بازار؛ گروه بین الملل: نشست کمیسیون مشترک برجام که با حضور هیأتهای ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) و با حضور نماینده اتحادیه اروپا در وین از سر گرفته شده بود، روز شنبه پایان یافت تا جمعه این هفته دور دیگر این مذاکرات آغاز شود.
حاضران در این نشست آخرین وضعیت رایزنیهای کارگروههای کارشناسی در حوزههای لغو تحریم، هستهای و ترتیبات اجرایی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
مقرر شد پس از این جلسه هیأتها به پایتختها بازگردند و گفتوگوها مجددا از جمعه آینده از سر گرفته شود.
با توجه به تصمیم قبلی کمیسیون در خصوص تسریع روند رایزنیها، گفتوگوهای این هفته در قالب های دوجانبه یا چندجانبه به شکل فشرده ادامه یافت و طرفها تلاش کردند تا اختلاف نظرات در خصوص متون را به حداقل برسانند.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «فرانک فن هیپل» استاد دانشگاه پرینستون و معاون اسبق کاخ سفید تنظیم نموده که در ادامه می آید. حوزه تحقیقاتی «فن هیپل» در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هستهای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصههای تکنولوژی است.
*مذاکرات وین در حالی روز جمعه از سر گرفته می شود که نشانه هایی مبنی بر توافق احتمالی تا آخر ماه می وجود دارد. با وجود این برخی موانع در برداشته شدن نام افراد و نهادهای ایرانی از لیست تحریمها ممکن است آنرا تا اواسط ماه ژوئن به تاخیر بیندازد. آیا به نظر شما مذاکرات تا آخر ماه می به سرانجام خواهد رسید؟
امیدوارم گفتگوها تا پایان ماه می به پایان برسد. اما اتخاذ تصمیم برای حل صدها تحریم که علیه ایران و مقامات آن به صورت جداگانه وجود دارد، شرط ایران برای تأیید اینکه تحریم ها واقعاً برداشته شوند و تصمیم ایران برای انعکاس مواضع ایالات متحده در انطباق با برجام مذاکرات را بسیار پیچیده تر کرده اند.
*«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی دولت بایدن اعلام کرده است که مذاکرات درباره احیای برجام در وین در «وضعیت مبهم» است. این در حالی است که سایر هیاتهای مذاکره کننده نسبت به این مذاکرات خوشبین هستند. دلیل این موضوع سالیوان چیست؟
یک جمله معروف داریم: بعضی افراد نیمه پر و بعضی دیگر نیمه خالی یک لیوان را می بینند. بنابراین برخی از مذاکره کنندگان می گویند که چقدر پیشرفت حاصل شده و برخی دیگر می گویند زمان زیادی تا رسیدن به نتایج نهایی باقی مانده است.
*از مواضع مقامات آمریکایی می توان اینگونه استنباط کرد که آنها وانمود می کنند عجله ای برای توافق سریع ندارند. این در حالی است که ایران بر تسریع توافق تاکید دارد. اگر با استدلالی که در خصوص موضع آمریکا شد موافق هستید دلیل این امر چیست؟
من نمی دانم که مشکل کاملاً از طرف ایالات متحده آمریکاست یا خیر. مطمئناً، مذاکره کنندگان ایالات متحده آمریکا باید با بسیاری از افراد مشکوک در ایالات متحده آمریکا از جمله در کنگره مقابله کنند - افرادی که فکر می کنند دولت اوباما به اندازه کافی در برجام موفق نبوده است و خواهان توافق نامه طولانی تری برای مقابله با درگیری های منطقه ای و موشک های بالستیک هستند. من معتقدم جناحهایی نیز در دولت ایران وجود دارند که نسبت به برجام غیرمشتاق هستند.
*وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا طی بیانیهای اعلام کرده است که یک هیئت مذاکره کننده شامل مقامات و کارشناسان سیاسی و امنیتی آمریکا از روز اول ماه مه ۲۰۲۱ سفر خود را به چهار کشور عربی آغاز کردهاند. طبق این بیانیه، این سفر که با هدف گفتگو و رایزنی درباره برخی موضوعات منطقهای به مقصد چهار کشور عربی امارات متحده عربی، مصر، اردن و عربستان سعودی صورت میگیرد، تا تاریخ ۷ مه (یک هفته) به طول خواهد انجامید. به نظر می رسد دولت بایدن درصدد است تا به کشورهای منطقه در خصوص برجام و لحاظ دیدگاههای این کشورها اطمینان خاطر بدهد. ارزیابی شما چیست؟
امارات و عربستان سعودی باید نگران تصمیم رئیس جمهور بایدن برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و کاهش تعاملات آمریکا در خاورمیانه باشند. هیئت نمایندگی ایالات متحده احتمالاً به آنها اطمینان خواهد داد که گرچه آمریکا علاقه ای به انجام اقدامات تهاجمی علیه ایران ندارد، اما در صورت حمله توسط ایران باز هم از آنها پشتیبانی خواهد کرد. به نظر من سفرهای مصر و اردن چندان مربوط به ایران یا برجام نیست.
*اسرائیل اعلام کرده است صرفنظر از توافق برجام، اسرائیل حق دفاع از خود مقابل ایران را به رسمیت می شناسد. این موضوعی است که در سفر اخیر وزیر دفاع آمریکا به اسرائیل مورد تایید آمریکا نیز قرار گرفته است. آیا این به معنای این نخواهد بود امریکا دست اسرائیل را برای اقدامات احتمالی علیه ایران باز خواهد گذاشت؟ آیا این موضوع به توافق احتمالی ایران و آمریکا در خصوص مسائل هسته ای آسیب نخواهد زد؟
ایالات متحده آمریکا نمی تواند آنچه سرویس های مخفی اسرائیل انجام می دهند را کنترل کند- به عنوان مثال خرابکاری نطنز در میانه مذاکرات برجام. اما نتانیاهو باید بداند که اگر جنگی با ایران آغاز کند، لزوماً ایالات متحده آمریکا در اقدامات تهاجمی علیه ایران شرکت نخواهد کرد.
نظر شما