حامد شایگان؛ بازار: بالاخره معاون دادگستری تهران نسبت به دلایل روند منفی بازار سرمایه واکنش نشان داد آن‌هم در شرایطی که هر ماه حداقل تورم ۴۰ درصدی در کشور ثبت می شود و عملا جایی برای افت ارزش سرمایه و دارایی های فیزیکی وجود ندارد این‌گونه سرمایه های خرد توسط عده ای به بازی گرفته شده است. هرچند برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که وضعیت کنونی بازار به ریسک های سیاسی، قیمت گذاری دستوری و رکود بازار جهانی بر می گردد.
دلایل این بررسی ها تاثیر استفاده از الگوریتم در سفارش گذاری حقوقی ها و معاملات منفی بازارگردان ها تشخیص داده شد، پیش از این تحلیل بازار در گزارش های پیوسته ای به تاثیر منفی همین عوامل در روند منفی بازار تاکید کرده بود و حالا که پای دستگاه قضایی به مساله باز شده است درخواست می شود که تنها به صدور اطلاعیه و ... اکتفا نشود و تمام حساب شخصی بازارگردان ها و عوامل دخیل در معاملات الگوریتمی ارزیابی شود تا مشخص شود که در شرایطی که دولت و سازمان بورس این بازارگردان ها را برای افزایش نقد شوندگی بازار و حمایت از سهامی که به کف قیمت رسیده بودند تشکیل داده بود.
اکنون در نامه ای که معاون حقوقی دادگستری تهران به معاون حقوقی بازرسی کل کشور زده، عملیات معاملات الگوریتمی را به دلایل متعدد از جمله غیر شفاف بودن ،مصداق بی عدالتی عنوان کرده است. در نامه مذکر به خوبی اشاره شده که سبدگردان ها نسبت به تکالیف خود درست عمل نکردند.
بازارگردانه ها حتی برای منافع شخصی خود دست به تخریب بیشتر بازار زدند تا جایی که سهامداران خردی که روزی برای حفظ سرمایه خود وارد بازار شده بودند به گروهی زیان دیده و ناراضی از شرایط کشور بدل شوند.
تاثیر منفی مقرات الزام آور بازارگردانی در معاملات
معاون سرمایه گذاری و توسعه هلدینگ توکا در گفتگو با خبرنگار بازار ضمن اشاره به اینکه بازارگردانی در سال های قبل از ریزش بازار هم وجود داشت، گفت: اما از سال ۹۹ الزام آور شدند و این مساله تحت تاثیر ریزش بزرگ بازار بود و بسیاری از سهام چندین ماه متوالی صف فروش بودند و بازار نقد شوندگی نداشتند و برای خروج سهامداران خرد مشکل بروز کرده بود از این رو سازمان بورس بر مبنای اقتضائات تصمیم گرفتند که سهام باید بازارگردان داشته باشند اما با توجه به فشار روانی که روی بازار بود به سرعت این تصمیم اتخاذ شد و همین مساله باعث بروز مشکلاتی شد.
علت اصلی ریزش بازار تنها معاملات الگوریتم و بازارگردان ها نیست، شاید به طور قطع بازار سرمایه در سال ۹۹ تحت تاثیر جوسازی که حاکمیت برای بورس کرده بود بازار حبابی شده بود و این ریزش اجتناب ناپذیر بود، اما دلیل ادامه این ریزش ناشی از ابهاماتی است که در بازار وجود دارد که می توان گفت تحت تاثیر قیمت گذاری دستوری و دخالت های دولت، برجام و مشکلات سیاسی و ... است که بازار نمی تواند بدون در نظر گرفتن آن‌ها سرمایه گذاری کند
حمید پهلوان با بیان اینکه بخشی از ناشران به جای اینکه سهام خود را برای طرح های توسعه بازار بکار ببرند برای بازارگردانی اختصاص دادند تصریح کرد: حتی مجبور شدند بخشی از سهام را با قیمت بالا بخرند و بعد سرمایه آن‌ها در بازار بلوکه شد و همه اینها باعث بروز مشکلاتی شدند.
او با تاکید بر اینکه بازارگردان ها امروز باید به صورت الزامی معامله کنند در حالی که این مساله باید با نظر ناشران باشند، تصریح کرد: در شرایطی که بازار امروز به تعادل رسیده و هیجانی وجود ندارد فرصت خوبی برای این است که تجدیدنظری درباره سیاست گذاری بازارگردانی داشته باشند.
پهلوان با اشاره به اینکه علت اصلی ریزش بازار تنها معاملات الگوریتم و بازارگردان ها نیست، تصریح کرد: شاید به طور قطع بازار سرمایه در سال ۹۹ تحت تاثیر جوسازی که حاکمیت برای بورس کرده بود بازار حبابی شده بود و این ریزش اجتناب ناپذیر بود، اما دلیل ادامه این ریزش ناشی از ابهاماتی است که در بازار وجود دارد که می توان گفت تحت تاثیر قیمت گذاری دستوری و دخالت های دولت، برجام و مشکلات سیاسی و ... است که بازار نمی تواند بدون در نظر گرفتن آن‌ها سرمایه گذاری کند.
او با تاکید بر اینکه در بازار همه ریسک ها بر قیمت سهام لحاظ شده است، گفت: بسیاری از سهام در سطوح جذابی هستند و اگر این ریسک ها برطرف شود سهام رشد خواهند داشت اما اگر این ریسک ها همچنان ادامه داشته باشد بار دیگر تورم منجر به ورود سرمایه ها به بازار می شود همین مساله تحرک های جدیدی در بازار به وجود می آورد اما مساله اینجاست که با تورم این بار بازار رشدی جهشی نخواهد داشت، زیرا تورم مانع از افزایش حاشیه سود شرکت ها می شود از طرف دیگر بازار درگیر رکود و ... خواهد بود به همین دلیل در بهترین حالت سیاست ها برای حل مشکلات کنونی بازار باید در مسیر برطرف کردن ریسک های بورس باشد.
ماهیت بازارگردانی فقط افزایش نقد شوندگی سهم نیست
در حال حاضر بسیاری از حقوقی ها و بازارگردان ها معتقدند که ماهیت بازارگردانی افزایش نقد شوندگی سهم هست و نمی توانند باعث رشد سهام بشوند در حالی که فاکتورهای بنیادی شرایط را برای صعود بازار فراهم نمی کنند، همچنین معتقدند که مدیریت سهام توسط بازارگردان ها تنها از طریق الگوریتم ممکن است زیرا حجم معاملات یک بازارگردان به قدری بالاست که در یک روز نمی توانند تعداد زیادی سفارش گذاری به صورت دستی انجام دهد.
اگر الگوریتم به عنوان یک ابزار مثبت در بازار شناخته می شود، چرا استفاده از آن تنها محدود به عده ای خاص شده است و همه امکان استفاده از آن را ندارند؟ به طور قطع سفارش گذاری از طریق الگوریتم منافعی دارد که تنها عاید عده ای خاص می شود و بقیه سهامداران خرد نه تنها هیچ سودی نمی کنند، بلکه تحت تاثیر این معاملات ارزش سرمایه خود را از دست می دهند
با این حال کاشناسان بازار سرمایه تاثیر استفاده از معاملات الگوریتم و بازارگردانی در بازار را منفی ارزیابی می کنند، در همین رابطه رضا روحی به خبرنگار بازار گفت: اگر الگوریتم به عنوان یک ابزار مثبت در بازار شناخته می شود، چرا استفاده از آن تنها محدود به عده ای خاص شده است و همه امکان استفاده از آن را ندارند؟ به طور قطع سفارش گذاری از طریق الگوریتم منافعی دارد که تنها عاید عده ای خاص می شود و بقیه سهامداران خرد نه تنها هیچ سودی نمی کنند، بلکه تحت تاثیر این معاملات ارزش سرمایه خود را از دست می دهند.
او با تاکید بر تاثیر منفی معاملات با استفاده از الگوریتم تصریح کرد: وقتی در رنج های قیمتی مثبت به‌یک‌باره عرضه ها افزایش پیدا می کند سهام تمایل به نزول پیدا می کند و همین مساله فضای منفی را به وجود می‌آورد که سهامداران خرد سهام خود را عرضه می کنند، به همین دلیل می توان گفت که الگوریتم در صورتی که در مسیر افزایش عرضه ها بکار گرفته شود تنها اتفاقی که برای بازار رقم می زند افت بیشتر شاخص است، تجربه ای که در سال های اخیر اتفاق افتاده است.
نظر شما