بازار؛ گروه استانها: شوک ناشی از کرونا، اقتصاد را هم با شوک عرضه و هم با شوک تقاضا مواجه ساخته چراکه از یک طرف عرضه نیروی کار کاهش یافته و از طرف دیگر در تأمین مواد اولیه تولید نیز مشکلاتی ایجاد شده و شوک عرضه شکل گرفته است.
آنچه مسلم است شوک عرضه، شوک تقاضا را به همراه خواهد داشت ضمن اینکه تعطیلی کسب و کارها منجر به تعدیل نیروی کار می‌شود و کاهش درآمد خانوار کاهش تقاضا را به همراه دارد.
متوسط هزینه خانوارهای شهری و روستایی به قیمت های ثابت تقریباً در ۱۰سال اخیر یک روند نزولی را طی کرده و به طور آشکار کوچک شدن سبد مصرفی خانوار را نشان می دهد
بررسی تغییرات وضعیت رفاهی خانوار طی سال های گذشته حاکی از وضعیت آسیب پذیر خانوارها است چنانچه متوسط هزینه خانوارهای شهری و روستایی به قیمت های ثابت تقریباً در ۱۰سال اخیر یک روند نزولی را طی کرده و به طور آشکار کوچک شدن سبد مصرفی خانوار را نشان می دهد.
اما آیا به راستی این روزها بیشترین موضوعی که خانواده ها را تحت فشار قرار داده این وضعیت است یا مسائل دیگری نیز در این مسیر پا پیش گذاشته اند؟ مسائلی از کرونا گرفته تا مصرف گرایی و چشم و هم چشمی ها و نیاموختن فرهنگ پس انداز؟ رسیدن به پاسخ این سئوال ما را پای صحبت های دو نفر از شهروندان همدان نشاند.
احمدی یکی از شهروندان همدانی است که در گفتگو با خبرنگار بازار در خصوص وضعیت اقتصادی عنوان کرد: شاهدیم که بسیاری از کسبه و اصناف این روزها مجبور به تعطیلی ها کسب و کار خود هستند و دیگر مشاغل نیز به سبب کاهش قدرت خرید با مشکلات اقتصادی روبرو هستند بدین سان نیاز است تا همه اعضای خانواده دست به دست هم دهند تا از این شرایط عبور کنیم.
وی با بیان اینکه چند روز دیگر شب یلدا می شود، گفت: باید بیاموزیم که بسیاری از هزینه ها را خودمان بر خودمان تحمیل می کنیم و نیازی نیست برای این شب یا کلاً در طول سال بسیاری از خرج ها را برای خودمان بتراشیم.
باید خانواده ها به سمت اصلاح الگوی مصرف پیش روند به نوعی که حتی در مصرف آب و برق نیز پای کار باشند تا هزینه های جاری خانواده ها کاهش یابد
این شهروند همدانی ادامه داد: باید خانواده ها به سمت اصلاح الگوی مصرف پیش روند به نوعی که حتی در مصرف آب و برق نیز پای کار باشند تا هزینه های جاری خانواده ها کاهش یابد که البته نقش زنان در مدیرت این موضوع در خانواده حائز اهمیت است.
مریم. م، یک بانوی جوان همدانی است که وی نیز در گفتگو با خبرنگار بازار ضمن ابراز ناراحتی از شرایط اقتصادی فعلی مطرح کرد: همسرم چند سالی است که در یک مرکز خرید و در یک واحد لباس فروشی مشغول به کار است اما به سبب شرایط و محدودیت های کرونایی، شغلش دچار مشکلاتی شده است.
وی با بیان اینکه به عنوان همسر و مادر خانواده سعی دارم هزینه های خانه را کاهش دهم، عنوان کرد: یک دختر ۹ ساله دارم و سعی می کنم تا به او قناعت را آموزش دهم به طوری که به عنوان نمونه برای جشن تکلیفش یک کیک خانگی درست و یک جانماز صورتی از خانمی که در خانه آن ها را تهیه می کرد برایش خریداری کردم.
این بانوی جوان ادامه داد: متاسفانه این روزها که بچه هایمان بیشتر با اینترنت سروکار دارند، گویی قرار است از زندگی های شخصی همکلاسی هایشان نیز بیشتر مطلع شوند که این موضوع را اصلاً دوست ندارم؛ چراکه همه تلاش هایم برای شیوه های اقتصادی خانواده بر باد می رود.
وی بابیان اینکه چرا خانواده ها باید جشن تکلیف فرزندشان و تولد آن ها را با خرج های میلیونی برگزار کنند؟ گفت: در این شرایط کرونا و وضعیت اقتصادی تصاویر و فیلم های این مراسم نباید در اینترنت منتشر شود و واقعاً آموختن زندگی درست به فرزندان برای خانواده ها کار سختی شده است.
به هر حال این روزها که شرایط اقتصادی به سمت و سوی دیگری رفته و تورم با شرایط خاص شیوع کرونا عجین شده باید خانواده ها در مدیریت اقتصادی به نحوی دیگر پیش روند به طوری که خریدها بر اساس نیازسنجی و اولویت های زندگی انجام شود و اصلاح الگوی مصرف و عدم قدم نهادن در مسیر چشم و هم چشمی و پیش روی به سمت انضباط مالی مدنظر باشد.
در این خصوص، برآن شدیم تا گفتگویی با سیدکمیل طیبی، مدیر قطب اقتصاد بین الملل دانشگاه و استاد تمام اقتصاد دانشگاه اصفهان ترتیب دهیم و راهکارهایی برای مدیریت اقتصاد خانواده را در شرایط اقتصادی و البته وضعیت درگیری با شیوع ویروس کرونا جویا شویم که در ادامه آن را می خوانید:
شیوع ویروس کرونا و اعمال محدودیت ها در صورت طولانی شدن، بر بدنه اقتصاد خانوارها اثرات نامناسبی خواهد گذاشت
سیدکمیل طیبی در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه شیوع ویروس کرونا و اعمال محدودیت ها در صورت طولانی شدن، بر بدنه اقتصاد خانوارها اثرات نامناسبی خواهد گذاشت، عنوان کرد: اگر بتوانیم با اعمال محدودیت های چند هفته ای از شیوع این ویروس بکاهیم، مطمئناً به نفع ما خواهد بود.
مدیر قطب اقتصاد بین الملل دانشگاه اصفهان با اشاره به شرایط اقتصادی کنونی بیان کرد: در این شرایط نیاز است تا مدیریت اقتصاد خانواده را پیش بگیریم چنان که در آن بحث های مربوط به صرفه جویی اقتصادی را وارد کار کنیم.
وی در ادامه صحبت های خود عنوان کرد: این شرایط موجب می شود تا خانواده ها صرفه جویی اقتصادی را پیش بگیرند و به جز خرید کالاهای اساسی، باقی خریدها و هزینه های خود را به آینده موکول کنند و بدین سان در صورت پیش روی به سمت صرفه جویی اقتصادی، می توانیم این روند را تاحدی به نفع بشماریم.
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان بیان کرد: باید انضباط مالی خانوار در این شرایط شکل بگیرد تا خانواده ها بتوانند به نحوی مناسب از این وضعیت بیرون بیایند و مدیریت اقتصاد خانواده خود را به نحو مناسبی در دست بگیرند.
اما به راستی این روزها که بیشتر خانواده ها به نوعی با شرایط خاص اقتصادی آغشته به کرونا دست و پنجه نرم می کنند، باید چه کنیم؟
در سال جهش تولید هستیم و به راستی نیاز است که یک بار دیگر بازگردیم و قدم هایی که برداشته ایم را بنگریم؛ آیا در این دوران توانسته ایم در درون خانواده هایمان یک نظم ثابت و برنامه ریزی برای خرید و هزینه های خانواده داشته باشیم و بر مبنای آن پیش رویم؟
آیا نقش بانوان در این روند، پررنگ بوده و آیا توانسته ایم الگوی مصرف درست را شناسایی و با نیازسنجی و هزینه بر مبنای اولویت ها، قناعت و سبک زندگی ایرانی اسلامی را فارغ از مصرف بالای اینترنت و گذراندن وقت بسیار در فضای مجازی به سمت مشاغل خانگی (هرچند کوچک اما کمک حال خانواده) سوق دهیم؟
آیا فرهنگ پس انداز (هرچند محدود) را به فرزندانمان آموخته ایم تا بیاموزند که روز مبادایی هم وجود دارد و باید برای آن خوشبینانه برنامه ریزی کرد؟.
بدین ترتیب باید گفت با وجود شرایط خاص اقتصادی و درگیری ۹ ماهه با شیوع ویروس کرونا و اثرات آن بر بدنه کسب و کارها و مشاغل، اما باید بدانیم که باید مدیریت اقتصادی خانواده را در پیش بگیریم و با نیازسنجی، اصلاح الگوی مصرف، دوری از چشم و هم چشمی ها و مواردی از این دست گام برداریم.
نظر شما