بازار؛ گروه بین الملل: سازمان همکاری شانگهای، سازمانی بین دولتی است که در سال ۲۰۰۱ با هدف همکاری‌های چند جانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان تشکیل شد.
بر اساس آخرین تغییرات در حال حاضر روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان، هند، ایران و پاکستان اعضای اصلی سازمان هستند و مغولستان، افغانستان و بلاروس اعضای ناظر این سازمان هستند.
به طور کلی سازمان همکاری شانگهای در حوزه های مختلفی نظیر امنیتی، انرژی، فرهنگی و اقتصادی فعالیت دارد. مسایل امنیتی در آسیای میانه به ویژه تروریسم، جدایی طلبی و افراطی گری عموماً دغدغه اصلی این سازمان محسوب می‌شود.
نشست اخیر سران سازمان همکاری شانگهای در سمرقند ازبکستان برگزار شد. این اجلاس توجه بین المللی را به خود جلب کرد زیرا در زمان خاصی برگزار شد. چگونه می توان اهمیت سفر شی جین پینگ رئیس جمهور چین به آسیای مرکزی را تفسیر کرد؟ چرا سازمان همکاری شانگهای به الگویی از همکاری موفق منطقه ای تبدیل شده است؟
در این مطلب نظر چهار کارشناس از روسیه و کشورهای آسیای مرکزی در مورد سازمان همکاری شانگهای و سفر رئیس جمهور چین به آسیای مرکزی آورده شده است:
«آنتون بوگاینکو»: آسیای مرکزی و چین علاقه مند به توسعه منافع مشترک هستند و آشفتگی جهانی کنونی هر دو طرف را به همکاری نزدیک تر با یکدیگر سوق داده است
«آنتون بوگاینکو»، کارشناس ارشد برنامه مطالعات چینی و آسیایی در موسسه اقتصاد و سیاست جهانی در قزاقستان گفت: سفر شی جین پینگ رئیس جمهور چین به آسیای مرکزی در حالی انجام می شود که تغییرات قابل توجهی در فضای سیاسی و حوزه اجتماعی-اقتصادی کشورهای منطقه در حال وقوع است. آسیای مرکزی و چین علاقه مند به توسعه منافع مشترک هستند و آشفتگی جهانی کنونی هر دو طرف را به همکاری نزدیک تر با یکدیگر سوق داده است.
قزاقستان جایی است که رئیس جمهور شی جین پینگ برای اولین بار در سال ۲۰۱۳ طرح یک کمربند یک جاده (BRI) را پیشنهاد کرد. نظر رهبری قزاقستان در مورد نتایج همکاری تحت طرح یک کمربند یک جاده مثبت است. قزاقستان سودهای قابل توجهی از شرکت در طرح یک کمربند یک جاده دریافت کرده است. ارتباط با چین با تقویت صنعت تولید، تنوع اقتصادی را افزایش داده است. تنوع صادرات قزاقستان نیز از طریق عرضه کالاهای غیرنفتی به بازار چین از فولاد نورد و سنگ معدن گرفته تا محصولات کشاورزی افزایش یافته است. با کمک سرمایه گذاری چینی، مقامات قزاقستان به توسعه استان های کمتر توسعه یافته اقتصادی می پردازند.
«اولگ ایوانف»: جهان چندقطبی در حال تحول دارای یک ستون قوی غیر غربی به نام سازمان همکاری شانگهای است که جامعه جهانی می تواند بر آن تکیه کند
«اولگ ایوانف»، معاون بخش بین المللی و امنیت ملی آکادمی دیپلماتیک مسکو نیز گفت: سازمان همکاری شانگهای همکاری و امنیت گسترده ای را بر اساس منافع مشترک و قوانین بین المللی ترویج می کند. بنابراین، کشورهای همسایه سازمان همکاری شانگهای با پیوستن کشورهای بیشتری به این سازمان، احساس خطر نمی کنند. تمایل کشورهای بیشتری برای عضویت در سازمان نشان می دهد که سازمان روز به روز جذاب تر و در حال رشد است.
سازمان همکاری شانگهای یک نمونه واضح از نهادهای موفق جامعه بین المللی است که در آن کشورهای مختلف زمینه مشترکی برای همکاری های متقابل سودمند پیدا می کنند. اجلاس سازمان همکاری شانگهای مطمئناً گواه روشنی خواهد بود که جهان چندقطبی در حال تحول دارای یک ستون قوی غیر غربی است که جامعه جهانی می تواند بر آن تکیه کند.
«شرادیل باکتیگولوف»: همکاری های بین المللی مبتنی بر نهادهای چندجانبه است و سازمان همکاری شانگهای الگویی از همکاری موفق منطقه ای است
«شرادیل باکتیگولوف»، تحلیلگر سیاسی مستقل مستقر در بیشکک قرقیزستان در این ارتباط گفت: همکاری های بین المللی مبتنی بر نهادهای چندجانبه است و سازمان همکاری شانگهای الگویی از همکاری موفق منطقه ای است. سازمان همکاری شانگهای توانسته است کشورهایی را با کدهای فرهنگی و تمدنی متفاوت و رهنمودهای سیاست خارجی متفاوت و الگوهای توسعه ملی متحد کند. در یک دوره تاریخی کوتاه، سازمان همکاری شانگهای راه درازی را پیموده است و به عنصری جدایی ناپذیر از نظم جهانی سیاسی و اقتصادی مدرن تبدیل شده است.
سازمان همکاری شانگهای همه تصمیمات را بر اساس اجماع اتخاذ می کند. مهم نیست قلمرو یا اقتصاد این یا آن کشور چقدر بزرگ است. موضوع، حسن نیت برای همکاری متقابل در زمینه طیف وسیعی از مسائل دنیای واقعی است. سازمان همکاری شانگهای رویکردهای مثبت و با حسن نیت را معرفی می کند. ارزش‌های انسانی، پایگاه حقوقی بین‌الملل مستحکم، روابط خوب بین کشورها، روابط خوب بین مردم نمونه‌هایی از رویکردهای حسن نیت است. بنابراین سازمان همکاری شانگهای فرصت های جدیدی را برای همه کشورهای ذینفع در جهت بهره مندی متقابل از رشد اقتصادی فراهم می کند و هیچ یک از کشورهای عضو به دیگری دیکته نمی کنند که چه کاری باید انجام شود.
«فرخد تولیپوف»: سازمان همکاری شانگهای می تواند سهم مهم و ملموس خود را در کاهش مناقشات با تقویت صلح و امنیت در منطقه ایفا کند.
«فرخد تولیپوف»، مدیر موسسه تحقیقاتی غیردولتی کاروان دانش تاشکند، ازبکستان نیز معتقد است که سازمان همکاری شانگهای می تواند سهم مهم و ملموس خود را در کاهش مناقشات با تقویت صلح و امنیت در منطقه با مسئولیت خود ایفا کند.
به عنوان مثال، دو عضو سازمان همکاری شانگهای - هند و پاکستان - بر سر کشمیر درگیر هستند. اگر سازمان همکاری شانگهای از نظر استراتژیک بتواند واقعاً به کاهش این اختلاف ارضی کمک کند، نمونه ای قوی برای سایر کشورها و مناطق در برخورد با مسائل مستعد درگیری خواهد بود.
علاوه بر این، سازمان همکاری شانگهای برای اجرای پروژه های متعدد در زمینه فعال سازی همکاری ها در زمینه های سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی- بشردوستانه و غیره موقعیت بهتری دارد. سازمان همکاری شانگهای از بدو تأسیس خود به عنوان یک مجمع برای بسیج کشورهای عضو برای همکاری چند وجهی عمل کرده است.
ما می‌توانیم استدلال کنیم که این سازمان می تواند به پرورش و آماده‌سازی محیطی برای آنچه که امروز ابتکار یک کمربند یک جاده (BRI) نامیده می‌شود، کمک کند. به عبارت دیگر، روح سازمان همکاری شانگهای در پس زمینه طرح یک کمربند یک جاده قرار دارد و موفقیت دومی تا حد زیادی با موفقیت و کارایی اولی مرتبط خواهد بود.
نظر شما