بازار؛ گروه کشاورزی: خرما از جمله محصولاتی است که ایران نیز جزو برترین ها در تولید محسوب می شود و بر اساس داده های آماری فائو در سال زراعی ۲۰۲۱-۲۰۲۲ ایران با تولید بیش از یک میلیون و ۳۰۰هزار تن در جایگاه سوم تولیدکننده های عمده محصول خرما جای گرفته است.
با این وجود خرما از محصولاتی است که به اصطلاح سال پرمحصول و کم محصول دارد و این امر بر میزان تولید در سالهای مختلف تاثیر می گذارد. بر اساس این گزارش به گفته کارشناسان امسال به اصطلاح سال پرمحصول خرما بوده و نسبت به سال زراعی قبل تولید در این بخش افزایشی بوده است.
بیش از یک میلیون و ۳۵۰ هزار تن خرما در کشور تولید شده است
وحید نیکفر عضو انجمن ملی خرمای ایران و فعال حوزه با تایید این گفته به خبرنگار بازار می گوید: امسال بیش از یک میلیون و ۳۵۰هزار تن خرما در سراسر کشور تولید شده است. البته همیشه این مقدار تولید رقم نمی خورد و در سال های کم محصول میزان تولید بین ۱۰ تا ۳۰ درصد کمتر از این مقادیر است.
نیکفر افزود: با این وجود شاهد هستیم که سطح زیرکشت نیز سال به سال بیشتر می شود و کشت هایی که ۱۰سال قبل انجام شده امسال به بار نشسته و به این ترتیب تولید امسال به میزان قابل توجهی بیشتر شده است.
بر اساس این گزارش، افزایش تولید به معنای نیاز داشتن به بازارهای جدید خارجی است تا بتوان امیدوار بود کشاورزان در این بین متضرر نمی شوند و محصولی روی دست آنها نمی ماند. با این وجود به گفته نیکفر با توجه به اینکه گستره تولید بسیار بالا است لذا در مناطق مختلف شرایط بازار متفاوت است. به طوری که به عنوان مثال در منطقه بوشهر بر اساس آخرین اطلاعاتی که داریم بازار چندان جالب نیست به این معنا که تقاضا کم است.
صادرکننده های خرما از یک سو با مشکل نقل و انتقال پول و از سوی دیگر با مساله رفع تعهد ارزی روبرو هستند و این امر بر مقوله صادرات قطعا تاثیراتی گذاشته است
این فعال بخش در خصوص دلایل پایین بودن تقاضا برای محصول خرما اظهار می دارد: روی هم رفته محصولاتی که با بازار داخلی سروکار دارند وضعیت خوبی ندارد و به دلیل تورم و گرانی ها و شرایط اقتصادی مردم به هر حال خرما جزو اولویت های خرید مردم نیست. با این وجود در مناطقی مثل بم که صادرات دارند شرایط بازار نسبتا خوب است و این افزایش نرخ دلار نیز به رونق بازار کمک کرده و صادرات خوب است.
بر اساس این گزارش بخشی از خرمای کشور در قالب خشکبار به بازارهای جهانی صادر می شود با این وجود به دلیل بحث رفع تعهد ارزی و مشکلاتی که برای صادر کننده های این بخش ایجاد شده، صادرات این بخش از خرما نیز با چالش مواجه شده است. با این وجود بخشی دیگر از خرما که به تنهایی و نه همراه با دیگر محصولات خشکباری صادر می شود شرایط چندان بدی ندارد. اگرچه صادرکننده های این بخش نیز با مشکل رفع تعهد ارزی سروکار دارند و مشکلاتی برای آنها ایجاد می شود.
نیکفر در این خصوص نیز اظهار می دارد: مساله رفع تعهدات ارزی یک واقعیت است که تازگی هم ندارد و سالها است درگیر این موضوع هستیم. با این وجود ما مشکل نقل و انتقال پول را همراه داریم به طوری که گاهی مواقع محصول خرما به صورت تهاتر راهی دیگر کشورها می شود.
وی ادامه می دهد: به عنوان مثال ما الان با هند خوب کار می کنیم که غالبا خرمای بم به این کشور صادر می شود. با این وجود نحوه کار با هند به این روش است که واریزی ها را در امارات انجام می دهند؛ یعنی شرکتهای واسطه در آنجا دلار را می گیرند و در اینجا از طریق صرافی ها ریال تحویل می دهند.
نیکفر افزود: همه این موارد نامبرده کارمزد دارد و به این ترتیب هزینه های تمام شده را بالا می برد و قدرت و توان رقابت ما را در کشورهای هدف کم می کند.
مصر، عربستان و ایران؛ ۳ تولیدکننده برتر خرما در سال زراعی ۲۰۲۱-۲۰۲۲
گفتنی است بر اساس این گزارش، صادرکننده های خرمای کشور در حالی با مشکلاتی مانند نقل و انتقال پول و رفع تعهدات ارزی مواجه اند که بر اساس جدیدترین داده های آماری سازمان فائو در سال زراعی ۲۰۲۱-۲۰۲۲ ایران بعد از کشورهای مصر و عربستان در جایگاه سوم تولید قرار دارد. به عبارت دیگر در مدت نامبرده مصر تولیدی بالغ بر یک میلیون و ۷۴۷هزار تن رقم زده است و در جایگاه نخست قرار دارد. بعد از آن نیز عربستان با تولید بیش از یک میلیون و ۶۵۶هزار تن در رتبه دوم قرار دارد و ایران نیز با تولید بیش از یک میلیون و ۳۰۰هزار تن سومین تولید کننده خرما محسوب می شود.
داده های آماری فائو همچنین حاکی از این است که بعد از ایران نیز کشورهای «الجزایر با یک میلیون و ۱۰۰هزار تن، عراق با ۷۵۰هزار تن و پاکستان با ۵۳۰هزار تن» در جایگاه چهارم تا ششم دنیا قرار دارند. همچنین کشورهای سودان، عمان، امارات، تونس، لیبی، چین و مراکش در رتبه های بعدی قرار دارند.
در سال ۲۰۲۱-۲۰۲۲ ایران با ارسال حدود ۲۴۶ هزار تن خرما به بازارهای جهانی به عنوان چهارمین صادر کننده این محصول شناخته می شود
در این گزارش فائو همچنین آمده است در حوزه صادرات نیز ایران در رتبه چهارم دنیا قرار دارد. به این معنا که در سال ۲۰۲۱-۲۰۲۲ عربستان با ارسال بیش از ۳۱۸هزارتن خرما به بازارهای جهانی در جایگاه نخست قرار دارد و بعد از آن نیز عراق با رقم زدن صادراتی به میزان ۳۱۶هزار تن دومین صادر کننده و امارات نیز با بیش از ۲۶۰هزار تن در رتبه سوم صادرات قرار دارد.
داده های فائو همچنین حاکی از این است که در مدت نامبرده ایران نیز حدود ۲۴۶هزار تن خرما راهی بازارهای جهانی کرده است و در جایگاه چهارم صادرات قرار گرفته است. این در حالی است که در مدت نامبرده کشورهایی همچون «پاکستان، تونس، الجزایر، مراکش، مصر، ایالات متحده، ترکیه و عمان» نیز در رتبه های بعدی صادرات محصول خرما قرار گرفته اند.
از سوی دیگر در بحث واردات خرما نیز کشورهای «هند، امارات، مراکش، نیجریه، یمن، پاکستان، بنگلادش، ترکیه، اندونزی، فرانسه، قزاقستان، افغانستان، آلمان، ایالات متحده و بریتانیا» ۱۵ کشوری هستند که بیشترین میزان واردات خرما را در مدت نامبرده ثبت کرده اند.
نظر شما