گردشگری مذهبی در خاورمیانه؛ جایگاه کریدور ریلی ایران

بازار؛ گروه بین الملل: صنعت گردشگری طی سالهای اخیر و در راستای توسعه فرآیند جهانی شدن در بسیاری از نقاط جهان رشد ملموس و قابل ملاحظه ای داشته است. البته شاخه گردشگری به مثابه سفر به نقاط مختلف جهان و حتی در داخل مرزهای کشورها قدمتی چند هزار ساله داشته که بخشی از ادبیات ملل را در قالب سفرنامه نویسی به خود معطوف ساخته است.

اما شاخه های مختلف این صنعت نیز همراه با مطرح شدن مباحث مربوط به جهانی شدن پا به عرصه وجود نهاد. امروزه شاهد درآمدزایی کشورها از بخش های مختلف این صنعت از جمله گردشگری پزشکی، آموزشی، تاریخی، پژوهشی و ... هستیم.

گردشگری مذهبی

یکی از موارد مورد توجه گردشگری مبحث گردشگری مذهبی (Religious Tourism) است که البته در کشورهای غربی آن را ذیل تقسیم بندی گردشگری تاریخی و پژوهشی دسته بندی می کنند. شاید بتوان خاورمیانه را از جمله مناطق پیشرو در دارا بودن ظرفیت های گردشگری مذهبی دانست. وجود ادیان مختلف و پیروان آنها در منطقه خاورمیانه به عنوان خاستگاه بعثت پیامبران و اولیای الهی می تواند این پتانسیل را به حد اعلای خود برساند.

اما آنچه نقش ایران را در این راستا پررنگ تر و بسیار مهم جلوه می دهد، وجود مرقدهای مطهر در خاک ایران و همچنین در کشور همسایه ما یعنی عراق است که می توان حداکثر استفاده را از این موقعیت خاص و طلایی کشور نمود. در ادامه به توضیح و بسط فرصت های پیش روی راه آهن کشور در زمینه گردشگری مذهبی خواهیم پرداخت.

با نگاهی به نقشه کشورهای منطقه و رجوع به اطلاعات مردم شناسی کشورهای همسایه ایران به خوبی در می یابیم که بخش قابل توجهی از جمعیت این کشورها را شیعیان تشکیل می دهند. برای اطلاع از تعداد شیعیان در کشورهای همسایه ایران کافی است نگاهی به جدول زیر بیندازیم.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

ایران، هاب ریلی کریدور گردشگری مذهبی خاورمیانه

حمل و نقل ریلی علاوه بر راحتی در سفر در قیاس با بخش جاده ای، از مزایای دیگری چون امنیت در سفر، تاخیر حداقلی ناشی از به هم خوردن برنامه سفر و هزینه مناسب، از بهترین روش های سفر های طولانی مدت در سراسر جهان شناخته می شود. همچنین با توجه به هزینه پایین سفر با قطار در قیاس با هواپیما و دست بالای ریل به لحاظ امنیت سیر، دست بالای رقابت با بخش هوایی نیز در اختیار بخش ریلی خواهد بود.

هرچند نخستین قطار تهران - گربلا به تازگی راه اندازی شده و استقبال خوبی هم به واسطه قرار گرفتن در آستانه اربعین حسینی از این قطار زیارتی به عمل آمده، اما توجه داشته باشیم که مسیرهای کریدور گردشگری مذهبی عبوری از ایران تنها به این قطار منتهی نشده و ایران پتانسیل بسیار زیادی برای توسعه این کریدور در اختیار دارد.

بر اساس نقشه راه این کریدور، گردشگران شیعه تمامی کشورهای مذکور در جدول بالا از طریق مرزهای ارتباط ریلی خود با ایران به کشور ما آمده و پس از بازدید از شهر مقدس قم به عنوان گذرگاه اتصال مرکزی راه آهن جنوب کشور راهی شلمچه شده و با عزیمت به سمت بصره در عراق، به سمت شهر مقدس کربلا رهسپار خواهند شد. مسیر ریلی کشورهای مذکور در این محور گذرگاهی به شرح زیر خواهد بود:

.

.

.

.

..

.

.

.

توجه داشته باشیم که چنین کریدوری، علاوه بر توسعه بخش مسافری حمل و نقل ریلی کشورمان، می توان نقش به سزایی در افزایش درآمد ملی و همچنین نقش و جایگاه ایران به عنوان هاب اصلی توریسم ریلی منطقه ایفا نماید.

همچنین، از آنجاکه صنعت گردشگری به عنوان یکی از منابع درآمدهای پایدار در جهان محسوب می شود، با حسابی سر انگشتی میتوان حجم آورده ارزی این کریدور به بخش ریلی کشور را تخمین زده و به اهمیت آن پی برد.