تهمینه غمخوار؛ بازار: حدود دو سالی است که بحث بیت‌کوین در ایران داغ است بی آنکه به طور رسمی و علنی صحبتی مطرح شود. تا چند سال پیش هرگاه صحبت از استخراج به میان می‌آمد، ذهن ها همگی به سمت معدن و طلا و فلزات با ارزش می رفت. اما، در عصر جدید، برای استخراج طلا حتما نباید راه دور و درازی را پشت سر گذاشت؛ بلکه استخراج طلای دیجیتال یا همان بیت کوین به راحتی امکان پذیر است.
بیت کوین در حقیقت الگوریتمی است که اساسش رمزنگاری است و بزرگ ترین بانک بی دفتر و دستک و غیرمتمرکز جهان است که می‌تواند تراکنش‌های مالی را بین دو طرف، در هر جایی از دنیا و بدون واسطه انجام دهد. همچنین، بیت کوین می‌تواند به صورت بسیار موثر و بدون اختلال در شبکه و تا زمان تایید تراکنش ها توسط ماینرها یا استخراج کنندگان این اقدام را انجام دهند.
در همین راستا و بر اساس اهمیت موضوع بیت کوین، خبرنگار بازار گفتگویی را با «سامان پویان مهر» بنیانگذار و مدیر بنیاد جهانی کارآفرینان جوان مستقر در پکن در خصوص تاثیرات استخراج بیت کوین و این صنعت بر توسعه اقتصادی ایران ترتیب داده که در ادامه می خوانیم:
سامان پویان مهر در ابتدا گفت: سوال بسیار خوب و به جایی است که متاسفانه در بسیاری از موارد به طور رسمی به آن پرداخته نشده است. زمانی که ما قصد داریم که در خصوص بحث بیت کوین صحبت کنیم باید در نظر داشته باشیم که استخراج بیت کوین چگونه شکل می گیرد و با توجه به نوع شکل گیری چه تاثیری بر اقتصاد کشور بر جای خواهد گذاشت. همچنین بررسی این مسئله که قرار است ما سرمایه گذاری کنیم یا کشورهای خارجی به سرمایه گذاری و همکاری بپردازند نیز حائز اهمیت است.
کشوری مانند ایران که دارای ارتباطات بانکی با سایر کشورها نیست، باید از روشهای نوظهوری که امکان تبادلات مالی را خارج از عرف جهانی که توسط یکسری از قدرت های بزرگ مالی از جمله بانکهای امریکایی و اروپایی قانون گذاری شده، برقرار می سازد، بهره کامل را ببرد
وی افزود: در خصوص بحث سرمایه گذاران خارجی، اگر بخواهم صادقانه عرض کنم اولین سرمایه گذاران خارجی که از چین به ایران آمدند و در فاز اول پروژه ی رفسنجان مشغول به کار شدند از طریق شخص بنده به ایران دعوت و به انجام مذاکرات و فعالیتهای مربوطه پرداختند. حال اینکه به چه دلیل من این مقوله را مفید و موثر می دانستم این بود که بیت کوین با صنعت نیروگاهی کشور در ارتباط است و بر همین اساس سرمایه گذاران خارجی مرتبط علاقه مند به حضور در این بخش می باشند ضمن اینکه ما به صادرات برق هم می پردازیم.
پویان مهر ادامه داد: اگر بخواهیم از منظر مالی به این قضیه نگاه کنیم، کشوری مانند ایران که دارای ارتباطات بانکی با سایر کشورها نیست، باید از روشهای نوظهوری که امکان تبادلات مالی را خارج از عرف جهانی که توسط یکسری از قدرت های بزرگ مالی از جمله بانکهای امریکایی و اروپایی قانون گذاری شده، برقرار می سازد، بهره کامل را ببرد.
حتی با وجود قانون مند شدن استخراج بیت کوین توسط مجلس و دولت، نه تنها اتفاق خاصی رخ نداد، بلکه محدودیتهایی نیز ایجاد گردید و تنها افرادی که رانتها و دسترسی های خاص داشتند، از این موضوع به نفع خود بهره برداری نمودند
مدیر بنیاد جهانی کارآفرینان جوان مستقر در پکن تصریح کرد: حال این بحث که آیا استخراج بیت کوین به نفع اقتصاد کشور هست یا خیر، یک معادله ساده ریاضی است. من تعجب میکنم که چرا تعدادی از مسئولین مملکتی نسبت به این قضیه موضع میگیرند؟ در واقع در طول چهار تا پنج سالی که به صورت مداوم و متمرکز در این مقوله به فعالیت پرداختم، متوجه نشدم که چرا استخراج بیت کوین را برای بهبود و رشد اقتصادی ایران مفید نمی دانند.
در حال حاضر شرکتهای بزرگی در ایران در مباحث بیت کوین و بلاک چین در حال فعالیت هستند و اگر این موضوع بد و ناموثر بود که به فعالیت نمی پرداختند
بنیانگذار بنیاد جهانی کارآفرینان جوان اضافه کرد: چندی پیش خبری در خصوص یک مزرعه کشف شده در غرب تهران که میزان برق مصرفی ۲۵-۱۵ مگاواتی آن معادل ۴ درصد از کشفیات کل کشور تا به امروز است، منتشر شد. طبق آمار رسمی وزارت نیرو ما در کشور توانایی تولید برق با ظرفیت ۸۵ هزار مگاوات را داریم و زمانی که صحبت از چهار درصد می کنیم رقمی در حدود ۳۴۰۰ مگاوات برق مصرفی به دست می آید. بنابراین اگر چهار درصد برق کشور به صورت سازمان دهی شده و قانونی در اختیار این صنعت قرار گیرد،خواهیم دید که چه اتفاق مثبتی برای اقتصاد ایران خواهد افتاد.
وی گفت: در حال حاضر شرکتهای بزرگی در ایران در مباحث بیت کوین و بلاک چین در حال فعالیت هستند و اگر این موضوع بد و ناموثر بود که به فعالیت نمی پرداختند. ما در حدود دو تا سه سال این موضوع را در حوزه خاکستری به دلیل نامشخص بودن تکلیف آن، نگه داشته بودیم در صورتی که پس از قانون گذاری هم اتفاق خاصی رخ نداد؛چرا که تعداد زیادی جواز تاسیس صادر شد ولی فقط تعداد اندکی پروانه ی بهره برداری دریافت کردند. یعنی حتی با وجود قانون مند شدن استخراج بیت کوین توسط مجلس و دولت، نه تنها اتفاق خاصی رخ نداد، بلکه محدودیتهایی نیز ایجاد گردید و تنها افرادی که رانتها و دسترسی های خاص داشتند، از این موضوع به نفع خود بهره برداری نمودند. بنابراین این موضوع که ما از بیت کوین استفاده نکنیم، نادرست است.
مدیر بنیاد گفت: زمانی که به نرخ مصوب دولت برای استخراج بیت کوین نگاه می کنیم، به طور متوسط ۱۶۵۷ تومان برای هر کیلووات قابل مشاهده است. البته در اوقات محدودیت دار که این دوره ۱۱۲ روز تعیین شده است، قیمت برق دو برابر برابر محاسبه می شود. این افزایش نرخ برق بدون دلیل منطقی در فروردین امسال رخ داد که نه تنها سبب رفع موانع نشده است که درخواست رهبری عزیزمان برای سال ۱۴۰۰ می باشد بلکه موجب ایجاد موانعی بزرگ در جهت توسعه ی اقتصاد کشور در این صنعت می شود.
وی افزود: در حال حاضر هم همانگونه که می دانید تمام مزرعه های قانونی کشور بسته شده اند و دلیل آن این است که طبق گفته ی برخی نا آگاهان برق کشور توسط مزارع در حال بلعیده شدن است. از طرفی، من فکر می کنم میزان برقی که مزرعه های قانونی که دارای پروانه بهره برداری هستند، کمتر از ۳۰۰ تا ۴۰۰ مگاوات است. حال سوالی که به ذهن خطور می کند این است که این میزان ۳۰۰ تا ۴۰۰ مگاوات در کجای آن ظرفیت ۸۵ هزار مگاوات برق کشور قرار دارد؟ آیا خود همان ۸۵ هزار مگاوات بالفعل است و یا نیاز به تعمیرات اساسی دارد؟
تعرفه ای که برای بیت کوین در نظر گرفته شده، چندین برابر تعرفه ای است که برای صنایع دیگر تعریف شده است که البته ایراداتی متوجه همین تعرفه می باشد
پویان مهر اذعان نمود: نکته قابل توجه این است که تعرفه ای که برای بیت کوین در نظر گرفته شده، چندین برابر تعرفه ای است که برای صنایع دیگر تعریف شده است که البته ایراداتی متوجه این تعرفه می باشد. حرف من این است که ما اگر قصد انجام رقابت و جذب سرمایه گذاری داریم، باید به دنبال راههای تسهیل حضور سرمایه گذار و تضمین بازگشت سرمایه در بحث نیروگاهها باشیم.
مدیر بنیاد جهانی کارآفرینان جوان گفت: اگر ما چهار درصد برق کشور را به مزارع قانونی استخراج بیت کوین با نرخ رقابتی ۲.۵ سنت بفروشیم، با درآمدی که از این کار عاید می شود، میتوان کل زیرساختهای برقی کشور را در یک مدت کوتاه نوسازی کرد؛ همچنین می توان سرمایه گذاران خارجی بیشتری جهت افزایش ظرفیت تولید برق با توجه به نرخ بازگشت سرمایه بالاتر جذب کرد، صرف نظر از اینکه در حوزه داخلی، وزارت نیرو می تواند بدهی های مالیش را با شرکتهای پیمانکاری از جمله مپنا و فراب که در حال همکاری هستند، تصفیه کند.
وی اظهار کرد: بنابراین، این نرخ اشتباهی که برای این صنعت اعلام شده و قوانین ناعادلانه ای که وضع گردیده است، ایران را در فضا و برهه ای قرار داده که کشور نه راه جلو رفت و نه عقب گرد دارد. زمانی که این نرخ را به ارزهای خارجی تبدیل می کنیم رقمی حدود شش تا هفت سنت به دست می آید در حالی که روسیه با رقم دو سنت در حال انجام این کار به شکل قانونی است و در حال جذب سرمایه می باشد. واقعیت این است که روسیه پول برق را دریافت می کند و به استخراج بیت کوین می پردازد در حالی که سازمانهای دولتی و خصوصی نیز وارد مشارکت می شوند و از ظرفیت مالی این کار سودآوری ایجاد می شود.
اگر ما قصد داریم که از طریق این صنعت به اقتصاد مملکت کمک نماییم، باید قوانین را تسهیل نماییم به طوری که کسانی که به طور غیر قانونی مشغول به فعالیت هستند، با مشاهده زیرساختهای آماده شده به شکلی درست و قانونی به فعالیت با وزراتخانه های مربوطه و شرکای خارجی بپردازند
وی خاطرنشان کرد: قزاقستان نیز همینطور با حدود سه سنت، مشغول به انجام این کار است و دلار شارژ می کند. امریکا هم همچنین با رقمی در حدود چهار تا پنج سنت مزرعه های بزرگی را ایجاد کرده است. حال، سوال این است که آیا ما سرانجام میخواهیم این اقدامات را انجام دهیم یا خیر؟ اگر قصد فعال کردن این صنعت را داریم پس باید این دوگانگی به طور کامل برطرف شود در حالی که علاوه بر بحث بیت کوین، ما در بحث اف ای تی اف هم دچار این دوگانگی ها هستیم و نیاز به تصمیم قاطع و روشن می باشد.
پویان مهر افزود: همچنین، اگر ما قصد داریم که از طریق این صنعت به اقتصاد مملکت کمک نماییم، باید قوانین را تسهیل نماییم به طوری که کسانی که به طور غیر قانونی مشغول به فعالیت هستند، با مشاهده زیرساختهای آماده شده به شکلی درست و قانونی به فعالیت با وزراتخانه های مربوطه و شرکای خارجی بپردازند که در این صورت این اقدامات موجب ارز آوری در کشور با توجه به شرایط تحریمی و مشکلات مبادلات بانکی می شود؛ یعنی هم کشور منتفع می شود و هم سرمایه گذار دارای منفعت مالی میگردد.
وی در پایان تصریح کرد: با توجه به مسائل مطرح شده، من تاکنون ندیده ام که مبحث بیت کوین به طور تخصصی از رسانه های رسمی مطرح شود، اما حتما نیاز است که در ملا عام و خبرگزاری صدا وسیما مورد بررسی و تاکید قرار گیرد تا مردم، دولت، قانونگذاران و ارکان های مختلفی که تاثیر گذار هستند بتوانند بعد از گذشت چهار سال به یک اتفاق نظر دست یابند که آیا این صنعت مورد توجه و حمایت بگیرد و اقدامات مربوط به آن انجام شود یا خیر؟ زیرا ما به هر حال برخی از کشورهای خارجی از جمله چینی هایی را دیده ایم که در ایران سرمایه گذاری نیروگاهی کرده تا به استخراج بیت کوین بپردازند در صورتیکه این صنعت هنوز در ایران با ابهامات و سردرگمی های زیادی همراه است.
نظر شما