آدرس اشتباه برجام به سهامداران بورس| فریب شاخص کل را نخوردید

بازار؛ گروه بورس: حسن حسین نیا کارشناس و مدرس بازار سرمایه می‌گوید که بازار حداقل در کوتاه مدت منتظر برجام نیست و تا زمانی که ارزش معاملات بالا نرود نمی‌توان انتظار داشت که شاخص کل رشد کند.

او در گفتگوی با خبرگزاری بازار که در ادامه آن را می‌خوانید معتقد است که شاخص کل به زیر یک میلیون ۳۰۰ یا یک میلیون واحد نخواهد رسید.

روز ۱۲ مهر ماه شاخص کل بورس تهران با حدود ۴ هزار واحد ریزش به یک میلیون ۳۱۳ هزار واحد رسید و این عدد از سال ۹۹ تا کنون برای بازار بورس بی سابقه بوده است.

گفتنی است که عشقی رئیس سازمان بورس و خاندوزی وزیر اقتصاد به منظور بررسی آخرین وضعیت بازار سرمایه، بررسی پیشنهادات کمیسیون اقتصادی در مورد احکام مربوط به بازار سرمایه در بودجه سال ۱۴۰۱ و همچنین بررسی طرح اصلاح قانون بازار اوراق بهادار به مجلس می‌روند.

در این گفتگو حسین نیا به بررسی وضعیت بازار سرمایه، تاثیرات پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگها و همچنین بررسی شاخص کل پرداخت.

*در پایان هفته گذشته ما شاهد رشد شاخص کل و ورود پول حقیقی به بازار سرمایه بودیم اما این روند در ابتدای هفته جاری چندان دوام نداشت، دلیل ورود این پول حقیقی بعد از هفته‌ها ریزش به بازار سرمایه چه بود؟

بازار در هفته‌ها و روزهای گذشته شاهد ریزش شدید و خروج حجم بالا و قابل قبولی از نقدینگی اشخاص حقیقی از بورس بوده است.

*میزان خروج پول حقیقی به صورت تخمینی چقدر بوده است؟

تقریبا بالای ۲۰ هزار میلیاد تومان در هفته‌های اخیر بود.

در دو روز کاری انتهای هفته گذشته یعنی روز دوشنبه و چهارشنبه بازار نسبتا مثبت بود که می تواند حاصل برخی از مولفه‌ها باشد. از جمله می‌توان گفت که شاخص کل و همچنین قیمت سهم‌ها به حدی افت کرده بود که انتظار داشتیم در این نقطه حمایت شود.

قیمت سهم‌های بزرگ و تعیین کننده از جمله خودرو سازها و پالایشگاها، افت شدیدی داشتند، بنابراین به قیمت‌های جذابی رسیده بودند که می‌توان عنوان کرد در نقطه حمایتی خود به سر می‌برند که حمایت هم صورت گرفت اما مسئله‌ای که وجود دارد این است که همچنان ما ارزش معاملات پایینی داریم. هر چند که روز چهارشنبه ما شاهد ورود ۳۰۰ میلیارد تومان پول اشخاص حقیقی بودیم ولی این حجم در برابر مقداری که خروج پیدا کرده عدد قابل توجهی نیست.

از طرفی هم ما شاهد تغییرات و اعمال سلیقه‌ای بودیم که می‌توان به یکی از ریسک ها بازار که مورد انتقاد سهامداران حقیقی و تحلیلگران بازار است یعنی معافیت بازارگردان‌ها از اعمال سفارش فروش در سامانه معاملاتی اشاره کرد بنابراین بازارگردان‌ها برای فروش اقدام نمی‌کردند و باعث شده بود که این تفکر هم پیش بیایید که این بازار مثبت باشد.

همچنان برای اینکه اعلام کنیم ما وارد یک روند صعودی شدیم هنوز زود است هر چند محتمل می‌باشد. از یک سو قیمت‌ها جذاب شدند و از طرفی هم ما به گزارشات شش ماهه شرکت‌ها که گزارشات نسبتا خوبی در برخی از صنایع هستند، نزدیک هستیم اما فعلا شرایطی که برای بالا بردن ارزش معاملات برای تغییر روند بازار لازم می‌باشد صورت نگرفته است.

درست است که برجام می‌تواند باعث تسریع معاملات و فرایند خرید و فروش مواد و محصولات در برخی از صنایع شود ولی تاثیرگذاری خاصی در بازار ما ندارد چرا که ما اگر روند سود آوری را در نظر بگیریم بدون وجود برجام هم شاهد سوداوری شرکت‌ها خواهیم بود

*ما شاهد این هستیم که بسیاری از کارشناسان و حتی فعالین بازار سرمایه شرایط فعلی بازار را ناشی از نامشخص بودن برجام می‌دانند، چه مقدار مسئه برجام بر وضعیت بازار سرمایه تاثیر گذار خواهد بود؟

درست است که برجام می‌تواند باعث تسریع معاملات و فرایند خرید و فروش مواد و محصولات در برخی از صنایع شود ولی تاثیرگذاری خاصی در بازار ما ندارد چرا که ما اگر روند سود آوری را در نظر بگیریم بدون وجود برجام هم شاهد سوداوری شرکت‌ها خواهیم بود.

پی بی ای(P/E) بازار بسیار افت داشته و بر روی اعداد جذابی قرار دارد، همچنین باید دقت داشته باشیم که سود شرکت‌ها به خصوص سود شرکت‌های پالایشگاهی روند خوبی داشته است که در برخی از صنایع هم شرایط به همین صورت می‌باشد البته باید دقت کنیم. شاخص برجام می‌تواند در بلند مدت بر روند سوداوری و فروش شرکت‌ها تاثیر گذار باشد در غیر این صورت نمی‌توان انتظار تاثیر گذاری خاصی از برجام داشته باشیم.

حتی در سال‌های گذشته بدون برجام به واسطه افزایش نرخ رشد قیمت دلار در داخل به عنوان یک مولفه تاثیر گذار شاهد رشد سود اوری شرکت‌ها به واسطه رشد نرخ دلار بودیم.

با توجه به شرایطی که دارد یک پارامتر گول زننده بازار است و بسیاری از سهامداران را مورد تردید قرار می‌دهد. تحلیل گران و خبرگان بزرگ بازار سعی می‌کنند به منظور تحلیل خود به شاخص کل مراجعه نکنند

*وضعیت شاخص کل را چگونه ارزیابی می‌کنید آیا باید منتظر کاهش بیشتر از این حد باشیم؟

متاسفانه شاخص کل ما با توجه به شرایطی که دارد یک پارامتر گول زننده بازار است و بسیاری از سهامداران را مورد تردید قرار می‌دهد. تحلیل گران و خبرگان بزرگ بازار سعی می‌کنند به منظور تحلیل خود به شاخص کل مراجعه نکنند.

شاخص کل را می‌توان با شاخص‌سازها تغییر داد و عملا این تغییر می‌تواند مثبت یا منفی باشد، بنابراین نمی‌شود هیچ کفی برای آن متصور شد. با توجه به قیمت‌های که در بازار سهام وجود دارد و همچنین گزارشات شش ماهه شرکت‌ها، افت بیشتر شاخص کمی دور از ذهن است مگر اینکه شرایط خاصی در جامعه رخ دهد، در غیر این صورت اینکه شاخص به زیر یک میلیون ۲۰۰ یا یک میلیون واحد برسد با واقعیت‌های اقتصادی نمی‌خواند.

اگر بخواهیم اثرات شانگهای را حداقل در کوتاه مدت بررسی کنیم خیلی زود است؛ باید دید با توجه به شرایط ژئوپولوتیک منطقه چه اتفاقی خواهد افتاد

*پیوستن ایران یا به عبارتی عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای به عنوان یک دستاورد در دولت از آن نام برده می‌شود، چقدر این مسئله می‌تواند در بازار سرمایه نقش ایفا کند؟

قبل از اینکه وارد بحث عضویت ایران در سازمان همکاری شانگها بشویم باید یک مسئله دیگر را در نظر گرفت و آن وضعیت روسیه است. روسیه با توجه به اتفاقاتی که در شرق اروپا افتاد مورد تحریم‌های بین المللی قرار گرفت، بسیاری انتظار داشتند که شرکت‌های صنایع غذایی و دیگر شرکت‌های ما بتوانند جایگزین برای صادرات به روسیه شوند.

باید ببنیم در صورت‌های مالی شش ماهه شرکتهایی که بیان شد آیا اتفاق خاصی می‌افتد و ما می‌توانیم بهرمند شویم یا خیر، به هر حال روسیه هم نفوذ خاصی دارد و می‌تواند در برخی از بازارهای صادراتی رقیب ما شود.

هر چند که در ماهای گذشته عملا ما عملکرد مطلوبی از این ناحیه ندیدیم و به نظرم اگر بخواهیم اثرات شانگهای را حداقل در کوتاه مدت بررسی کنیم خیلی زود است؛ باید دید با توجه به شرایط ژئوپولوتیک منطقه چه اتفاقی خواهد افتاد.

دولت به این راحتی نمی‌خواهد مدیریت خودرو سازها را از دست بدهد. در حرف برخی از مسائل گفته می‌شود اما از حرف تا عمل فاصله زمانی و عملکردی وجود دارد که همه دنبال آن هستند

* چرا واگذاری بلوک خودرو سازها با وجود اینکه جزو سهم‌های بزرگ بازار هستند نتوانسته روند بازار را بهبود دهد؟

می‌توان گفت که هنوز بازار این اعتماد را برای اینکه آیا این طرح عملیاتی خواهد شد یا نه را پیدا نکرده؟ هر چند که سازمان خصوصی سازی در ماه‌های گذشته نشان داد به سمت عمل گرایی پیش رفته ولی هنوز سهامداران شک دارند که آیا واقعا خصوصی سازی واقعی در خودروسازان اتفاق خواهد افتاد یا خیر؟

حقوق عملیاتی شدن این طرح و وجود مشتریان بالقوه برای آن، اگر واقعا آن گونه که سازمان خصوصی سازی گفته وجود داشته باشد می‌تواند به عنوان یک محرک بسیار قوی برای بازار سرمایه باشد.

خودروسازی صنایع بزرگی است و ورود آن به سود آوری می‌تواند بازار سرمایه را متحول کند و در عین حال همیشه نشان داده با تحرک خودش این توانایی را دارد که بازار را جابه جا کند اما هنوز تا اجرایی شدن واقعی آن نمی‌توان اثرات آن را بیان کرد.

به هر حال دولت هم به این راحتی نمی‌خواهد مدیریت خودرو سازها را از دست بدهد. در حرف برخی از مسائل گفته می‌شود اما از حرف تا عمل فاصله زمانی و عملکردی وجود دارد که همه دنبال آن هستند.