طاهر خیری؛ بازار: فرش آذربایجان شرقی، برگی از دفتر هزار برگ سرزمین شکوه و اطلسی هاست که نقش و نگارش در ضمیر آدمی خاطره می شود. این زیبایی کم نظیر حاصل هنرنمایی دستان توانمندی است که پشت دار قالی گره می زنند تا بلکه روزگاری گره های زندگی شان باز شود.
به گواه تاریخ فرش این دیار، بیش از دو هزار سال قدمت دارد و این هنر صنعتی به ارث رسیده از نیاکان هنرمند با ارزش ترین و نفیس ترین یادگارها را به موزه های معروف دنیا هدیه کرده است که از جمله آنها می توان به فرش شیخ صفی در لندن، پازیریک در مغولستـان و فرش بنی آدم در موزه ملــی ایران اشاره کرد.
با توجه به این پیشنیه درخشان تاریخی و آثار منحصربفرد به یادگار مانده از قالیبافان است که فرش تبریز را به گلبرگ های گل رز تشبیه می کنند.
آذربایجان شرقی به عنوان پایتخت فرش دنیا شناخته می شود. این هنر نماد هویت و فرهنگ ماست و همه مردم چه گردشگران و چه علاقمندان آن آذربایجان را با فرش دستبافش می شناسند و امروزه این کالا تبدیل به یک برند معتبر و صادراتی تبدیل شده است و همه ما باید قدر این میراث ماندگار را بدانیم.
بازار تبریز و تیمچه مظفریه این شهر قلب تپنده فرش کشور محسوب می شود. مجموعه بازار بزرگ تبریز بزرگترین بازار مسقف و به هم پیوسته دنیا ست که حدود ۲۵ سرا و تیمچه را در دل خود جای داده است که علاوه برخرید و فروش فرش تبریز، فرش هریس و فرش مهربان که از مرغوب ترین قالی های دستباف ایران به شمار می روند نیز در این بازار مبادله می شود.
با این اوصاف اما، چند سالی می شود که فرش دستباف استان و تبریز آن رونق همیشگی را ندارد و در میان انبوهی از مشکلات اقتصادی دست و پا می زند. صنعت فرش استان در کماست و برای برون رفت از این وضعیت باید طرحی نو در انداخت. واقعیت این است که قالی بافان جزء افراد زحمتکش جامعه هستند و با کمترین ادعا و تحمل مشکلات فراوان، فرش دستباف آذربایجان را تاکنون سرپا و زنده نگه داشته اند.
شغل غالب مردم آذربایجان شرقی قالیبافی است. نمایندگان مجلس و مسئولان اجرایی این استان باید توجه جدی به این هنر صنعت و شاغلان آن داشته باشند. وقتی که دستمزد ماهانه یک بافنده فرش در آذربایجان شرقی حدود ۳ میلیون تومان است چطور می تواند چرخ زندگی را در این اوضاع نابسامان اقتصادی بچرخاند. لاجرم مجبور است ساعت ها پشت دار قالی بنشیند تا به بهای سلامتی اش درآمدی کسب کند.
تحریم‌های چند سال اخیر از یک طرف و میدان داری رقبای خارجی از طرف دیگر باعث شده است تا حضور صادرکننده‌های فرش ایرانی در بازارهای جهانی کمرنگ شود. به نظر می رسد وقت آن رسیده است تا بازاریابی های جدید و کاهش مشکلات تحریمی در اولویت مسئولان دولت سیزدهم امر قرار گیرد.
از طرف دیگر ویروس منحوس کرونا طی دو سال اخیر بر تولید و صادرات فرش سایه انداخته و این صنعت را دچار رکود کرده است. همچنین قیمت مواد اولیه فرش نیز افزایش یافته است به طوریکه دیگر بافت فرش برای بافندگان مقرون به صرفه نیست.
برای رونق صنعت فرش استان می‌توان یک برنامه کوتاه‌مدت و یک برنامه بلندمدت ریخت. در برنامه کوتاه‌مدت با کمک سازمان صمت و بانک‌ها برای ارائه تسهیلات خرید فرش اقدام کرد که درنهایت پول این تسهیلات وارد چرخه بازار فرش خواهد شد. در برنامه بلندمدت نیز می‌توان برنامه ایجاد کارگاه‌های بزرگ و حمایت از صاحبان آنها در جهت تولید انبوه و موردپسند بازارهای جهانی را در پیش گرفت.
نظر شما