بازار؛ گروه استانها: تولید کفش چرم یکی از صنایع بومی ایران است و به دلیل ظرفیت‌های بسیار زیادی که در این زمینه وجود دارد لذا موجب شده تا کشور مان به یکی از برترین‌ها در حوزه تولید کیف و کفش چرم در دنیا تبدیل شود.
تولیدات این صنعت پر قدمت، سال‌های سال است که کیفیت و مرغوبیت خود را به مصرف‌کننده داخلی و خارجی ثابت کرده‌اند و این در حالی است که صنعت چرم به دلایلی، هنوز از تمام ظرفیت‌های خود برای رقابت در عرصه بین‌المللی و حتی بازار داخل کشور بهره نبرده است.
نگاهی به وضعیت فروشگاه‌های کیف و کفش چرم نشان‌دهنده رکود بازار است. کارشناسان، تولیدکنندگان و فروشندگان، دلایل مختلفی را برای این رکود ذکر می‌کنند؛ دلایلی که بخشی به شرایط اقتصادی کنونی کشور، بخش دیگر به فراهم نبودن زیرساخت‌های تولید و بخشی به قوانین حوزه تولید، گرانی مواد اولیه و نیز موانع بر سر راه واردات و صادرات باز می گردد.
مشهد مقدس به عنوان یکی از قطب های تولید کفش زنانه که در تسخیر بازار های صادراتی کشور های همسایه نیز نقش قابل توجهی داشته است در طی دو سال گذشته به دلیل شیوع بیماری کرونا فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشت و حالا که بازار ها به دلیل رفع محدودیت های سفر جان تازه ای گرفته اما این صنعت به دلایل دیگری از جمله گرانی و یا کمبود مواد اولیه و از دست رفتن برخی بازار های صادراتی به شکل دیگری در تنگنا قرار دارد.
به منظور بررسی ظرفیت های تولید و هم چنین موانع بر سر راه تولید کنندگان کیف و کفش در مشهد مقدس به عنوان یکی از قطب‌های تولیدی کشور با محمد محمدی رئیس اتحادیه کیف و کفش مشهد به بحث و گفت‌وگو نشستیم.
* با توجه به عید نوروز بازار کیف و کفش آیا با استقبال مردم روبرو بوده شد؟
امسال برخلاف سال‌های گذشته بازار کیف و کفش از فروش بهتری برخوردار بود و ما شاهد شرایط بهتری نسبت به دو سال گذشته بودیم اما تنها مشکلی که در این بازار هنوز موج می‌زند و دامن ولید کننده را گرفته است تأمین مواد اولیه بوده که باعث می‌شود تولیدکنندگان ضعیف از گردونه تولید خارج شوند و قدرت رقابت را در این بازار از دست بدهند.
* قیمت کفش نسبت به دو سال گذشته چند درصد افزایش‌یافته است؟
متأسفانه قیمت کفش و مواد اولیه نسبت به دو سال گذشته خیلی افزایش داشته است.زمانی که مواد اولیه گران شود طبیعتاً قیمت کفش هم افزایش می‌یابد و با گرانی کفش قدرت خرید مردم هم کاسته می‌شود.
متأسفانه باوجود کرونا در این‌یکی دو سال گذشته شاهد بازار خوبی نبودیم. و زمانی که کسبه فروش نداشته باشند جنس هم تهیه نمی‌کنند و تولیدکننده هم دلیلی برای تولید نمی‌بیند.در قیمت مواد اولیه در چند ماه گذشته به‌خصوص چرم شاهد گرانی بودیم و باعث شد که مشهد تبریز و هرجایی که چرم باکیفیت داشتند روی به چرم مصنوعی بیاورند.
در حال حاضر که بیماری کرونا کمتر شده نیز تولیدکننده با ترس تولید انجام می‌دهد و فروشنده‌ها هنوز کمتر جنس تهیه می‌کنند.
* این گرانی چه تبعاتی برای بازار و تولیدکننده داشته است؟
البته گرانی موجب شده تا ابتدا تولیدکننده‌های ضعیف و کارگاه‌های کوچک از پس ذخیره‌سازی مواد اولیه و سرمایه در گردش برنیامده و در مضیقه باشند. همان طور که عرض شد گرانی مواد اولیه همچنین بر روی قیمت تمام‌شده تولید نیز تأثیر بسزایی داشته و لذا این موضوع با توجه به اقتصاد حاکم بر جامعه از خریدهای مردم کاسته و موجب ریزش جدی مشتریان شده است.
زمانی که مواد اولیه گران شود طبیعتاً قیمت کفش هم افزایش می‌یابد و با گرانی کفش قدرت خرید مردم هم کاسته می‌شود .
متأسفانه باوجود کرونا در این‌یکی دو سال گذشته شاهد بازار خوبی نبودیم و زمانی که کسبه فروش نداشته باشند جنس هم تهیه نمی‌کنند و تولید کننده هم دلیلی برای تولید نمی‌بیند و لذا همین موضوع برخی از تولیدکنندگان را به تعدیل نیرو نیمه تعطیلی کشانده است.
* به طور حتم این موضوع بر روی کیفیت محصول هم تأثیر گذاشته است؟
بله گرانی بر روی کیفیت محصولات تولید هم تأثیر گذاشته است.در قیمت مواد اولیه در چند ماه گذشته به‌خصوص چرم شاهد گرانی بودیم و باعث شد که مشهد، تبریز و هرجایی که چرم باکیفیت داشتند روی به چرم مصنوعی بیاورند و این موضوع بر کیفیت کارها تأثیر گذاشت.
* وضعیت صادرات محصولات تولیدی مشهد به سایر کشورها چگونه است؟
همسایگی افغانستان و ایران از قدیم شرایط خوبی برای تولیدکنندگان ما بوده است و تا دو سال پیش به افغانستان و عراق صادرات خوبی را داشتیم ولی به دلیل جنگ داخلی افغانستان صادرات برای مدت ها متوقف شد و این موضوع باعث آسیب دیدن تولیدکنندگان ما شد اما در حال حاضر روند کاری راه افتاده است.
* مهمترین مشکلاتی که تولید کنندگان و اعضای صنف شما در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم می کنند چیست؟
در استانه سال نو نمایشگاه کیف و کفش داشتیم که برای تولید کنندگان بسیار خوب بود و محصولاتی که طی دوسال گذشته نتوانسته بودند ارائه دهند را عرضه کردند
از تمام ایران و همچنین افغانستان ترکمنستان دعوت کننده داشتیم تا بتوانیم صادرات را راه اندازی کنیم.
حمایتی در بخش صادرات انجام نمی شود؛کفش مشهد رتبه اول در کفش زانه کشور را دارد و لذا با حمایت در بحث تکنولوژی می توانیم صادرات خوبی نه تنها در آسیا بلکه صادرات به اروپا ترکیه چین هند نیز داشته باشیم
متأسفانه با روند نوسان قیمت ارزی که شاهد آن هستیم، قیمت کیف و کفش نیز بسیار افزایش پیدا می کند.وقتی قیمت دلار بالا می‌رود، قیمت اجناس نیز بیشتر می‌شود و دیگر هم کاهش پیدا نمی‌کند لذا این موضوع آسیب جدی برای تولید کننده و هم چنین فروشنده دارد.
* آیا حمایتی در این حوزه وجود دارد؟
حمایتی در بخش صادرات انجام نمی شود.کفش مشهد رتبه اول در کفش زانه کشور را دارد و لذا با حمایت در بحث تکنولوژی می توانیم صادرات خوبی نه تنها در آسیا بلکه صادرات به اروپا ترکیه چین هند نیز داشته باشیم.
* سالانه چند جفت کفش در مشهد تولید می شود؟
مشهد رتبه اول تولید کفش زنانه را در ایران دارد و سالانه ۴۳ میلیون تولید کفش در مشهد تولید می شود.
* این تعداد کفش در چند واحد و یا کارگاه تولید می شود؟
ما در مشهد حدود ۳هزار واحد تولیدی داریم که از میان آنها حدود ۵۰۰ واحد قانونی و مجوز دار هستند و باقی‌شان غیرقانونی و زیر زمینی هستند که دلیل زیر زمینی و غیرقانونی بودن آنها مسائلی همچون بیمه و مالیات باعث می‌شود رغبتی برای قانونی شدن واحدها نداشته باشند.
آیا این صنعت روند رشد و شکوفایی را طی می کند؟
واقعیت اینست که ما متاسفانه روز به روز شاهد افت واحدهای تولیدی و بیکاری کارگرها هستیم و همان طور که عنوان شد برای رشد این صنعت باید بروز رسانی و واردات تکنولوژی و هم چنین حمایت تولید کننده و در نهایت تعامل با بازار های جهانی برای صادرات راه را برای تولید کنندگان هموار کنیم سپس در خصوص رشد و شکوفایی صحبت کنیم.
آیا این کفش های تولیدی قدرت رقابت با اجناس خارجی را هم دارد؟
خوشبختانه مشهد پتانسیل بالایی برای تولید کفش دارد، چه زنانه،چه مردانه و چه بچگانه لذا تولیدی‌های ما اخیرا پیشرفت کرده‌اند و از نظر کیفیت،مدل و تنوع بسیار به روز شده‌اند.
واقعیت اینست که با این وضعیت دلار، دیگر فروشندگان تمایلی به خرید اجناس خارجی ندارند چون واقعا صرفه اقتصادی ندارد از همین رو تولیدات داخلی با استقبال مناسبی روبروست.
* کرونا چه آسیب هایی را برای این صنف و تولید کننده ها به همراه داشت؟
بازار کفش متاسفانه در طی دو سال گذشته تا نوروز امسال با توجه به تعطیلی‌ها و محدودیت‌هایی که اتفاق افتاد و همچنین اعلام این که مدارس به صورت مجازی برگزار می‌شوند، دچار رکود شد و فروشندگان بخش کثیری از فروش خود را از دست دادند.
در این شهر همواره ورود زائران از شهرهای اطراف مشهد در رونق کسب و کار فروشندگان بسیار موثر بوده است که متاسفانه آن هم بعد از بستن راه‌ها و ممنوعیت ورود مسافران به مشهد در طی ایام شیوع این بیماری از بین رفت.
از طرفی شیوع کرونا و رکود ناشی از آن در بازار باعث کاهش تولید و انباشت کفش در انبارها شد زیرا فروشندگان نتوانستند، کفشی که برای تامین نیاز بازار در ایام پایانی سال و نوروز از تولیدکننده خرید کرده بودند را به موقع بفروشند.
* تا چه میزان در زمان کرونا تولید کفش در مشهد کاهش داشت؟
از زمان شیوع کرونا تا سال گذشته تولید کفش در کارگاه‌های این شهر ۴۰ درصد کاهش یافت.
در سال گذشته با این که تقاضا برای طرح های جدید کفش زیاد بود ما کارگاه‌های تولیدی قادر به پذیرش این طرحها و تولید مدلهای جدید کفش نبودند زیرا انبارهای بنکداران و فروشندگان از کفش هایی که برای ایام پایانی سال ۹۸ از تولیدکنندگان خریداری کرده بودند پر بود و به فروش نرسیده بود.
* صنعت کفش مشهد در حال حاضر چه وضعیتی دارد؟
نوسان نرخ مواد اولیه موضوعی است که تولیدکنندگان از سال گذشته تاکنون با آن روبه‌رو هستند. تولیدکنندگان کفش مشهد نیز به شدت با این نوسان قیمت‌ها روبه‌رو هستند.
از سوی دیگر با رشد حقوق و دستمزد کارگری روبه‌رو شده‌ایم که سبب تورم بسیار خواهد شد و این موضوع سبب نارضایتی کارفرماها شده است.
نظر شما