بازار؛ گروه صنعت: طرح دارویار که مدتی است آغاز به کار کرده سوالات بسیاری را در ذهن فعالان صنعت داروی کشور ایجاد کرده؛ به طوری که هنوز نقدینگی کافی و نحوه استمرار پرداخت ها به صاحبان داروخانه ها برای اجرا و موفقیت این طرح در هاله ای از ابهام قرار دارد.
همچنین برخی از کارشناسان معتقد هستند که در اجرای طرح، صاحبان داروخانه ها با چالش های شدیدی از جمله اینکه شمار زیادی یعنی ۶۰ درصد از پزشکان زیر بار نوشتن نسخه الکترونیکی نمی روند و کمبود نقدینگی به دنبال تاخیر بیمه ها در پرداخت ها مواجه خواهند شد و دارویار شکست می خورد.
بنابراین به نظر می رسد کلید موفقیت این طرح در مرحله نخست تامین نقدینگی به موقع بیمه ها و پرداخت به داروخانه ها و سپس الزام پزشکان به نوشتن نسخ الکترونیکی برای تسهیل در نحوه اجرای دارویار است. در این راستا شکوفه نیک فر، استاد اقتصاد مدیریت دارو در دانشکده داروسازی در خصوص مزایا و دیگر چالش های دارویار در گفت و گو با بازار توضیح می دهد:
* این روزها که صحبت از نواقص و الزامات طرح دارویار در بین فعالان صنعت داروی کشور داغ است؛ خیلی ها معتقدند طی کمتر از یک سال این طرح با شکستی سخت مواجه می شود و دارو به هرحال گران می شود. چه نظری در این باره دارید؟
طرح دارویار، طرح بسیار خوبی است. همچنین به هر حال حذف ارز ترجیحی غیر قابل اجتناب و انتقال یارانه ای که به بیمار داده می شود بهترین روشی است که باید در سال های گذشته انجام می شد. بنابراین همین الان هم که طرح دارویار آغاز شده خیلی دیر شده است و باید قدری زودتر اجرایی می شد.
برخی از فعالان صنعت داروی کشور نسبت به اجرای این طرح انتقاد می کنند و حتی در برخی از موارد هم گفته می شود دارویار بدون اطلاع مسئولان و صنعت یک باره اجرایی شده درست نیست؛ مگر می شود یک شبه چنین طرحی اجرا شود و کسی درباره آن نداند
اما در مورد اینکه برخی از فعالان صنعت داروی کشور نسبت به اجرای این طرح انتقاد می کنند و حتی در برخی از موارد هم گفته می شود دارویار بدون اطلاع مسئولان و صنعت یک باره اجرایی شده درست نیست؛ مگر می شود یک شبه چنین طرحی اجرا شود و کسی درباره آن نداند؟
به هر حال زمان زیادی برای این طرح صرف شده و از مدت ها قبل همه فعالان درمورد حذف ارز ترجیحی به عنوان یکی از راه حل های دارویار اطلاع داشتند بنابراین نمی توان گفت این طرح بدون اطلاع اجرا شده است.
* با این تفاسیر به نظرتان چه خطراتی اجرای طرح دارویار را تهدید می کند؟
شاید بیشتر بحث هایی که خارج از حوزه های دارویی است عامل کندی و شکست طرح هستند تا خود مدیریتی که در دارو انجام می شود. برای مثال اگر پول ها به موقع نیاید بیمه هم نمی تواند به موقع پول داروخانه را بدهد. داروخانه هم که به مریض خدمت می کند، مریض هم از خدماتی که دریافت می کند ناراضی می شود. به نظر بنده همه مواردی که ذکر شد یک بحث حاکمیتی است.
یعنی اگر قبول داریم که این طرح خوب و راه گشا است و عدالت در دسترسی و مصرف منطقی را بهتر می کند پس باید حمایت های لازم هم انجام شود تا آن نقاط ضعفی که در مورد برنامه است به سرعت برطرف شود و دارویار سرپا بماند
یعنی اگر قبول داریم که این طرح خوب و راه گشا است و عدالت در دسترسی و مصرف منطقی را بهتر می کند پس باید حمایت های لازم هم انجام شود تا آن نقاط ضعفی که در مورد برنامه است به سرعت برطرف شود و دارویار سرپا بماند.
به هر حال هر طرحی نیاز به تحلیل دارد اما هنوز برای تحلیل دارویار زود است. بعد از آن نیز اگر نیاز به اصلاحات است باید اصلاحات آن انجام شود و طرح مطلق نیست. بنابراین این دیدگاه که دارویار به هرحال شکست می خورد و ضربه زیادی به صنعت و مردم می زند را باید کنار بگذاریم و تلاش کنیم ایرادات طرح مذکور مرتفع شود. آرزوی بنه هم این است که همه همکاران به این باور برسند و کمک کنند که دارویار موفق شوند نه اینکه ضربه بخورد و متوقف شود.
* به نظر می رسد بودجه ای که دولت به بیمه ها می دهد تا مطالبات داروخانه را پرداخت کنند یکی از الزامات موفقیت این طرح می دانید. به نظرتان چه مسائل دیگری در موفقیت دارویار موثر است؟
بله، یک طرف موفقیت طرح دارویار در بودجه ای است که دولت باید به موقع به بیمه ها پرداخت کند. همچنین بیمه هایی که در این طرح فعال هستند همچون بیمه سلامت، نیروهای نظامی و به خصوص تامین اجتماعی باید قدری به روز تر چالشی ایجاد نشود. همچنین تاکید می کنم که اگر بیمه تامین اجتماعی قدری چابک تر عمل کند و به روز شود آسیبی که به داروخانه ها می رسد به مراتب کمتر است.
* در صورتی که بیمه ها در پرداخت مطالبات داروخانه ها تاخیر داشته باشند وقوع چه مشکلاتی محتمل است؟ همچنین برای داروسازان که با کمبود نقدینگی به دنبال حذف ارز ترجیحی و تغییر آن به نیمایی مواجه می شوند چه تدابیری باید اندیشیده شود؟
در خصوص داروسازان نیاز به وام های بانکی کم بهره داریم که قدری از فشاری که به آن ها وارد می شود کاسته شود؛ همچنین چه در مورد داروسازان و چه در مورد داروخانه داران نیازمند این هستیم که مالیات هر دو گروه کاسته شود تا ضربه ای به این طرح دولتی ایجاد نشود.
جدا از این موضوع یکی از نگرانی های فعالان صنعت دارو در مورد برگشت داروهای او تی سی به بیمه ها است، با این اقدام چرخش نقدینگی در داروخانه ها مختل خواهد شد؛ چرا که بخشی از نقدینگی و سود داروخانه ها از طریق همین داروها تامین می شد.
یکی از نگرانی های ما عدالت در دسترسی جغرافیایی است که چون داروخانه نقدینگی ندارد و نمی تواند داروی گران تهیه کند مجبور می شود داروهای محدودی را تهیه کند
با این شرایط یکی از نگرانی های فعالان اقتصاد دارویی کشور در مورد این است که شیفت های فروش داروهای غیر عادی ایجاد نشود. همچنین یکی از نگرانی های ما عدالت در دسترسی جغرافیایی است که چون داروخانه نقدینگی ندارد و نمی تواند داروی گران تهیه کند مجبور شود داروهای محدودی را تهیه کند. این اتفاق باعث می شود مراجعه کنندگان نتوانند به عدالت دسترسی دارو آن طور که باید دسترسی به دارو در مسافت کوتاهی ایجاد شود دست یابند.
* با این تفاسیر این نگرانی وجود دارد که مردم برای تامین دارو نیاز به طی کردن مسافت هایی بعضا در حد یک شهر داشته باشند؟
بله، این یکی از نگرانی های فعالان صنعت دارو است. اگر عدالت دسترسی جغرافیایی دارو نقض شود مردم مجبور می شوند که مسافت دوری را در یک شهر و حتی خارج از شهر محل سکونت طی کنند تا داروی مورد نیازشان را تامین کنند. بنابراین نیاز است که هم وام به داروخانه ها داده شود و مالیات آن ها کاهش یابد تا مشکل نقدینگی ایجاد نشود. هر چند به طور کلی تمام همکاران در داروخانه ها تلاش می کنند خدمات کامی را به بیماران ارائه دهند اما نیاز است که متولیان هم برای موفقیت دارویار همراه آن ها باشند.
نظر شما