بازار؛ گروه استانها: خراسان رضوی از شمال و شمال شرق به طول تقریبی ۵۳۱ کیلومتر دارای مرز مشترک با ترکمنستان است که این مرز در محدوده شهرستان‌های قوچان، درگز، کلات، سرخس و صالح‌آباد قرار دارد.
ترکمنستان دارای چهار گذرگاه مرزی سرخس، لطف‌آباد، باجگیران و اینچه برون با ایران است که عمده ترددهای تجاری ریلی و جاده ای به ترتیب از طریق سرخس، اینچه برون و لطف آباد انجام می شود.
سالانه افزون بر ۳۰ میلیون تن کالای داخلی به‌وسیله ۲۸ هزار و ۸۰۰ دستگاه ناوگان باری با عمر متوسط ۲۰ سال به همت ۴۴ هزار و ۵۰۰ راننده از مبدأ خراسان رضوی به سایر نقاط استان یا سایر استان‌های کشور حمل می‌شود.
مدت مدیدی است که مشکلات تردد ناوگان تجاری به کشور ترکمنستان پابرجا است و بار کامیون‌های ایرانی در مرز با توجه به تأکید کشور همسایه، تحویل کشنده‌های ترکمن می‌شود!
با وجود این ظرفیت ها و اهمیت این حوزه، بخش حمل و نقل داخلی و بین المللی استان با مشکلات عدیده ای مواجه است به طوری که ملموس ترین آن، مشکلات رانندگان و تجار در مرز باجگیران و سرخس است.
مشکلات در بخش حمل و نقل بین المللی جدی است و در شرایط خاص کنونی برخی محدودیت ها و مشکلاتی که کشورهایی چون ترکمنستان برای تردد ناوگان باری ایران به ویژه در مرز باجگیران و سرخس ایجاد کرده اند، موجب تشدید فشارها بر این بخش و به تبع آن تجارت استان شده است.
بسیاری از دارندگان خودروهای سنگین ادعا می‌کنند که دولت باید تسهیلات نوسازی بدهد و هم چنین امکان واردات ناوگان خارجی را فراهم کند زیرا ناوگان تولیدی در ایران استاندارد نیستند و فجایعی را در جاده‌ها ایجاد می‌کند.
باوجود اهمیت این حجم جابجایی کالا توسط ناوگان حمل‌ونقل باری در خراسان رضوی اما متأسفانه مشکلات ریزودرشتی مانند کمبود سوخت، جاده‌های خراب، خودروهای فرسوده و گرانی لوازم‌یدکی و همچنین کاهش بارهای ترانزیتی در مرز رانندگان و شاغلان این حرفه را می‌آزارد.
در همین رابطه و باهدف واکاوی مشکلات رانندگان و موانعی که بر سر راه ترانزیت کالا در این استان وجود دارد با رضا صحراگرد معاون حمل‌ونقل اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای خراسان رضوی به بحث و گفت‌وگو نشستیم.
* بسیاری از رانندگان ادعا می‌کنند که سهمیه سوخت آن‌ها پاسخ گو نیست؟
تخصیص سوخت بر مبنای پیمایش محاسبه می‌شود و در دوره آتی واریز می‌شود و محاسبه بر اساس ضرایب تعیین‌شده توسط شرکت نفت انجام می‌شود.
* برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟
در حال حاضر طرح واردات خودرو کارکرده از محل قانون به‌صورت متمرکز در سازمان راهداری انجام می‌شود لذا از ابتدای سال ۵۷ دستگاه نو وارد حمل‌ونقل استان شده است.
* وضعیت مراودات تجاری با ترکمنستان و حمل بار توسط کامیون‌های ایرانی به کجا رسید؟
در بحث ترکمنستان این کشور از ۱۱ خرداد تردد عبوری ناوگان از این کشور از مرز سرخس را مجاز اعلام کرد و در ادامه نیز از لطف‌آباد از ۴ تیرماه این سهولت تردد انجام‌شده است و در حال حاضر تردد یکسره به سمت آسیای میانه در حال انجام است.
لیکن ازآنجاکه عوارض تردد بر ناوگان ایرانی به ازاء هر کیلومتر ۱/۵ دلار. همچنان وجود دارد این تسهیلات مورد استقبال ناوگان ایرانی قرار نگرفته است که موضوع لغو عوارض موصوف توسط دفتر ترانزیت سازمان متبوع و از طریق وزارت امور خارجه در حال پیگیری است.
نرخ حمل‌ونقل امسال چقدر افزایش داشت؟
۲۱درصد
* در حال حاضر ترددهای تجاری در مرز چه وضعیتی دارد؟
هم‌اکنون خراسان رضوی با ترکمنستان سه گذرگاه مرزی سرخس، لطف‌آباد و باجیگران دارد که ترددهای تجاری فقط از دو مرز سرخس و لطف آباد انجام می‌شود.
بهار سال ۱۴۰۰ مرزهای دو کشور همچنان تحت تأثیر محدودیت‌های کرونایی بود و فقط تردد تجاری اندکی در مرزها صورت می‌گرفت اما امسال به لطف رایزنی‌های مسئولان عالی‌رتبه دو کشور و با لغو محدودیت‌ها روند تبادلات تجاری تسهیل شده و امید است در آینده نزدیک مرز و بازارچه مرزی باجگیران بازگشایی و ترددهای تجاری در سرخس و لطف‌آباد نیز با کاهش حق عبور ناوگان ایرانی از خاک ترکمنستان بیش‌ازپیش تسهیل شود.
* یعنی با کاهش آمار ترانزیت روبرو بودیم؟
طی بهار امسال ترانزیت ورودی کالا از مرزهای استان با ترکمنستان به این کشور و دیگر کشورهای آسیای مرکزی در مقایسه با پارسال ۵۸ درصد و ترانزیت خروجی ۸۹ درصد رشد یافته است.
با توافق‌ها و اقدامات صورت گرفته اخیر برای تسهیل تجارت بین دو کشور در مجموع ۱۴ هزار و ۵۰۰ دستگاه کامیون حامل بار ترانزیت خروجی و بیش از ۱۵ هزار دستگاه کامیون ترانزیت ورودی از این ۲ مرز تردد داشته‌اند اما باید توجه داشت بخشی از ترددها مربوط به ناوگان خالی ناشی از عملیات ترانشیپمنت مرزی بوده است.
طی بهار امسال ترانزیت ورودی کالا از مرزهای استان با ترکمنستان به این کشور و دیگر کشورهای آسیای مرکزی در مقایسه با سال گذشته ۵۸ درصد و ترانزیت خروجی ۸۹ درصد رشد یافته است
* در این رابطه توضیح بیشتری برای خوانندگان می فرمائید؟
ترانشیپ یا ترانشیپمنت عبارت است از انتقال کالا از یک وسیله نقلیه به‌وسیله نقلیه دیگر. این نوع نقل‌وانتقال بیشتر در حمل‌ونقل ترکیبی رایج است که در آن از وسایل نقلیه مختلف ازجمله کشتی، هواپیما، قطار، کامیون، تریلر و سایر وسایل برای ارسال کالا به مقصد استفاده می‌شود. جریان انتقال غالباً با تخلیه و بارگیری مجدد همراه بوده و به ۲ شکل انتقال مستقیم و انتقال غیرمستقیم است.
* این آمار در مقایسه با سال گذشته روند کاهشی داشته یا افزایشی؟
باوجود ترانشیپمنت و ثبت تردد ناوگان خالی در مرزها بازهم تناژ حمل کالای ترانزیتی در مرزهای سرخس و لطف‌آباد افزایش داشته است.
مقایسه تناژ بار ترانزیتی در سه‌ماهه نخست امسال با سال قبل نشان می‌دهد رشد تناژ بار ترانزیت خروجی از این ۲ مرز ۱۱۱ درصد و تناژ بار ترانزیت ورودی نیز ۶۰ درصد بوده است که رونق تجارت در مرزهای استان با ترکمنستان را تائید می‌کند.
* عمده کالاهای صادراتی به ترکمنستان چیست؟
عمده کالای ترانزیت خروجی از کشور به مقصد ترکمنستان و سایر کشورهای آسیای مرکزی شکر، انواع لباس، انواع لاستیک، پارچه و خودروی سواری است.
* چه کالایی از ترکمنستان وارد ایران می‌شود؟
بیشترین کالای ترانزیت ورودی از ترکمنستان به ایران شامل گوگرد، انواع پنبه، پلی اتیلن، ارزن و پوست گوسفند بوده است.
نظر شما