بازار؛ گروه بورس جهان: مؤسسه کشورهای عرب خلیج فارس در واشنگتن نگاهی به اختلافات در میان اعضای اوپک و اوپک پلاس انداخت و نوشت: احتمالاً تولیدکنندگان نفت در اوایل سال ۲۰۲۱ و بعد از آنکه اوپک و آژانس بین‌المللی انرژی کاهش نیاز به نفت در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ را پیش‌بینی کردند، به محدودیت‌های تولید پایبند می‌مانند. با توجه به افزایش عرضه، به ویژه از سوی لیبی و عراق، وظیفه متوازن کردن بازار چالشی برای وزیران انرژی ائتلاف اوپک پلاس در نشست یک دسامبر است.
نشانه‌هایی از تنش در اوپک
هم‌اکنون نشانه‌هایی از تنش در اوپک دیده می‌شود و گزارش شده که امارات متحده عربی مزایای عضویت در اوپک را زیر سؤال برده است. در عین حال، عراق از هدف تولید اختصاص یافته‌اش فراتر رفته تا بتواند اقتصاد فلجش را بهبود بخشد. معاون وزیر نفت عراق، علی علاوی، در ۲۳ نوامبر گفت که اوپک باید شرایط اقتصاد و سیاسی اعضایش را در نظر بگیرد. او که در یک نشست مجازی سخن می‌گفت، افزود عراق «توانایی و تمایل پذیرش این نظر را ندارد که یک معیار برای همه کشورها به کار رود».
در همین حین، نفت لیبی هم که تولیدش در تابستان به دلیل درگیری‌های داخلی متوقف شده بود از سر گرفته می‌شود و تولید نفت آمریکا هم که به دلیل توفان متوقف شده بود دوباره آغاز می‌شود. به طور کلّی، این مسئله به معنای افزایش عرضه به میزان ۲ میلیون بشکه در روز است که می‌تواند تلاش‌های صورت گرفته برای کاهش ذخایر عظیم نفتی تلنبار شده در ماه‌های اول سال به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا را با شکست روبرو کند.
تمام این مسائل چالشی برای آزمودن انسجام این گروه است و می‌تواند با ایجاد تردید نسبت به پایبندی کشورهای عضو اوپک پلاس به اهداف تولیدشان، تاثیری منفی بر بازار بگذارد.
افزایش عرضه چالشی برای آزمودن انسجام این گروه است و می‌تواند با ایجاد تردید نسبت به پایبندی کشورهای عضو اوپک پلاس به اهداف تولیدشان، تاثیری منفی بر بازار بگذارد
آیا واکسن می‌تواند تقاضا را افزایش دهد؟
افزایش خفیف بهای نفت در ماه نوامبر ربطی به اصول بازار نداشت و به دنبال خبر عرضه واکسن مؤثر ویروس کرونا در چند هفته آینده‌اش رخ داد.
گزارش بازار نفت آژانس بین‌المللی انرژی در ماه نوامبر تأکید می‌کند که احتمالاً واکسن هم نمی‌تواند تا سال آینده تقاضا را افزایش دهد. اصول بازار و داده‌های ضعیف تاریخی و همچنین اوج‌گیری مجدد ویروس کرونا در اروپا و آمریکا، سازمان بین‌المللی انرژی را وادار کرد که میزان تقاضای نفت در فصل اول سال ۲۰۲۱ را تصحیح کرده و هفتصد هزار بشکه در روز کاهش دهد. تقاضای نفت در سال ۲۰۲۰ هم اصلاح شد و به میزان ۸.۸ میلیون بشکه در روز رسید و تخمین ماه اکتبر هم ۸.۴ میلیون بشکه در روز بود. برای سال ۲۰۲۱، ناظر انرژی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی پیش‌بینی خود مبنی بر تقاضای ۱۲۰ هزار بشکه در روز را اصلاح کرده و به ۵.۸ میلیون بشکه در روز رساند که تقریباً ۳ میلیون بشکه کمتر از دوره پیش از کرونا است. گزارش ماهانه بازار انرژیِ سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در ماه نوامبر رکود بیشتری را نشان می‌داد و تقاضای سالانه را ۳۰۰ هزار بشکه در روز پایین‌تر آورد. انتظار می‌رود به دلیل مصرف کمتر از انتظار نفت در فصل سوم از سوی اقتصادهای بزرگ آمریکای شمالی و جنوبی و معیارهای زیست‌محیطی در چندین کشور اروپایی، تقاضای نفت هر سال ۹.۸ میلیون بشکه در روز کاهش یابد. برای فصل چهارم ۲۰۲۱، تقاضای تخمین زده شده به ۱.۲ میلیون بشکه در روز کاهش یافت که در مقایسه با تخمین سازمان بین‌المللی انرژی این تخمین ۷۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داشته است.
مدتی شایعاتی درباره اختلافات بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی بر سر سیاست‌های متفاوت آنها در مسئله یمن و سوریه منتشر شده بود. در زمینه سیاست نفتی اوپک، این دو متحد عربی حاشیه خلیج‌فارس از گذشته با هم همسو بوده‌اند اما ورود روسیه به ائتلاف نفتی به عنوان نیروی مسلط باعث افت جایگاه ابوظبی و تغییر انگیزه‌ها شد
عرضه نفت از سوی اوپک پلاس افزایش می‌یابد
تحلیل‌های سازمان بین‌المللی انرژی حاکی از آن است که از ماه ژانویه ۲۰۲۱ عرضه نفت از سوی اوپک پلاس ۲ میلیون بشکه در روز افزایش می‌یابد زیرا امید می‌رود که کاهش مرحله‌ای تولید نفت که در ماه آوریل برنامه‌ریزی شده تحقق یابد. حالا با توجه به اصلاحات اخیر و بی‌میلی آشکار برخی تولیدکنندگان مانند عراق و نیجریه این طرح ملغی شده و باید منتظر بحران بود. لیبی، که عضو توافق نیست، تولید نفت را از صد هزار بشکه در روز در ماه آگوست به بیش از ۱ میلیون بشکه در روز در ماه نوامبر افزایش داده است که افزایش غیرقابل انتظاری بود. عراق که برای اداره حکومت تقریباً به طور کامل به درآمد نفتی خود وابسته است، متعهد شده که برای افزایش تولید جریمه بپردازد اما اکنون نمی‌تواند به تعهد خود پایبند بماند زیرا درآمدش کاهش یافته و به سختی می‌تواند هزینه‌های بخش عمومی را بپردازد. صادرات نفت عراق در اکتبر در مقایسه با سپتامبر ۲۶۳ هزار بشکه در روز افزایش یافت و مقامات عراقی هم گفتند که با توجه به وضعیت مالی بد کشور، بغداد نمی‌تواند کاهش تولید نفت را تحمل کند.
منبع: آمارهای Kpler
منبع: آمارهای Kpler
بذر اختلاف در درون اوپک
این روند بذر اختلاف را در درون اوپک پاشیده است و اوپک اکنون بسیار بیشتر از توافق تولید ده میلیون بشکه در روز تولید دارد اما این مسئله تنها خطری نیست که بقای این گروه را تهدید می‌کند. به هر حال، تهدید امارات متحده عربی به خروج از اوپک آسیب جبران‌ناپذیری به این گروه می‌زند که قرار است در ماه سپتامبر شصتمین سال تأسیس خود را جشن بگیرد. اطلاعات انرژی در ۷ نوامبر گزارش داد که امارات متحده عربی، سومین تولیدکننده بزرگ اوپک بعد از عربستان سعودی و عراق، در زمینه جایگاهش در اوپک پلاس دچار اختلافات داخلی شده و مزایای عضویت در اوپک را زیر سؤال برده است. بر اساس این گزارش امارات متحده عربی و برخی از تولیدکنندگان از سلطه عربستان و روسیه بر اوپک گلایه دارند. گزارش وزیر انرژی امارات متحده عربی، سهیل محمد فرج المزروعی، به وضوح منکر این گزارشات نشد و گمانه‌زنی‌ها درباره قصد این کشور را رد نکرد: «ما به عنوان عضوی قدیمی و قابل اعتماد در اوپک همیشه به طور شفاف و واضح تصمیمات و راهبردهایی در حمایت از اوپک داشته‌ایم.»
تهدید امارات متحده عربی به خروج از اوپک آسیب جبران‌ناپذیری به این گروه می‌زند
لیبی و ایران به دلیل شرایط خاصشان مستثنی هستند
مدتی نیز شایعاتی درباره اختلافات بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی بر سر سیاست‌های متفاوت آنها در مسئله یمن و سوریه منتشر شده بود. در زمینه سیاست نفتی اوپک، این دو متحد عربی حاشیه خلیج‌فارس از گذشته با هم همسو بوده‌اند اما ورود روسیه به ائتلاف نفتی به عنوان نیروی مسلط باعث افت جایگاه ابوظبی و تغییر انگیزه‌ها شد.
تقاضای نفت اوپک در سال ۲۰۲۱ مقدار ۲۷.۴ میلیون بشکه در روز تخمین زده شده است که اگر تقاضا در نیمه اول سال افزایش یابد، به این گروه فضای مانور بیشتری می‌دهد. کاهش تولید در فصل دوم یا سوم باعث می‌شود ذخایر نفت زودتر کاهش یابد و قیمت نفت که اکنون بین ۴۰ تا ۴۵ دلار به ازای هر بشکه است حفظ شود. به هر حال، این مسئله نیازمند نظمی است که با توجه به شرایط اخیر قابل تضمین نیست.
این مؤسسه آمریکایی در پایان نوشت: شاهزاده عبدالعزیر بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی در اظهارات خود در جمع وزرای اوپک تأکید کرد که به دلیل معامله‌ای که با روسیه داشته است، باید کاملاً به کاهش تولید پایبند باشد. لیبی و ایران به دلیل شرایط خاصشان مستثنا هستند اما عراق این طور نیست. مشارکت عراق به عنوان یکی از تولیدکنندگان بزرگ اوپک در موفقیت اوپک و متحدان آن در مدیریت بازار در ماه‌های آشفته پیش رو بسیار حیاتی است.
نظر شما