بازار؛ گروه صنعت: یکی از سیاست های دولت در سه ساله تحریم ها تامین نیاز داخلی کشور با استفاده از توان داخلی بوده است، بر همین مبنا قوانینی همچون حداکثر استفاده از توان داخل ممصوب شده که بر مبنای آن شرکت های دولتی مکلف هستند تمام نیاز خود را با استفاده از تجهیزات داخلی استفاده کنند و اگر قرار باشد کالای واردات کنند حتما باید در داخل ایران تولید مشابه نداشته باشد و از طرف دیگر باید مصوبات لازم را از کمیته نظارتی و شورای اقتصاد متناسب با سهم سرمایه گذاری در پروژه اتخاذ شود. در همین رابطه با سید محمدمهدی هادوی رئیس مرکز ساخت داخل، ماشین‌سازی و تجهیزات گفتگو کردیم و اعلام کرد در سال ۹۸ و ۹۹ حدود ۷.۴ میلیارد دلار پروژه بررسی شد و قرار شد ۵.۴ میلیارد دلار از تولیدات شرکت های ایرانی استفاده شود و ۲ میلیارد دلار هم به تفکیک هر پروژه مصوب شد که در کنار شرکت های خارحی یک شرکت توانمند ایرانی هم قرار بگیرد تا انتقال تجربه هم اتفاق بیفتد.
در ادامه متن کامل این گفتگو را می خوانید؛
قانون استفاده حداکثر از توان داخل، کشور در چه زمینه های سیاست گذاری کرده است و رویکرد دو سال گذشته چگونه بوده است؟
سال ۹۸ قانون حداکثر از توان از تولیدی کشور در مجلس مصوب و در خرداد ماه همان سال توسط رئیس جمهور ابلاغ شد و در واقع مجری قانون در ادامه مصوبات سال ۷۵ و ۹۲ این قانون را ابلاغ کرده بود و وزارت صنعت مسئول اجرای آن شد و از آنجایی که وزارت خانه دفتر ماشین سازی و تجهیزات داشت در آن زمان به مرکز ساخت داخل و تجهیزات تغییر داد تا هم بحث قانون را دنبال کند و هم بحث تامین تجهیزات برای خطوط تولید دنبال شود.
در برخی پروژه ها حضور شرکت خارجی نیاز است باید هیات نظارت تایید کند که شامل وزارت صنعت، سازمان برنامه و بودجه، معاونت فناوری رئیس جمهوری، وزارت جهاد کشاورزی و نمایندگان تشکل تخصصی و نمایندگان اتاق بازرگانی است و برای تجهیزات نفتی علاوه بر وزارت نفت وزارت نیرو هم اضافه می شود و اگر این نیاز به خارجی ها در بخش اجرای کار باشد باید حتما مصوبه ای وجود داشته باشد
قانون استفاده از حداکثر توان داخلی در چه بخش هایی لازم الاجراست و روند تایید واردات تجهیزات برای طرح ها چگونه است؟
در این قانون استفاده حداکثری از تولید در دو بخش است یکی مربوط به طرح و ها و پروژه هاست که برای واردات تجهیزات باید اجرایی شود، همچنین طراحی، اجراه و راه اندازی و دانش فنی و تکنولوژی مسئولیت پروژه به شرکت های فناورانه داده می شود و انجایی که در این بخش به حضور شرکت خارجی نیاز است باید هیات نظارت تایید کند که شامل وزارت صنعت، سازمان برنامه و بودجه، معاونت فناوری رئیس جمهوری، وزار جهاد کشاورزی و نمایندگان تشکل تخصصی و نمایندگان اتاق بازرگانی است و برای تجهیزات نفتی علاوه بر وزارت نفت وزارت نیرو هم اضافه می شود و اگر این نیاز به خارجی ها در بخش اجرای کار باشد باید حتما مصوبه ای وجود داشته باشد.
بند ب ماده ۵ قانون گفته باید از تجهیزات ایرانی استفاده شود و اگر قرار باشد از تجهیزات خارجی استفاده شود حد نصاب ۵۱ درصد باید رعایت شود و اگر فردی بخواهد که بیش از ۵۱ درصد از تجهیزات خارجی استفاده کند باید تاییدیه شورای اقتصاد را بگیرد
طبق قانون حداکثر استفاده از توان داخلی برای هر پروژه ای باید به صورت خاص چگونکی تامین کالا از طریق واردات بررسی شود، چه مقرراتی در این بخش وجود دارد؟
اگر سهم ایرانی در بخش طراحی و اجرای کمتر از ۵۱ درصد باشد باید علاوه بر تاییدیه هیات نظارت باید تایید شورای اقتصاد هم وجود داشته باشد و این مساله کمک می کند که پروژه های بزرگ از شرکت های ایرانی استفاده کنند و اگر به دنبال طرف خارجی باشند باید به دنبال مصوبه شورای اقتصاد بروند و همین مساله منجر می شود شرکت های ایرانی فعال تر شوند، زیرا اخذ مصوبه شورای اقتصاد برای پروژه ها و ... سخت تر است. در واقع بخش دوم بند ب ماده ۵ قانون گفته باید از تجهیزات ایرانی استفاده شود و اگر قرار باشد از تجهیزات خارجی استفاده شود حد نصاب ۵۱ درصد باید رعایت شود و اگر فردی بخواهد که بیش از ۵۱ درصد از تجهیزات خارجی استفاده کند باید تاییدیه شورای اقتصاد را بگیرد. همچنین در بخش سوم این قانون در ماده ۱۶ و ۱۷ درباره کالای مصرفی گفته شده که مشمولان از کالاهای ایرانی استفاده کنند و سالانه فهرست کالاها در سامانه توانایران درج می شود و اگر کالا در این فهرست قرار دارد باید از کالای ایرانی استفاده شود و اگر موجود نیست سرکت ها می توانند از کالای خارجی استفاده کنند و این ماده نیازی به تایید هیات نظارت نیست.
آیا در مقررات مربوط به قانون استفاده از حداکثر توان داخل فهرست کالاهای داخلی و غیر داخلی مشخص شده است؟
در ماده ۱۶ و در کارگروهی که در قانون ذکر شده فهرست مصدایق کالاهای ایرانی ابلاغ شده و فهرست کالاهای ماده ۱۷ در سایت درج شده است.
اجرای قانون حداکثر استفاده از توان داخلی در دو سال گذشته چه دستاوردی را داشته است؟
در سال ۹۸ و ۹۹ حدود ۷.۴ میلیارد دلار پروژه بررسی شد و قرار شد ۵.۴ میلیارد دلار از تولیدات شرکت های ایرانی استفاده شود و ۲ میلیارد دلار هم به تفکیک هر پروژه مصوب شد که در کنار شرکت های خارحی یک شرکت توانمند ایرانی هم قرار بگیرد تا انتقال تجربه هم اتفاق بیفتد.
قرار شده افرادی که به کالای خارجی نیاز دارند در سامانه توان ایران نیازمندی های خود را درج کنند تا برای تولیدکننده ها مشخص شود در کشور چه تقاضایی وجود دارد
آیا در سایت توان ایران طبق دستورالعمل هایی که ابلاغ شده تولیدکنندگان و مصرف کنندگان به همدیگر شناسانده می شوند؟
طبق سیاست داخلی سازی باید تعیین می شد توانمندی ایران در چه بخشی است و همچنین قرار شده که افرادی که به کالای خارجی نیاز دارند در سامانه توان ایران نیازمندی های خود را درج کنند تا برای تولیدکننده ها مشخص شود در کشور چه تقاضای وجود دارد. در واقع کسانی که خرید خارجی می خواهند داشته باشند به دستگاه های مشمول قانون دسترسی داده شده و نیاز به خرید خارجی برای پروژه ها را اعلام می کنند و تولیدکننده را در کارتابل خود می بینند و تولیدکننده هم متقاضی را می بیند و از این طریق ارتباط بین دو طرف ایجاد می شود و اگر تولیدکننده ها جواب ندادند در هیات نظارت نیازمندی آنها مورد بررسی قرار می گیرد و اگر انجام نشد مجوز خرید خارجی صادر می شود.
نظر شما