شکنندگی چرخ تولید در برابر قیمت شیر؛ آزاد سازی قیمت نگران کننده است

بازار؛ گروه استان‌ها: خراسان رضوی ۱۰۰ واحد تولیدی محصولات لبنی دارد که این واحدها روزانه ۲ هزار و ۵۰۰ تن شیر خام را تبدیل به فراورده‌های مختلف می‌کنند. با افزایش قیمت شیر از کیلویی ۴۱۵۰ تومان به کیلویی ۶۴۰۰ تومان حالا این افزایش قیمت‌ها در بازار لبنیات بلوایی ایجاد کرده تا آنجا که نه تولیدکننده راضی است و نه مصرف‌کننده!

زنجیره تولید شیر که از گاوداری تا کارخانه به‌هم‌پیوسته است به‌طور کامل با گرانی پیوند خورده است زیرا دامداران از نبود صرفه اقتصادی برای تولید سخن می‌گویند؛ کارخانه‌داران از گران تمام شدن محصول و مصرف‌کنندگان از نبود توان برای خرید همگی از این افزایش قیمت اعتراض دارند.

در این راستا یکی از مشکلاتی که بیش از هر چیز برای مصرف‌کنندگان مشکل‌ساز شده است نبود قیمت‌های مصوب برای برخی از محصولات است که این موضوع موجب شده تا کارخانه ها به‌طور خودسرانه قیمت‌ها را به‌دلخواه افزایش دهند گرچه دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی خراسان رضوی معتقد است هنوز مواد لبنی چنان هم گران نشده و گرانی اصلی درراه است!

قیمت‌های شیر تو شیر
در همین راستا یکی از شهروندان مشهدی دریکی از فروشگاه‌های مواد پروتئینی به ما می‌گوید: شما همین یخچال پیش رویتان را نگاه کنید قیمت‌ شیر بطری یک لیتری کم‌چرب، نیم چرب، پرچرب و حتی شیر نایلونی تفاوت‌های فاحشی دارد و قیمت آن با ماه گذشته از زمین تا آسمان است.

حسین کرمانی بابیان اینکه تا ماه گذشته ماست دو کیلویی دبه‌ای را هنوز به قیمت ۲۰ الی ۲۵ هزار تومان قادر به خریداری بودیم می‌افزاید: این در حالی است که همین ماست به قیمت ۳۵ تا ۵۰ هزار تومان رسیده است.

وی بابیان اینکه از وزن شیرهای کاکائو پلاستیکی کاسته شده و ۵ هزار تومان به قیمت آن افزوده‌شده است می‌گوید: پیش‌ازاین ۹۰۰ گرم شیر کاکائو را به قیمت ۶ هزار تومان می‌خریدیم اما حالا نه‌تنها ۱۰۰ گرم از وزن آن کم کردن بلکه قیمتش به ۱۲ هزار تومان رسیده است!

خرید شیر زیر قیمت مصوب
حسین رادکان متصدی یکی از گاوداری‌های منطقه چناران در گفت‌وگو با بازار اظهار می‌کند: قیمت هر کیلو شیر خام برای ما به‌عنوان تولیدکننده کیلویی ۸ هزار تومان تمام می‌شود اما برخی از کارخانه‌ها همان قیمت مصوب ۶۴۰۰ تومان هم حاضر به خریداری نیستند و انتظار دارند که ما هنوز شیر را به قیمت ۵ الی ۵۵۰۰ تومان بفروشیم.

وی می‌گوید: متأسفانه علوفه گران شده است و حتی کامیون‌هایی که برای ما علوفه حمل می‌کنند به کرایه بار خود راضی نیستند و هزینه‌های اضافی از دامدار می‌گیرند.

وی اظهار می‌کند: متأسفانه مصرف شیر کم شده و کارخانه مانند قبل خرید ندارند لذا این وسط فقط دامدار در حال از بین رفتن است.

رادکان به ما می گوید: اگر دولت نهاده دامی را به‌وفور  باقیمت سال‌های گذشته در اختیار ما بگذارد آن‌وقت حق می‌دهیم که باقیمت‌های مصوب شیر را از ما خریداری کند اما در حال حاضر همان قیمت مصوب را هم برخی کارخانه‌دارها قبول نمی‌کنند و با به بهانه‌های مختلف و با آزمایش‌هایی که می‌گیرند بار میکروبی را بالا اعلام می‌کنند یا میزان چربی را پائین می‌خوانند تا به هر طریقی شده پول کمتری به دامدار بدهند.

این تولید کننده بیان می کند: تازه این اول ماجراست چون پول شیر را نقد نمی‌دهند و یک ماه طول می‌کشد تا با کارخانه تسویه کنیم و لذا دست دامدار در این گرانی نهاده و نبود علوفه همیشه خالی است.

موج گرانی
در این رابطه دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی خراسان رضوی می‌گوید: تقاضای این اتحادیه حذف قیمت‌های دستوری برای شیر و فرآورده‌های آن، آزادسازی نرخ آن‌ها و تعیین آن بر اساس عرضه و تقاضا و همچنین آزادسازی صادرات محصولات لبنی است.

مهدی هدایت نیا بابیان اینکه به کارخانه‌های لبنی خراسان رضوی اعلام‌شده تا نرخ محصولات لبنی خود را بر اساس قانون تجارت احصا کرده و با احتساب سود قانونی خود به بازار عرضه کنند افزود:  در حال حاضر نیز ملاک تعیین قیمت محصولات همین است این در حالی است که در اغلب مواقع قیمتی که کارخانه‌ها برای محصولات لبنی خود تعیین می‌کنند، از قیمت‌های دستوری دولت کمتر است.

وی هم‌چنین خواستار آزادسازی قیمت شیر و فرآورده‌های آن و تعیین قیمت بر اساس عرضه و تقاضا در بازار به‌جای تعیین نرخ‌های دستوری برای شیر خام و لبنیات شد و ادامه داد:  پس از تعیین نرخ جدید شیر، هنوز قیمت ۱۰ قلم محصولات لبنی که باید به‌تبع تغییر نرخ شیر، افزایش یابد، از سوی دولت اعلام‌نشده است.

هدایت نیا تأکید کرد: در این راستا تقاضای این اتحادیه حذف قیمت‌های دستوری برای شیر و فرآورده‌های آن، آزادسازی نرخ آن‌ها و تعیین آن بر اساس عرضه و تقاضا و همچنین آزادسازی صادرات محصولات لبنی است.

وی اظهار کرد: بااین‌حال در شرایطی که هنوز قیمت مصوب ۱۰ قلم کالای لبنی از سوی دولت اعلام‌نشده است، برخی از کارخانه‌ها قیمت محصولات خود را افزایش داده‌اند و برخی محصولات لبنی نیز به نرخ قبل است و این در حالی است که محصولی که اکنون بر اساس نرخ جدید شیر تولید می‌شود، ۴۰ تا ۵۰ روز دیگر اثر خود را بر بازار خواهد گذاشت.

قیمت‌ها اصلاح می‌شود
معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با بازار در خصوص چرایی این ماجرا و تفاوت قیمت‌ها پاسخ داد: در آخرین جلسه ستاد تنظیم بازار این موضوع موردبررسی جدی قرار گرفت و لذا مقرر شد تا هر چه زودتر قیمت‌گذاری لازم در خصوص محصولات لبنی انجام شود.

علی غفوری مقدم علت افزایش قیمت‌ها را ناشی از گران شدن شیر خام عنوان کرد و ادامه داد: البته دراین‌بین برخی از محصولات نیز مشمول قیمت‌گذاری از سوی سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان است که به دلیل تأخیر افتادن لذا دچار پراکندگی قیمت در بازار شده است.

آزادسازی قیمت‌ها به نفع مردم نیست
گرچه برخی کارشناسان اذعان می‌کنند که آزادسازی بهتر از قیمت دستوری است، اما بسیاری از نیز بر این باورند که این موضوع واقعیت ندارد.

بسیاری از کارشناسان اقتصادی مصداق بارز این امر را در کالاهایی مانند لاستیک، آهن و سیمان می‌دانند و ابراز  می‌کنند: با آزاد شدن قیمت ما شاهد کاهش نبودیم!

با آزادسازی قیمت محصولات لبنی ۹ دهک پایین جامعه توان خرید محصولات لبنی را ندارند، ازاین‌رو اعمال نظارت دولت علاوه بر جلوگیری از هرج‌ومرج بازار منجر به منطقی شدن هزینه سفره خانوار هم خواهد شد.

ازآنجاکه افزایش قیمت شیر خام راه‌حل مناسبی برای حمایت از دامدار نیست لذا با توجه به افزایش افسارگسیخته تمامی کالاها، امیدواریم پس از استقرار دولت تصمیماتی در جهت مهار قیمت کالاها اتخاذ شود.