بازار؛ گروه بین الملل: «جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه در پیامی توییتری از سفر خود به تهران و تنها راه بازگشت به اجرای کامل برجام خبر داد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این خصوص نوشت: من به عنوان هماهنگ کننده برجام برای دیدار با همتای خود و سایر مسئولان ذیربط به تهران سفر می کنم. دیپلماسی تنها راه بازگشت به اجرای کامل توافق هسته ای و معکوس کردن تنش های فعلی است.
پیش از این نیز سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در سفر به ایران گفته بود: امریکا سال گذشته تلاش کرد روسیه را مانع احیای برجام معرفی کند اما از آن زمان تاکنون، آمریکا به تنهایی مانع احیای برجام شده است. روسیه سال قبل و امروز هم اعلام می‌کند که آماده احیای کامل برجام است. همه در حال تلاش برای تصحیح اشتباه آمریکا در خروج از برجام هستند. برجام باید به همان فرم و شکل اولیه آن که در سال ۲۰۱۵ حاصل شد و بدون هیچ کم و کاست یا افزایشی احیا شود
حسین امیرعبداللهیان وزیرخارجه ایران نیز در نشست خبری با لاوروف گفته بود: در چندساعت گذشته علی باقری با انریکه مورا و من با جوزپ بورل در تماس بودیم تا در آینده نزدیک، قطار مذاکرات که در ریل درستی قرار دارد، حرکت کند. ایران برای رسیدن به توافق خوب و پایدار جدی است.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا انجام داده است که در ادامه می آید.
*یک روز پس از دیدار جوزف بورل با رابرات مالی، بورل در سفری از پیش اعلام شده به ایران سفر خواهد کرد. ارزیابی شما از این سفر چیست؟
سفر بورل مشابه بسیاری از بازدیدهایی است که در ماه های اخیر توسط مقامات اروپایی برای نجات برجام انجام شده است. آقای بورل به احتمال زیاد خواسته های آمریکا را تکرار خواهد کرد و تلاش خواهد کرد ایران را متقاعد کند که پیشنهادات ضعیف و غیر تضمینی بایدن را بپذیرد. من صراحتاً هیچ نشانه ای نمی بینم که جوزپ بورل، که به عنوان یک پیام رسان در کل این روند خدمت کرده است، بتواند در آخرین تلاش خود به یک پیشرفت بزرگ دست یابد.
*همزمان با این سفر شاهد حضور سرگئی لاوروف در ایران بودیم و روسیه اعلام کرد مانع احیای برجام نیست و برجام باید به همان فرم و شکل اولیه آن که در سال ۲۰۱۵ حاصل شد و بدون هیچ کم و کاست یا افزایشی احیا شود. ارزیابی شما از مواضع اخیر روسیه چیست؟
صادقانه بگویم، روسیه و اتحادیه اروپا بازیگران تعیین کننده سرنوشت برجام نیستند. البته هر کدام از آنها منافع خاص خود را در این زمینه دارند، اما فیل واقعی در اتاق، ایالات متحده است که تحت تأثیر متحدان اروپایی خود و قطعاً روسیه قرار نگرفته است. از این رو باید اظهارات لاوروف را مهم قلمداد نکرد.
*لاوروف در ایران اعلام کرد تمام تحریم‌های یکجانبه و بین المللی علیه ایران که ناقض برجام است، باید برداشته شوند. آیا این موضوع در مذاکرات محقق خواهد شد؟
پاسخ کوتاه من «نه» است. روسیه خود تحت تحریم های یکجانبه بی شماری قرار دارد و این تحریم های یکجانبه تقریباً هر روز افزایش می یابد. روسیه هرگز در موقعیتی نبود که بر روند مذاکرات وین تأثیر جدی بگذارد، و امروز مسکو حتی در موقعیت ضعیف تری برای انجام این کار با توجه به ماجراجویی در اوکراین قرار دارد.
*وزیر خارجه ایران در نشست خبری با لاوروف اعلام کرده بود که مذاکرات احیای برجام در آینده نزدیک از سر گرفته می شود. با توجه به این سخنان و سفر بورل به ایران، آیا شاهد شروع مذاکرات خواهیم بود؟
به سختی می توان گفت در «آینده نزدیک» چه اتفاقی خواهد افتاد. البته می توان تصور کرد که همه طرف ها ممکن است تصمیم بگیرند که مذاکرات هسته ای در وین را به امید احیای برجام به کما رفته از سر بگیرند. با این حال، با تداوم فرسایش نفوذ بایدن و کاهش جایگاه داخلی، برای دولت فعلی ایالات متحده دشوار است که اقدامات لازم برای احیای برجام را انجام دهد. دولت بایدن در دریایی از عدم اطمینان و توهم پر پیچ و خم است.
*با توجه به تحولات اخیر ارزیابی شما از آینده برجام چیست؟
مهم نیست که با برجام چه اتفاقی بیفتد، جمهوری اسلامی ایران برای دهه‌های آینده تحت تحریم‌های فزاینده آمریکا باقی خواهد ماند. تحریم ها به ابزار دائمی سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده است. ایرانیان باید بدانند که برجام نوشدارویی برای مشکلات اقتصادی کشور نیست.
رهبری ایران باید فراتر از برجام را به شکلی جدی نگاه کند. البته، همیشه باید به بهترین نتیجه امیدوار بود، اما باید برای بدترین ها به شیوه ای شایسته و غیر ایدئولوژیک برنامه ریزی کرد. آرزومندی جایگزینی برای سیاست های اقتصادی واقع بینانه چه در داخل و چه در روابط خارجی نیست.
نظر شما