آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران اقدام مهمی نبود| تأخیر در شروع مذاکرات می تواند آنرا به خطر بیندازد

بازار؛ گروه بین الملل: وزارت خارجه ایران در آخرین گزارشی که درباره نحوه اجرای برجام به مجلس شورای اسلامی ارائه داده است، ابراز امیدواری کرده است که مذاکرات مربوط به احیای برجام در ابتدای دولت ابراهیم رئیسی «تکمیل شود.»

این گزارش که بیست و دومین گزارش سه‌ماهه وزارت امور خارجه در خصوص برجام بود شامل آخرین وضعیت مذاکرات جاری است.

بر اساس تبصره یک قانون «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» مصوب ۲۱ مهر ماه ۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی مقرر داشت که «وزیر امور خارجه موظف است روند اجرای توافقنامه را هر سه ماه یک بار به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گزارش دهد.»

خبرگزاری «رویترز» نیز به نقل از یک منبع دیپلماتیک ادعا کرده است: «ایران برای ازسرگیری مذاکرات جهت بازگشت به پایبندی به توافق هسته‌ای تا زمان آغاز شدن دولت آقای ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور منتخب ایران، آماده نیست.»

این منبع در گفت‌وگو با رویترز اعلام کرده است: «ایران این مسئله را از طریق مقام‌های اروپایی به‌عنوان میانجی در گفت‌وگوهای غیرمستقیم با آمریکا، به واشنگتن انتقال داده است.»

از سوی دیگر، خبرنگار شبکه «پی‌بی‌اس» گزارش داده است که این منبع، یک مقام ارشد دولتی آمریکا است که اعلام کرده تهران به کشورهای اروپایی اطلاع داده که تیم مذاکره‌کننده ایرانی تا بعد از آغاز به کار دولت جدید و اواسط ماه آگوست برای دور هفتم مذاکرات به وین بازنمی‌گردد.

پیش از این سناتور «باب منندز» رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا گفته بود حصول توافق برای بازگشت به برجام در آینده نزدیک محتمل نیست.

در گفتگو با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون به بررسی آینده مذاکرات وین پرداخته شده که در ادامه می آید.

«پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست، و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.

مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحدهای تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.

پل پیلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد، و کارشناسی ارشد و دکتری حرفه‌ای از دانشگاه پرینستون است.

کتاب های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».

*مطابق گزارش ارائه شده از سوی وزارت خارجه ایران به مجلس ایران، صحبت از تکمیل مذاکرات وین در دولت ابراهیم رئیسی است. این به این معناست که ادامه مذاکرات در دولت ابراهیم رئیسی دنبال خواهد شد. آیا این امر تاثیری بر روند مذاکرات خواهد داشت؟
عوامل اساسی تا حد زیادی تغییر نکرده اند. رئیسی و رهبر عالی پیش از این حمایت خود را از ادامه مذاکره درباره بازگشت به برجام اعلام کرده بودند. اگرچه برخی حدس می زنند که ایران در زمان رئیسی معامله سخت تری نسبت به روحانی انجام خواهد داد، اما اگر این اتفاق بیفتد، این امر ارتباطی به تغییر روسای جمهور نخواهد داشت و بیشتر با چگونگی، با گذشت زمان بیشتر، ایران برنامه هسته ای خود را گسترش خواهد داد.

این امر ممکن است تصمیم گیرندگان ایرانی را به این باور برساند - هرچند به اشتباه - که اهرم فشار بیشتری را نسبت به ایالات متحده افزایش داده اند.

*بلومبرگ به نقل از منابع آگاه اعلام کرده انتظار می‌رود هفتمین دور مذاکرات وین برای احیای برجام اواسط ماه اوت برگزار شود. این شبکه به نقل از یک مقام اروپایی نوشته است به تأخیر انداختن هفتمین دور مذاکرات وین تا زمان روی کار آمدن دولت رئیسی لزوماْ شانس رسیدن به مصالحه را کاهش نمی‌دهد. ارزیابی شما از این استدلال چیست؟
تأخیر لزوماً شانس مذاکره کنندگان برای دستیابی به مصالحه را کاهش نمی دهد. با این حال، هر چه زمان بیشتری سپری شود، احتمال وقایع دیگر- مانند رویارویی کشتی های دریایی در دریا، یا اقدام خرابکارانه دیگری علیه تأسیسات هسته ای ایران- افزایش خواهد یافت و در نتیجه مذاکرات را پیچیده یا مانع حصول به توافق می تواند باشد.

*روز سه شنبه ۱۳ جولای، وزارت امور خارجه ایالات متحده اعلام کرد که با هدف دسترسی جمهوری اسلامی ایران به بخشی از دارایی‌های مسدود شده‌اش در کره جنوبی و ژاپن، از بخشی از تحریم‌های تجارت غیرقانونی نفت ایران، چشم‌پوشی می‌کند. این اقدام را به لحاظ زمانی چگونه ارزیابی می کنید؟
این یک اقدام جزئی بود. این فقط اجازه می دهد که دارایی های مورد استفاده برای پرداخت به صادرکنندگان ژاپنی و کره ای برای کالاهایی که قبلاً به ایران صادر شده اند استفاده شود.

این اقدام اجازه انتقال هیچ دارایی مالی به ایران را نمی دهد. احتمالاً دولت ایالات متحده قصد داشته است این اقدام یک حسن نیت باشد (نه فقط به ایران بلکه به ژاپن و کره جنوبی). بعید به نظر می رسد که ایران این اقدام را خیلی مهم ارزیابی کند.

*ایران اخیرا از روند مثبت مذاکره در خصوص زندانیان آمریکایی در ایران سخن گفته است. به نظر شما این موضوع چه آثاری بر روند مذاکرات وین خواهد داشت؟
اگرچه هر دو طرف علناً خواهند گفت که مباحث مستقل هستند، اما پیشرفت در یک زمینه می تواند چشم انداز پیشرفت در حوزه دیگری را افزایش دهد. وضعیت زندانیان موضوعی است که در آن بسیاری از آمریکایی ها که مسائل مربوط به ایران را دنبال می کنند و ممکن است در موضوعاتی مانند برجام با یکدیگر اختلاف نظر داشته باشند، همگی در مورد توافق دارند که بازداشت این زندانیان غیرقانونی است و باید پایان یابد.