بازار؛ گروه استانها: خبرنگاران و روزنامه نگاران سنوات گذشته در آستانه فرارسیدن شب چله گزارش ها و اخبار متعددی درخصوص آداب و رسوم مناطق مختلف ایران در این شب تهیه و منتشر می کردند تا اینگونه به سهم خود گامی را در حفظ این رسم دیرینه بردارند.
اگر در آن سال های نزدیک و انگار خیلی دور، مردم تشویق به دورهمی و رفتن پیش بزرگان فامیل و آشنا کردن نسل نوجوان و جوان با آنچه در بلندترین شب سال می گذشت، می کردند امسال زنگ خطر این جمع شدن‌ها به صدار درآمده است.
امسال انگشت های روزنامه نگاران و خبرنگاران بر صفحه کلید برعکس سال پیش می چرخد، بجای تشویق به جمع شدن از خطر این اتفاق سخن می گویند و می نویسند و اینگونه همگان خود را بر حرکت بر محور اتفاقات و رویدادهای روز تطبیق می دهند.
گرمی بازار در هوای سرد سنندج
اگرچه بازارعید امسال را کرونا بهم زد و بسیاری از مشاغل به ویژه کسب و کارهای موجود در بازار آسیب اقتصادی زیادی دیدند جالب این است که هر چقدر از وجود این بیماری در جامعه می گذرد نحوه برخورد مردم هم با آن عادی تر می شود به گونه ای که جنب و جوش مردم در بازار برای برگزاری مراسم شب یلدا بیشتر شده است.
وقتی امروز(عصر روز پنجشنبه ۲۷ آذر) وارد بازار سنندج شدم وجه مشترک اکثر مردم وجود ماسکی بود که بر صورت داشتند و از کنار هر کسی هم که می گذشتم زمزمه صحبت هایی در خصوص شلوغی بازار و اینکه مردم چرا رعایت نمی کنند و انگار کرونا تمام شده به گوش می رسید.
بیشتر مردم برای خرید شب یلدا به بازار آمده بودند چراکه پیش بینی می کردند یکی، دو روز مانده به این شب بازار بسیار شلوغ می شود و خرید کردن را سخت و ترس از ابتلای به کرونا را هم بیشتر می کند و همه با این تفکر آمده بودند و اینگونه بازار در هوای سرد سنندج گرم شده بود.
در بیشتر مغازه‌ها وجود کاڵەک تورش ( خربزه تُرش) خودنمایی می‌کرد میوه‌ای که عرضه در سنندج خبر از آمدن شب چله را می‌دهد و امسال هر کیلوگرم از آن به قیمت ۱۵ تا ۱۷ هزار تومان به فروش می رسد.
مغازه‌های عرضه کننده آجیل و خشکبار هم به نسبت روزهای دیگر سال جاری تعداد بیشتری خریدار را به خود میدید، هر چند قیمت این اقلام هم مانند بسیاری دیگر از اقلام خوراکی افزایش زیادی پیدا کردند ولی مردم همچنان تمایل به تهیه آن دارند فقط بجای خرید یک یا نیم کیلوگرم به ۲۵۰ گرم اکتفا می کردند.
هر کیلوگرم بادام کاغذی به قیمت ۱۸۰ هزار تومان، بادام زرین ۲۴۰ هزار تومان، فندوق از ۲۰۰ تا ۲۲۰ هزار تومان، آجیل مخلوط از ۱۲۰ تا ۲۰۰ هزار تومان، انجیر۲۰۰ و بادام هندی هم که جزو گران ترین آجیل شب یلدای امسال است، به قیمت هر کیلوگرم ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار تومان در بازار سنندج به فروش می رسد.
لازم نبود مستقیم از خریداران نظرشان را درباره خرید شب یلدا بپرسیم چراکه در هر مغازه ای به محض شروع بحث از سوی یک نفر مابقی هم کم تا بیش چند کلمه ای صحبت می کردند و کلید واژه مشترک همه آنها هم گرانی بود و گرانی.
آجیل و خشکبار به جمع اقلام لوکس پیوسته است
خانمی حدودا چهل و چند ساله خطاب به فروشنده یکی از مغازه های آجیل فروشی سنندج گفت: امیدوارم آجیلی که بهمون میدید تازه باشه و ارزش پرداخت این میزان پول را داشته باشد.
وی افزود: امسال که سال خوبی برای هیچ کدام از مردم ما نبوده و دورهمی هم نداریم ولی به مقدار کم خرید می کنیم تا لااقل بتوانیم بچه هایمان را شاد کنیم.
مرد میانسالی هم که این سخنان را شنید، گفت: خرید یک کیلوگرم آجیل برایمان دارد رویا می شود و به تاریخ می پیوندد با درآمد و حقوق دو، سه میلیونی و هزینه های سرسام آور خرید آجیل هم تنها به شب چله ختم شده و در طول سال امکان تهیه آن برای ما وجود ندارد.
یکی دیگر از خریداران که از کلامش معلوم بود کارمند ارگان و نهادی است، اظهار داشت: وقتی حقوق ما همیشه عقب تر از افزایش قیمت ها بوده معلوم است که خرید بسیاری از اقلام تنها به مناسبتی خاص و آن هم یکبار در طول سال امکان پذیر است.
هر سال که می گذرد بجای اینکه وضعیت بهبود پیدا کند شرایطی بوجود می آید که همه حسرت سال های گذشته را می خورند و آروز می کنند که ای کاش زمانی فرا رسد که دو،سه سال پشت سر هم قیمت ها اگر کاهش نمی یابد لااقل ثابت بماند.
در آستانه شب یلدا اگر در سنوات گذشته برخی از مغازه‌داران اقدام به گران فروشی می کردند امسال تا به امروز به گفته رییس اداره نظارت و بازرسی سازمان صمت استان چنین اتفاقی را در چند روزی که نظارت ویژه بر بازار شب یلدا آغاز شده شاهد نبودیم.
نظارت بر بازار کردستان در شب یلدا
رییس اداره نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: نظارت بر بازار شب یلدا از ۲۲ آذر آغاز شده و تا سی‌ام همین ماه ادامه دارد.
فرزاد سردارزاده اضافه کرد: امسال و حتی سال گذشته هم تا حدودی شرایط به همین گونه بود که تقاضا برای خرید آجیل و خشکبار در بازار استان روندی کاهش داشته است.
وی با اشاره به اینکه در مقطعی هم مردم کمپین تحریم خرید آجیل و خشکبار را به راه انداختند و اینگونه نارضایتی خود را از افزایش قیمت این اقلام اعلام کردند، یادآور شد: مجموعه این شرایط باعث شده انگیزه ای برای افزایش قیمت آجیل و خشکبار در چند روز مانده به خرید شب یلدا وجود نداشته باشد و تاکنون هم با همان نرخ اوایل سال در حال عرضه است.
رییس اداره نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان گفت: طی پنج روزی که از آغاز نظارت ویژه بر بازار شب یلدا در استان می گذرد تاکنون مورد تخلف گرانفروشی و احتکار مشاهده ، گزارش و احراز نشده است.
سردارزاده با اشاره به اینکه نظارت بر قیمت این اقلام با مشاهده فاکتورهای ارائه شده از سوی فروشندگان و درصد سود تعیین شده از سوی اتحادیه انجام می شود، اظهار داشت: در بین آجیل، بادام هندی وارداتی است و چون با ارز دولتی وارد نمی شود از قیمت بیشتری هم برخوردار است.
وی در خصوص وجود کالای قاچاق در بازار هم گفت: به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و افزایش نرخ ارز وضعیت عرضه کالای قاچاق هم به نسبت گذشته کاهش زیادی داشته است.
کیفیت آجیل تعیین کننده قیمت آن است
رییس اتحادیه قنادان، آجیل و خشکبار سنندج هم در گفت و گو با خبرنگار بازار به دلیل وجود قیمت های متفاوت آجیل و خشکبار در بازار اشاره کرد واظهار داشت: آجیل و خشکبار انواع مختلف دارد و به میزان نمک پاشی و نحوه پُخت و در مجموع کیفیت آن دارای قیمت های متفاوتی است.
مظفر ارج اضافه کرد: تعدادی از واحدهای آجیل و خشکبار در سنندج هنوز از تخصص کافی در پُخت آجیل و خشکبار برخوردار نیستند و همین هم در کاهش کیفیت و در نتیجه پایین تر بودن قیمت آنها نسبت به استان های دیگر کشور تاثیرگذار است.
وی افزود: یکی دیگر از دلایل کاهش قیمت آجیل و خشکبار در کردستان نسبت به تعداد زیادی از استان های دیگر این است که واحدهای آجیل و خشکبار استان برخی از اقلام خود مثل گردو را به طور مستقیم از باغدار در استان خریداری می کنند.
رییس اتحادیه قنادان، آجیل و خشکبار سنندج گفت: در قالب گشت مشترک متشکل از کارشناسان اداره تعزیرات، سازمان صمت، دانشگاه علوم پزشکی و اتحادیه با اولویت میوه و خشکبار بر نحوه عرضه این اقلام درآستانه شب یلدا نظارت می شود.
در حال حاضر ۳۰ واحد آجیل و خشکبار دارای پروانه کسب و حدود ۶ واحد بدون پروانه در سنندج وجود دارد اگرچه مسوولان امر معتقدند قیمت آجیل و خشکبار در کردستان پایین تر از دیگر استان های کشور است ولی این را هم باید مدنظر داشت که میانگین درآمد سرانه مردم استان پایین تر از میانگین کشوری هم هست.
از دیگر خوراکی هایی که مردم برای شب چله در استان تهیه می کنند میوه هایی مانند انار و هندوانه است که هر کیلوگرم انار به قیمت ۲۰ هزار تومان و هر کیلوگرم هندوانه هم به قیمت چهار هزار تومان در بازار عرضه می شود که در بین فروشندگان مختلف هم این نرخ ثابت نیست و از ۵۰۰ تا یک هزار و گاها دو هزار تومان تفاوت دارد.
قدرت خرید مردم بسیار کاهش پیدا کرده است و اگر این روزها هم به دنبال خرید شب یلدا هستند از مخارج دیگر خود گذشتند تا هر چند کم ولی مقداری از اقلام این جشن باستانی را تهیه و کمی شادی را مهمان طولانی ترین شب سالشان کنند.
نظر شما