانی این کالا خواهد شد. زیرا سرکوب نرخ ها دیگر جواب نمی دهد و برای جلوگیری از افزایش قیمت ها در بازار باید راهکارهایی دیگر را در نظر گرفت.
گسستگی ثبات در بازار ارز
وی برنامه ریزی بانک مرکزی در ثبات بخشی قیمت ارز را طی دو سال اخیر خوب عنوان کرد و افزود: البته چند ماهی است که ثبات بازار ارز از هم گسسته است این گسستگی ناشی از فشارهای بین المللی برگرفته از تحریم ها و کرونا ست. از طرفی قرار گرفتن ایران در لیست سیاه (اف ای تی اف) موسوم به مبارزه با پولشوییٰ، کاهش منابع درآمدی ارزی و بیماری کووید ۱۹ تاثیر بسزایی بر کاهش درآمدهای ارزی و افزایش قیمت ارز گذاشته است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی یکی از مهمترین علل تضعیف پول ملی و رشد نرخ ارز را بی توجهی به مقوله رونق تولید عنوان کرد و افزود: اگر موانع سد راه تولید و کسب و کار برداشته و خود تحریمی ها در داخل برچیده شود اکنون شاهد کاهش ارزش پول ملی نبودیم چرا که ایران از قابلیت های بسیار زیادی برخوردار است اما توجه آنچنانی به موضوع نمی شود.
برنامه های زود گذر و مسکن کار ساز نیست
موسوی به ایجاد راهکارهای خاص برای جلوگیری از رشد سفته بازی در بازار ارز اشاره کرد و افزود: محدودیتها در ارایه ارز به متقاضیان غیر واقعی این کالا اقدامی درست است اما سیاستها در کنترل نرخ ارز باید کاملا اصول و پایدار و با برنامه ریزی باشد زیرا برنامه ها و یا سیاست های مُسکن زود گذر کاری را از پیش نمی برد و از طرفی سرکوب قیمت ارز نیز تا کنون نتوانسته است توفیقاتی را در بر داشته باشد.
البرت بغزیان اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران نیز در باره افزایش نرخ ارز در بازار گفت: گفتار درمانی و تهدید به کاهش قیمت ارز در بازار اقدامی ثمر بخش نیست بلکه باید راهکارهای علمی اصولی و برنامه ریزی شده ای را برای تعدیل قیمت ارز در بازار بکار گرفت.
وی خاطر نشان کرد زمانی که بانک مرکزی خودش بانی گرانی ارز است، بازار آزاد نیز از آن پیروی می کند. به طور مثال بانک مرکزی با گران شدن قیمت ارز در بازار آزاد، قیمت انواع ارز را در صرافی بانک ها افزایش می دهد و این سیاست غلط باعث تشدید نرخ ارز می شود.
ضرورت جلوگیری از رشد تقاضای کاذب از در بازار
این اقتصاددان افزود: جلوگیری از رشد تقاضای کاذب ارز با سیاستها و برنامه ریزی های درست در راستای ممانعت از گرانی ارز اقدامی است که باید بکار گرفته شود و از طرفی نیاز متقاضیان واقعی ارز نیز باید با حساسیت خاصی انجام شود طوری که برای تعادل قیمت ها، چوب حراج به ذخایر ارزی بانک مرکزی زده شود.
به گزارش بازار، با افزایش نرخ ارز در بازار و رسیدن قیمت دلار به حدود ۱۸ هزار تومان، عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی افزایش قیمت ارز در هفته‌های اخیر را ناشی از ۳ دلیل اصلی دانست که عبارت است از تشدید تحریم‌ها، شیوع کرونا و سقوط شدید قیمت نفت در اسفند و فروردین که در نهایت منجر به اختلال در صادرات و ورود ارز به کشور شد. وی با تأکید بر اینکه "دلیل افزایش قیمت ارز به این دلیل نیست که اسکناس نداریم"، گفت: ذخایر اسکناس در یک دهه گذشته بی‌سابقه بوده است؛ ولی آنچه الآن در بازار اثر گذاشته، حواله است؛ حواله‌هایی که در سامانه نیما مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مشکلات در حال رفع شدن است!
رئیس‌کل بانک مرکزی البته این را گفت که مشکل درحال رفع است چراکه صادرات شکل گرفته و مرزهای کشورهای همسایه درحال گشایش است و تصریح کرد: گزارش‌های خوبی در این خصوص داریم که نشان می‌دهد ارزهای صادراتی درحال برگشت است و صادرات غیرنفتی درحال رونق گرفتن است بنابراین قیمت ها به زودی تعدیل می شود.
نظر شما