سازندگان تجهیزات واردکننده شدند| ماشین آلات چینی معاف از مالیات هستند ایرانی ها نه!

بازار؛ گروه آب و انرژی: فعالیت خود از سال ۶۴ و از کارخانه پدرش آغاز کرده است. بعد از کسب تجربه در سال ۷۵ اولین کارخانه خود را تاسیس کرد و به گفته خودش در ۲۵ سال گذشته به صورت تخصصی در زمینه انواع اکسترودر و خطوط اکستروژن پلیمری فعالیت می کند. یروس ابراهیمی می گوید که تولیدات این کارخانه از نظرتکنولوژی قابل رقابت با نمونه های مشابه اروپایی است اما به دلیل مشکلاتی که در زمینه انتقال ارز وجود دارد عملا امکان صادرات به بازار اروپا را از دست دادیم. او همچنین در ادامه گفتگوی خود با خبرگزاری بازار به خود تحریمی های داخلی اشاره کرده و می گوید: وزارت صمت با سیاست های اشتباه به جای حمایت از تولیدکنندگان داخلی از واردکنندکان حمایت می کند. دولت به جای اینکه به تولید داخلی یارانه بپردازد به تولیدکننده چینی یارانه می دهد و همین مساله مشکلات زیادی را برای تولیدکنندگان تجهیزات پلیمری که اتفاقا از نظر دانش و تکنولوژی حرفی برای گفتن در بازار جهانی دارند، ایجاد کرده است. متن گفتگوی بازار با یروس ابراهیمی رییس سابق انجمن ماشین سازان و تجهیزات پلیمری را در ادامه می خوانید:

*بسیاری ایران را به عنوان صادرکننده مواد خام نفتی و معدنی یا محصولات کشاورزی می شناسند و معتقدند که ایران در زمینه تولید تجهیزات حرفی برای گفتن در بازار جهانی ندارد. این تصور درست است؟
اصلا این طور نیست. به طوری که بسیاری از کشورهایی اروپایی خواهان خرید محصولات ما هستند. پیش از تحریم ها ما صادرات قابل ملاحظه ای را به کشورهایی اروپایی از جمله ایتالیا که از پیشرفته ترین کشورها در زمینه تولید محصولات پلاستیکی است، داشتیم. باید اشاره کنم که غیر از کشورهای اروپایی ما به کشورهایی همچون ارمنستان و افغانستان، پاکستان، امارات، دوبی، اتیوپی و ونزوئلا هم صادرات داریم.

*تجهیزاتی که تولید می کنیم از نظر تکنولوژی قابل رقابت با محصولات مشابه خارجی است؟
بله، بله و دوباره بله. جالب است که بدانید ایتالیاو آلمان یکی از کشور های قدری در زمینه تولید محصولات پلیمری و پلاستیکی هستند. با این وجود ما در نمایشگاه میلان پلاست ایتالیا موفق به فروش فوق العاده ای شدیم و استقبال بسیار بالایی از محصولات ایرانی شد. بیشتر کشورهای اروپایی راغب به خرید تجیهزات و ماشین آلات ایرانی بودند. چرا که قیمت دستگاه های ما نصف دستگاه های خارجی است حال آنکه بازدهی و کارایی آنها مشابه دستگاه های اروپایی است. ولی مساله اینجاست که به دلیل تحریم ها و مشکلات مالی که وجود دارد، موفق به انتقال ارز نشدیم. بخشی از ارزهای صادراتی ما هم اکنون در شعبه ارزی بانک ملت بلوکه شده است. این مساله موجب شده که نتوانیم صادرات خود را به کشورهای اروپایی ادامه بدهیم.

*تحریم ها و رکود ناشی از پاندمی کرونا تا چه اندازه صادرات شما را کاهش داده است؟
تحریم ها عملا امکان انتقال ارز را از ما گرفته است. به طوری که در دو سال گذشته به دلیل همین مشکل صادرات ما کاهش شدیدی را تجربه کرد. ضمن اینکه محدودیت های ناشی از پاندمی کرونا و سخت گیری کشورها در صدور ویزا نیز رفت و آمد ما را سخت کرد بود. به دنبال تشدید تحریم های آمریکا علیه ایران و البته کرونا صادرات ما به اروپا تقریبا صفر شد است. امیدوارم دولت جدید راهی پیدا کند که بتوانیم از قدرت موجود در زمینه ساخت و صادرات ماشین آلات استفاده شود.

*وضعیت فروشتان در داخل کشور چطور است؟ تولیدکننده های داخلی ترجیح می دهند که از دستگاه های تولید ملی استفاده کننده یا خارجی؟
آن هایی که توان و علم تولید محصول را دارند، معمولا ماشین آلات ایرانی را برای کار خود انتخاب می کنند. چرا که دستگاه های داخلی از کیفیت مناسبی برخوردار هستند. جدای از این خریداران تجهیزات خارجی معمولا در زمینه خدمات پس از فروش به مشکل بر می خورند. در حالیکه چنین مشکلی برای خریداران دستگاه های داخلی وجود ندارد.

نفع صاحبان رانت در خرید کالای چینی است. چرا که دستگاهی که ما به قیمت nریال در کشور تولید و می فروشیم، وقتی قرار است از محل واردات تامین شود، n-x ریال تمام می شود

*پس چرا این حجم از واردات ماشین آلات چینی را به کشور شاهد هستیم. از نو گرفته تا دسته دوم؟
چرا که نفع صاحبان رانت در خرید کالای چینی است. چرا که دستگاهی که ما به قیمت nریال در کشور تولید و می فروشیم، وقتی قرار است از محل واردات تامین شود، n-x ریال تمام می شود. چرا که دستگاه وارداتی معاف از هزینه های گمرکی بوده و نیاز نیست که ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کند. وزارت صمت در حالی تعرفه واردات ماشین کامل ساخته شده را صفر کرده که ما مجبوریم برای واردات قطعه های مورد نیاز دستگاه ها تعرفه بالایی را بپردازیم ضمن اینکه ۹ درصد هم مالیات بر ارزش افزوده می دهیم.

در واقع وزارت صمت به جای پرداخت یارانه به تولیدکننده داخلی در حال پرداخت یارانه به خریدار ماشین آلات و دستگاه های خارجی و تولید کننده های چینی است. به دلیل معافیت هایی که دولت برای واردات قائل شده، قیمت ماشین های چینی بین ۲۷ تا ۲۸ درصد کمتر از قیمت خرید محصول از داخل کشور است. سیاست گذاری های اشتباه وزارت صمت موجب شده که تولیدکنندگان خارجی و واردکنندگان از ایرانی ها پیشه بگیرند.

وزارت صمت در واقع به جای پرداخت یارانه به تولیدکننده داخلی در حال پرداخت یارانه به خریدار ماشین آلات و دستگاه های خارجی و تولید کننده های چینی است

*دولت جدید چطور می تواند جلوی اشتباهات دولت قبلی را بگیرد؟
دولت جدید اگر تجربیات دولت قبلی را رصد کند خود به این نتیجه می رسد که ایران در سال های گذشته تا چه انداره در تولید دستگاه ها و ماشین آلات پیشرفته جلو بوده است. جالب است که بدانید در دهه ۷۰ در ایران ماشین آلات پلیمری با پی ال سی تولید می شد. آن زمان ماشین آلاتی که از چین وارد کشور می شد اینگونه نبوده است. تا همین چند سال پیش تولیدکنندگان ایرانی ماشین آلات به روز را در صنایع پلیمری را می ساختند اما سیاست های اشتباه موجب شده که تولیدکنندگان خوب و مطرح ماشین آلات حالا به واردکننده تبدیل شده اند. چرا سود واردات خیلی بیشتر از تولید داخل بود. بدون دردسر دستگاه خود را وارد می کنید و متناسب با اسناد و فاکتورهای رسمی موجود هم مالیات پرداخت می کنیم. اما این شفافیت در بخش تولید نیست و ناچار هستیم که برای اثبات ادعاهای خود مدرک پیدا کنیم.

تولید کننده داخلی اجناس مورد نیاز خود را به چند برابر قیمت های رسمی و قانون خریداری می کند؛ اما عملا هیچ مدرکی برای اثبات ادعا و هزینه های بالای خود ندارد. چرا که نه فولاد فروش فاکتور رسمی می دهد و نه قطعه فروش فاکتور

*منظور شما از اینکه می گوید هزینه های تولید شفاف نیست، چیست؟
منِ تولید کننده مجبورم ماشین بدون مدارک بسازم. اجناس مورد نیازم را به چند برابر قیمت های رسمی و قانونی خریداری می کنم اما عملا هیچ مدرکی برای اثبات ادعا و هزینه های بالای خود ندارم. چرا که نه فولاد فروش فاکتور رسمی می دهد و نه قطعه فروش. همه این ها باعث می شود که من نتوانم هزینه های بالای تولید را اثبات کنم. در نتیجه دارایی گمان می کند که تولیدکننده با حاشیه سود بالایی محصول خود را می فروشد و می خواهد مالیات سنگینی را هم از سازنده ماشین آلات دریافت کند.

*خواسته شما از دولت سیزدهم چیست؟
دولت فقط سیاست های اشتباه سال های گذشته را اصلاح کند، تولیدکننده دیگر هیچ حمایتی نمی خواهد. در حال حاضر کشور به شدت با بحران نیروی کار مواجه است. چرا که به دلیل قوانین اشتباه حاکم بر کشور، در سال های گذشته بسیاری از نیروهای جوان کار به جای فعالیت در واحدهای تولیدی به شغل کاذب و شغل مجازی رو آورده اند. به عنوان مثال خرید و فروش سهام در بازار سرمایه یا بازار رمز ارزها به شغل بسیاری از مردم ما تبدیل شده که زیان آن را بخش تولید می پردازد.