تهمینه غمخوار؛ بازار: کمیته بازرگانی و تجارت مجلس سنای پاکستان از آغاز تجارت دوجانبه با ایران در قالب تهاتر خبر داده است.
صالح فاروقی قائم مقام وزارت بازرگانی در نشست کمیته تجاری مجلس سنای پاکستان از نهایی شدن مراحل آغاز تجارت تهاتر (کالا به کالا) با ایران خبر داده و گفت: این تجارت از یک ماه دیگر آغاز خواهد شد. وی افزود: به دلیل نبود کانال‌های بانکی با ایران، برخی مشکلات در تجارت با تهران وجود دارد از این رو مکانیزم تهاتر در دستور کار قرار خواهد گرفت.
قائم مقام وزارت بازرگانی پاکستان به کمیته سنای این کشور در امور بازرگانی اطلاع داد: قرار گرفتن پاکستان در فهرست خاکستری گروه ویژه اقدام مالی (FATF) هیچ تاثیری بر صادرات پاکستان ندارد.
گفتنی است آغاز تجارت کالا به کالا میان ایران و پاکستان مهمترین موضوع مورد مطرح "عبد الرزاق داوود" مشاور نخست وزیر پاکستان در امور سرمایه گذاری و تجارت در جریان سفر اخیرش به تهران و دیدار با مقامات کشورمان بود.
این مقام پاکستانی روز گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی در شهر کراچی گفت: پاکستان و ایران تقریباً بر سر قرارداد دوجانبه تجارت تهاتر به توافق رسیده اند که بر اساس آن پاکستان در ازای دریافت گاز مایع طبیعی (LNG) از ایران به این کشور برنج صادر خواهد کرد.
در همین راستا و با توجه به اهمیت روابط ایران با کشورهای همسایه از جمله پاکستان، خبرنگار بازار گفتگویی را با «قدرت الله الیکایی» کارشناس مسائل شبه قاره در خصوص خبر اخیر توافق تهاتر کالا میان دو کشور ترتیب داده که در ادامه آمده است:
* کمیته بازرگانی و تجارت مجلس سنای پاکستان از آغاز تجارت دوجانبه با ایران در قالب تهاتر تا یک ماه دیگر خبر داده است. مقام پاکستانی معتقد است که به دلیل نبود کانال‌های بانکی با ایران، برخی مشکلات در تجارت با تهران وجود دارد از این رو مکانیزم تهاتر در دستور کار قرار خواهد گرفت. از دیدگاه شما این مکانیزم تا چه اندازه در گسترش روابط میان دو کشور در شرایط فعلی تاثیر گذار است؟
این توافق تهاتری که بین ایران و پاکستان صورت گرفته و قرار است که تا یک ماه دیگر آغاز شود، با توجه به ظرفیت تحریمی که در شرایط کنونی قابل مشاهده است، بهترین سیستم بهبود روابط اقتصادی میان دو کشور خواهد بود، زیرا به دلیل وجود شرایط تحریم، تبادل مالی دو کشور به خصوص به دلیل سخت گیریها و محتاطانه عمل کردن بانکهای پاکستانی در اثر قرار گرفتن این کشور در فهرست خاکستری اف ای تی اف، با مشکلاتی مواجه است.
ایران به دلیل آن که از نظر تبادل مالی مشکلات زیادی با پاکستانیها دارد، در رابطه با انجام تجارت دوجانبه با دشواریهایی روبرو است
ایران به دلیل آن که از نظر تبادل مالی مشکلات زیادی با پاکستانیها دارد، در رابطه با انجام تجارت دوجانبه با دشواریهایی روبرو است. لذا، مکانیزم تهاتر بهترین روش به ویژه با وجود بازارچه های مرزی میان دو کشور است، چرا که هم ما می توانیم برخی از نیازهای پاکستانیها را برطرف سازیم و هم پاکستان، نیازهای ما را تامین خواهد کرد. لذا، با توجه به پایین بودن سطح روابط و مبادلات اقتصادی میان دو کشور، تهاتر بهترین گزینه است.
* طالبان گروهی سازمان یافته از قوم پشتون در افغانستان هستند که قرابت بسیاری با پشتون های پاکستان دارند. با تسلط طالبان بر افغانستان، به نظر می‌رسد که سطح تعاملات این دو کشور در مسیر رونق همکاری‌ها قرار می‌گیرد. ارزیابی شما در این باره و دور زدن ایران و تاثیر آن بر چیست؟
در خصوص روابط ایران با پاکستان باید بگویم که در برخی موارد دو کشور رقیب و در تعدادی از موارد نیز با یکدیگر همکاری دارند. در صحنه افغانستان و تحولات مربوط به این کشور، ایران و پاکستان با یکدیگر رقابت دارند. در حقیقت، پاکستانی ها چندان تمایلی ندارند تا ایران روابط خوبی با افغانستان داشته و نقش موثری در این کشور ایفا نماید.
اما در رابطه با روابط با جمهوری اسلامی، پاکستانی ها از سوی کشورهای عربی به خصوص عربستان و همچنین امریکا تحت فشار هستند که اگر این فشارها برطرف شود، آنها تمایل دارند که روابط و مناسبات خود را با ایران گسترش دهند زیرا به راحتی می توانند نیازمندیهای خود را با قیمت مناسب و اطمینان بیشتر به خصوص در حوزه انرژی یعنی برق و گاز تامین کنند.
پاکستان تمایل ندارد که ایران و هندوستان در افغانستان نفوذی داشته باشند، اما، تنها در مورد چین چنین نظری ندارد، آن هم به دلیل ساپورتهای مالی افغانستان در شرایطی که کابل در رکود اقتصادی به سر می برد
مدتها است که بسیاری از صنایع پاکستانی تعطیل شده و شهرهای آن در ساعتهای زیادی در خاموشی و بدون برق به سر می برند. بنابراین، این کشور به لحاظ اقتصادی زیر فشارهایی قرار دارد. همچنین، نکته دیگر مرتبط با خط لوله گاز ایران است که امریکاییها اجازه ندادند که کار خط لوله صلح تکمیل شود که اگر این قضیه اتفاق می افتاد بسیاری از مشکلات روابط اقتصادی دوجانبه را حل می کرد.
به طور کلی ما در روابط دوجانبه به جز فشارهایی که بر پاکستان در ارتباط با ایران وجود دارد، مشکل خاصی نداریم، اما در صحنه افغانستان، با پاکستان رقیب هستیم. حقیقت این است که پاکستان تمایل ندارد که ایران و هندوستان در افغانستان نفوذی داشته باشند. اما، تنها در مورد چین چنین نظری ندارد، آن هم به دلیل ساپورتهای مالی افغانستان در شرایطی که کابل در رکود اقتصادی به سر می برد. در حقیقت پاکستان درصدد است تا از توانمندی و ظرفیتهای مالی چین برای حل مشکلات مالی افغانستان استفاده کند.
* توافق نخست پاکستان و طالبان در خصوص ترانزیت گندم، برنج و اقلام دارویی هند به افغانستان از طریق پاکستان، زنگ خطری جدی را برای بندر چابهار به صدا در خواهد آورد. ارزیابی شما در خصوص تاثیر این توافق بر بندر چابهار چیست؟
بیشتر هندی ها به دنبال بندر چابهار هستند و سرمایه گذاریهای خوبی در این بندر انجام داده و کارها را به خوبی پیش برده اند. دلیل فعال نمودن بندر چابهار این بوده که هند بتواند کالاهای خود را به این بندر آورده و از آن جا و مرز دوغارون به افغانستان آن هم با قیمت ارزانتر و مسیر کوتاه تر وارد کند؛ یعنی از طریق این بندر ارتباط هند و افغانستان گسترش یابد، زیرا هند به دلیل مشکلات سیاسی با پاکستان نمی توانست از طریق این کشور به افغانستان راه یابد.
بنابراین توسعه بندر چابهار بیشتر مربوط به حضور و نفوذ هندوستان و تامین منافع آنها بوده که البته ناگفته نماند که ایران هم به دنبال فعال نمودن این بندر در جهت دستیابی به منافع خود بوده است. در یک مرحله هندی ها مصوب کردند تا سیستم های چابهار را با ۵۰۰ میلیون دلار راه اندازی نمایند که تا حدی هم کار پیشرفت داشت.
از آن جایی که یکی از مسیرهای تجاری افغانستان، پاکستان است و روابط هند و پاکستان نیز دچار چالشها و مشکلاتی می باشد، لذا اخیرا گندم های اهدایی هند با پا در میانی سازمان ملل و صحبتهایی که با پاکستان انجام شد، به افغانستان رسید. در حالتی که روابط طالبان با پاکستان گسترش یابد و توافقات میان هر دو صورت پذیرد، بر روی روابط ایران با افغانستان در حوزه بندر چابهار تاثیر گذار خواهد بود. زیرا مسیرهای مدنظر پاکستان برای این کشور درآمدزایی خواهد داشت در غیراینصورت گاهی مجبور خواهند شد تا از بندر چابهار ایران استفاده کنند.
نظر شما