بازار؛ گروه ایران: شاهین شایان آرانی تحلیلگر اقتصادی در گفتگو با بازار، درباره رشد هشت درصدی که در برنامه توسعه هفتم آمده گفت: رشد اقتصادی ۸ درصد برای ۵ سال نوشته شده است. برای اینکه بخواهیم حدس بزنیم این برنامه با این شاخصه و مولفه ۸ درصدی آیا احتمال محقق شدن رشد اقتصادی در سال آینده را دارد یا خیر، دو عامل مهم وجود دارد.
وی اضافح کرد: عامل اول، خود ساختار برنامه یعنی جزئیات و تعاملات اجزای برنامه که با هم به گونه ای باشد که بتواند موتور محرک ایجاد ارزش افزوده یا رشد ۸ درصد در سال را برای ما ایجاد کند. ۸ درصد ممکن است در سال نباشد و در دو سال اول ۴-۳ درصد و سال های بعد ۱۲-۱۰ درصد باشد.
وی ادامه داد: عامل بعدی، بحث درون برنامه ایی است. برنامه را طوری طراحی کردند که این محرک ها را ایجاد کند که شاید هم درست نباشد. عامل دیگر یک عامل مدیریتی برنامه است. با فرض اینکه برنامه دقیق و درستی باشد همچنین ساختار برنامه درست طراحی شده باشد و مدل برنامه به گونه ای که موتور محرک رشد ۸ درصدی ایجاد کند مدیریت این برنامه خیلی مهم است. مثل این می ماند که بخواهیم کشتی طراحی کنیم و بگوییم این کشتی ما را به مقصد می رساند یا خیر؟ اول باید ببینیم داخل کشتی چطور است یعنی موتور و طراحی آن آیا درست است؟ توانائی بالایی دارد یا خیر. همچنین قدرت تحمل بالایی دارد که اقیانوس را طی کند.
این تحلیلگر تصریح کرد: برنامه توسعه هفتم برای ۵ سال آینده است. در این خصوص براین باور هستم که باید گذشته را نگاه کنیم و ببینیم در مدیریت ۶ برنامه گذشته آیا توانستیم برنامه را محقق کنیم. با توجه به عقبه ای که در اقتصاد داریم باید بگویم خیر نتوانستیم به مقصد برسانیم.
شایان آرانی براین باور است: مشکل اصلی ما در کشور مدیریت این مدل برنامه هاست که عمدتاً با چالش های عجیب مواجه می شود. فلذا نشان می دهد که مفروضاتی در این برنامه ها داریم و خیلی از این مفروضات واقعی نیستند بلکه رویایی است. افرادی که می خواهند این برنامه ها را محقق کنند توجه به این اهداف که تعریف شده نمی کنند و در عمل با هزار جور مسئله و مشکل مواجه می شویم که اکثر مواقع این برنامه ها با آن اهدافی که مدنظر بوده محقق نشده است.
متاسفانه در عمل ما هیچ زمانی عملکردهای خوبی را از خود نشان نداده ایم. عدم توجه به نکات مهم برنامه یا عدم حمایت و پشتیبانی لازم از برنامه موجب اینگونه عملکرد شده است
او افزود: تا جایی که به یاد دارم از ۳-۲ برنامه ۵ ساله رشد ۸ درصدی در آن اشاره شده ولی متاسفانه هیچگاه محقق نشده است. اگر بخواهم گذشته را به عنوان تجربه بیان کنم که عامل دوم یعنی مدیریت برنامه می تواند موفق باشد یا خیر؟ باید بگویم متاسفانه در عمل برنامه های اقتصادی هیچ زمانی عملکردهای خوبی را از خود نشان نداده ایم. فلذا عدم توجه به نکات مهم برنامه یا عدم حمایت و پشتیبانی لازم از برنامه موجب نادیده گرفتن بندهای برنامه های پنج ساله شده است.
برنامه و بودجه سال ۱۴۰۲ باید بر مبنای برنامه توسعه ۵ ساله طراحی شود و به غیر از این مفهومی ندارد
این کارشناس با اشاره به بودجه سال آینده گفت: قاعده این است که بودجه ۱۴۰۲ مبتنی بر برنامه تهیه شود. یعنی اینطور نیست هر یک مستقل باشند. برنامه های توسعه ۵ ساله برای این تبیین می شود که بودجه های هر سال را بر مبنای آن طراحی کنند. برنامه بودجه یک برنامه یکساله از برنامه ۵ ساله است.
او اشاره کرد: برنامه ۵ ساله در مدت ۵ ساله است و جایی مثل سوئیس برنامه ۲۵ ساله هم دارد که ۵ برنامه ۵ ساله است و هر برنامه ۵ ساله ۵ برنامه یک ساله در خود دارد. برای همین برنامه و بودجه سال ۱۴۰۲ باید بر مبنای این برنامه ۵ ساله طراحی شود که غیر از این مفهومی ندارد.
شاهین آرانی اظهار کرد: کشور به هر دلیل سیاسی دستخوش تلاطم های بیرونی است که ضعف ما محسوب می شود و تا به امروز نتوانستیم اقداماتی در این باره انجام بدهیم. بحثی که به عوامل بیرونی مربوط می شود و تلاطم در فعالیت های داخل کشور و اقتصاد کشور ایجاد می کنند، خیلی پررنگ است و در چندین سال گذشته پررنگ بوده و هنوز نیز این چنین به چشم می آید.
وی ادامه داد: فضای اقتصادی ما به شدت دچار تلاطم و درگیری است. برای همین قضاوت های آقایان و خانم هایی که در مسئولیت اقتصادی هستند، سخت است. صرفاً روی سواد و تحصیلات نمی توان ملاک را قرار داد. سواد و تحصیلات یکی از پیش نیازهاست ولی قدرت اجرائی در فضایی که تلاطم های وحشتناک در آن نیست، قابل قضاوت است. مشکل ما گرفتاری های مثل تحریم هاست که از بیرون اعمال می شود.
اقتصاد مملکت فقط تورم و نرخ ارز نیست. بحث رفاه عمومی مردم، بحث راحتی زندگی مردم، افزایش درآمدها، کاهش هزینه ها، ایجاد اشتغال موثر و واقعی و غیره است
او در پایان خاطرنشان کرد: متاسفانه اقتصاد را به صورت کلی نگاه می کنیم و اقتصاد مملکت فقط تورم و نرخ ارز نیست. بحث رفاه عمومی مردم، بحث راحتی زندگی مردم، افزایش درآمدها، کاهش هزینه ها، ایجاد اشتغال موثر و واقعی و غیره است تا یک خانوار در کشور بتواند با آسایش و طیب خاطر زندگی کند.
نظر شما