کاربرد انواع مته در صنعت چوب

به گزارش بازار، یکی از مواردی که نقش مته ها در آن بسیار پر رنگ و پر کاربرد است، صنعت چوب و صنایع وابسته به آن است. در کارگاه های نجاری و یا کارخانجات تولید انواع مبلمان و صنایع چوبی بمنظور ایجاد طرح و یا ایجاد سوراخ در سطوح چوبی از مته های مخصوص چوب استفاده میشود. هر اقدامی در چوب نیازمند بکار گیری مته و ابزار مناسب کار با آن است. مته چوب انواع مختلفی دارد و هرکدام بمنظور عملی خاص بکار میروند، که در ادامه قصد داریم آنها را شرح دهیم.     

جنس مته چوب

پر کاربرد ترین متریال فولاد است. مته هایی که از فولاد ساخته میشود در چند دسته تقسیم بندی میشوند.

مته فولاد کم کربن: مته های دارای فولاد کم کربن، فاقد لبه نگهدارنده اند و نیازی به تیز کردن ندارند. از این مته ها نباید روی چوب سخت مانند چوب بلوط، افرا، نارون، راش، صنوبر استفاده شود زیرا عمر مته را کاهش میدهند.

مته فولادی با کربن زیاد: این نوع مته برعکس نوع قبلی با درصد کربن بالا ساخته شده است. برای سوراخکاری انواع چوب و فلزات استفاده میشود.

مته فولادی با سرعت زیاد: این نوع مته از فولاد با مقاومت بالا در برابر تغییرات دما، برای سوراخکاری انواع فلزات، چوب های سخت و سایر مواد سخت استفاده میشود.

مته دستی چوب: اسم دیگر این مته، مته سوراخ کن است. برای کارهای هنری و ظریف مثل معرق کاری استفاده میشود و از آنجایی که کارهای ظریف نیاز به دقت و ظرافت بیشتری دارند بهتر این از این مته استفاده کنید. مته دستی چوب بصورتی ساخته شده که میتوان مته هایی با سایز های مختلف را روی آن نصب کرد.

مته برگی

مته برگی یک نیش در وسط و دو نیش در طرفین دارد. مته برگی، شیاری برای هدایت براده ها به بیرون از سوراخ در حال ایجاد ندارد و سوراخکاری معمولا طی چند مرحله و با قدرت و فشار زیادی عملیات هدایت براده ها صورت میگیرد. از مته برگی برای قطر های بالاتر و معمولا تا ۵/۱ اینچ (۳۸ میلیمتر) استفاده میشود. سایز های مته برگی ۳۲/۲۵/۲۰/۱۸/۱۶/۱۲/... بصورت ست موجود است و سایز های ۲۲ و ۲۰ میلیمتر از پر استفاده ترین سایز های مته برگی هستند.

مته گازور

از مته گازور برای ایجاد سوراخ بیشتر در صنعت کمد و کابینت سازی و البته برش لازم برای لولا های مخفی استفاده میشود. برای استفاده از مته گازور بهتر است از دریل پرسی استفاده شود چرا که در غیر اینصورت سوراخکاری نیاز به فشار زیادی است که با دریل دستی امکان پذیر نیست. نام درست این مته، مته لولا است و نام گازور در واقع نام برندی است که نخستین بار استفاده شده است. مته گازور در سایز های ۱۵،۱۸ تا ۸۰،۱۰۰ میلیمتر قابل تهیه است.

از مته گازور بمنظور ایجاد حفره های استوانه ای در چوب، فلز، دیوار استفاده میشود. این مته میتواند سوراخ هایی در طیف وسیعی از قطر ۹ تا ۲۵ سانتی متر ایجاد کند. مته معمولا توسط سه نظامی متصل به دریل نگه داشته میشود که مته گازور را با گشتاور و نیروی محوری میچرخاند تا سوراخی در ماده در حال حفاری ایجاد شود. حفره هایی با قطرهای بزرگتر در چوب استفاده میشود و قادر به برش های بسیار تمیز هستند. سوراخ هایی با کف صاف (به استثنای یک فرورفتگی کوچک که از نقطه مرکزی باقی مانده است.) معمولا برای نصب لولا های در های کابینت یا برای حذف مقادیر زیادی مواد از مته گازور استفاده میشود. این مته هنگامی که در دستگاه مته رومیزی استفاده شود بهترین نتیجه را ارائه میدهد.

مته گازور دارای دو بخش است، ساقه، قسمتی است که توسط مته نگهداری میشود و لبه برش، که وارد مواد در حال سوراخ شدن میشود. زاویه لبه گازور به توانایی ایجاد حفره در مواد مختلف اشاره دارد. زاویه مته به نوع ماده سوراخ شده بستگی دارد. مواد سخت تر را میشود با مته هایی با زاویه بزرگتر سوراخ کرد. مواد نرم تر با استفاده از مته هایی با زاویه تیز تر سوراخ میشود. مقدار نیروی اعمال شده بر لبه برش مته معمولا با زاویه مته تعیین میشود. زاویه لبه بزرگتر سوراخکاری تهاجمی تر را تضمین میکند. سرعت بسیار کمتر از انواع مته بوده و ممکن است باعث داغ شدن بیش از حد و در برخی موارد سوختن چوب شود. از معایب مته گازور میتوان به این موضوع اشاره کرد که نمیتواند خرده های چوب را از حفره خارج کند.

مته خزینه

حتما برای شما هم پیش آمده که گاهی بخواهید سوراخ محل قرار گیری پیچ به شکلی طراحی شود که کلگی پیچ بیرون سوراخ و بالاتر از سطح چوب نباشد. مته خزینه به همین منظور تولید شده است و برای پخ کردن جای پیچ و هم سطح کردن آن به منظور جای دادن گل پیچ درون آن بکار میرود. در صنعت چوب و نجاری معمولا سوراخکاری و خزینه کاری بصورت همزمان انجام میشود. مته سوراخ زن در مرکز مته خزینه قرار دارد و توسط پیچ های آلن خور قابل تعویض است.

مته خیزینه چهار نوع دارد که هرکدام بمنظور عملی خاص در فرایند خزینه کاری بکار میروند. مدل های مختلف مته خزینه به این شکل است:

1. مته خزینه سر تخت: همانطور که از نامش پیداست سر تختی دارد و دارای دو مدل دنباله دار و استوانه ای است و از مته خزینه سر تخت بمنظور براده برداری و ایجاد جای واشر و گل پیچ استفاده میشود.
2. مته خزینه مخروطی: مته خزینه مخروطی دارای یک کلگی و نوک مخروطی شکل است. این نوع از مته های خزینه در سایز های مختلف برای خزینه کردن سوراخ پیچ بکار میرود.
3. مته خزینه مرغکدار: یکی از دقیق ترین مته های خزینه نوع مرغکدار آن است. از یک نیش و نوک تیز تشکیل شده است که هنگام استفاده میتوان نوک آن را به آهستگی در محل دقیق سوراخ فشرده تا ثابت بماند سپس سوراخ را ایجاد نمود. نیش مته خزینه مرغک به شما کمک می کند که بر روی یک نقطه تمرکز کنید تا مته دچار لغزش و جابجایی نشود.
4. خزینه دستی:خزینه دستی، نیاز به نصب بر روی دریل ندارد. از لحاظ شکل مته، شبیه مته خزینه مخروطی است و برای ایجاد سوراخ، خزینه دستی متناسب با قطر پیچ انتخاب شود و بدون نیاز به دریل میتوان عمل خزینه کاری را انجام دارد.

مته مخروطی

مته مخروطی، که با نام های مته پله ای، مته هرمی، مته کاجی نیز خوانده میشود. مته کاجی به شکل یک درخت کاج طراحی شده است و از نوک تا پایین دارای قطر های متفاوتی میباشد. از مزایای این مته این است که با استفاده از یک مته میتوان سوراخ با قطر های متفاوت ایجاد کرد. مته کاجی مانند سایر مته ها برای برش دایره ای چوب، آلومینیوم، استیل و ... قابل استفاده میباشد.

مته های دیگری مثل مته داگلاس، مته سه نیش، مته ایروین و مته کوکس در صنعت چوب کاربرد دارند که ما در این اینجا پر کاربردترین آنها را نام بردیم و کارایی هرکدام از آنها را بررسی کردیم. امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.

تهیه شده توسط فروشگاه ابزار تراش ابراهیمی تولز