بازار؛ گروه بورس: رمز ارزها یا ارزهای دیجیتال پول های مجازی غیرمتمرکزی هستند که از علم رمزنگاری برای برقراری امنیت معاملات استفاده می کنند به طوری که با ظهورشان فناوری بلاک چین هم مورد توجه بیشتر نهادهای مالی قرار گرفت. از طرفی برای استخراج رمز ارزها (بیت کوین) از ماینرها استفاده میشود و ماینرها در واقع کامپیوترهای قدرتمندی هستند که با استفاده از آنها میتوان اقدام به استخراج بیتکوین کرد. این درحالی است که با وجودی که شاید رمز ارزها برای مبادلاتی باشد که مرزی را نمی شناسد؛ اما با این حال برخی کشورها به شکلی محتاطانه و یا سخت گیرانه در برابر آن ایستاده اند. در کشورمان اگرچه از پارسال معامله این ارزها و واردات ماینرها قانونی اعلام شد اما همچنان با اما و اگرهایی همراه است. در همین راستا برای آگاهی درباره فناوری بلاک چین و میزان قانونی بودن رمز ارزها در کشورمان، خبرگزاری بازار گفتگویی با محمد رضا قدوسی، مدیرعامل شتاب دهنده بلاکچین (ABC) انجام داده است؛ که بخش نخست این گفتگو در ادامه از نظرتان می گذرد.
*به عنوان پرسش نخست، درباره فناوری بلاک چین و اینکه چرا باید نهادهای مالی به آن توجه کنند؟ توضیحی دهید.
فناوری بلاک چین فناوری زیر ساختی است از آن به عنوان اینترنت نسل سوم نام می برند. به طوریکه در ۲۰۰۹ با ظهور بیت کوین خودش را معرفی کرده است البته قبل از آن از ۱۹۷۰ زمزمه هایی از این فناوری به گوش میرسید اما اولین کاربردی که منجر شد نهادهای مالی به آن توجه بیشتری کنند بیت کوین بود؛ بلاک چین به شکل اختصار فناوری است که عملا نظام شفاف و اعتمادزا ایجادمی کند یا به عبارتی در یک سیستم بدون که مردم نیازی باشد به هم اعتماد کنند اما این اعتماد ایجاد میشود. مکانیزمی است که در واقع افراد به یک سیستم اعتماد و به شکل سیستمی این اعتماد ایجاد میشود.
درواقع بلاک چین بیشتر فناوری اجتماعی و یک کلمه کلیدی است و در جای جای حوزه بلاک چین از بیت کوین گرفته تا استارتاپهایی که در این حوزه فعالند، این موضوع درک میشود. در واقع چنین فناوریها ظهور می کنند تا زندگی را بهتر کنند مثلا همانطور که با ورود موبایل ارتباطات مان، بهتر شد ویا فناوری هوش مصنوعی که در تصمیمی گیری هایمان از آن استفاده می کنیم. از این رو بلاک چین فناوری بین مردم است که کار جدیدی انجام میدهد در عین حال که آن را با دموکراسی مقایسه می کنند، همانطورکه دموکراسی امور و نحوه تصمیم گیری مان را درباره موضوعات تغییر داد؛ بلاک چین هم از زیر ساخت اینترنتی استفاده و به ما کمک میکند تا در اجتماع تصمیمات بهتری را بگیریم و خلاصه بلاکچین سیستمی است که به جای اینکه شخص براساس داده ناصحیح محیط به شخص دیگری اعتماد کند یا نکند؛ به سیستم اعتماد میکند و اعتماد به دیگران ترویج می یابد و از طرفی بلاک چین همانطورکه اشاره کردم بیش از یک فناوری است یک فناوری اجتماعی است و در حوزه رمز ارزها به عنوان اولین کاربرد، خودش را نشان داد.
* در ادامه صحبت تان، رمز ارزها چه هستند؟ مکانیزم شبکه بیت کوین بر چه اساسی طراحی شده است؟
در سال ۲۰۰۹ گروهی که خودشان را ساتوشی ناکاموتو معرفی و موضوعی را مطرح کردند که به جای اینکه افراد مستقیم به شخص دیگر اعتماد کنند یا این اعتماد از طریق بانک صورت گیرد، بانک حذف و سیستمی جایگزین شود تا نیازی نباشد که شخص به افراد اعتماد کند اما در عین حال با اعتماد با آن سیستم تمام تراکنشها را انجام دهد یا مثلا شخصی بخواهد مبلغی از طریق ای تی ام (ATM) به حساب دیگری و اریز کند برای این کار باید بانک مرکزی شماره کارت و شمار حساب بررسی کند و اینکه آیا پول در حساب است و اگر تمام موارد درست بود آنگاه واریز صورت و پیامک موفق آمیز بودن تراکنش ارسال میشود.
اما با این ایده نو، بانک مرکزی تبدیل به هزاران دیتا سنتر کوچک میشود که افراد شبکه بتوانند خودشان سرور و پایگاه داده باشند و درو اقع نقش بانک مرکزی را بازی کنند و برای اینکه مشکل اعتماد پیش نیاید مکانیزم اجماع انجام میشود به طوری که اولا به جای اعتماد به افراد به برنامه کامپیوتری اعتماد شود. این در حالی است که هر شخص نمیتواند در برنامه های کامپیوتری دستکاری کند؛ بلکه نرم افزار به شکل اتوماتیک در حال اجرا است و به محض دریافت فرامین از طریق نودهای شبکه، فرمان را اجرا میکند و سرورهای بیشتر را برای اعتما د سازی ایجاد و بین افراد مختلف توزیع میشود و مکانیزم در شبکه بیت کوین بر خلاف مکانیزم بانکی کشوراست به طوریکه شخص دیگر نیاز ندارد احراز هویت شود بلکه درخواست مبنی بر انجام تراکنش را ارسال و در شبکه منتقل میشود و افرادی که مجازند در واقع نقش بانک مرکزی را ایفا می کنند، این تراکنشها را بررسی وصحت گذاری کرده و بعد از تایید، انتقال پول انجام می گیرد در حالی که بدون اینکه بانک مرکزی در انجام این کار دخالتی داشته باشد.
*در ایران تاچه اندازه بحث ارزهای دیجیتال قانونی است؟ با توجه به اینکه پارسال قانونی در این حوزه تصویب و این نوع معاملات قانونی اعلام شد، اما همچنان با ابهاماتی روبرو است در این باره نظرتان چبیست؟
باید اشاره کنم موضوع بلاک چین و رمز ارزها و ماینینگ موضوعات هستند که هرکدام برای خودشان متولی و شرایط خاص خودشان دارند. درباره فناوی بلک چین نه رگولاتوری ونه قانونی و نه خط مشی داریم. درحالی که یکی از موضوعات جدی است که می تواند آینده کشور متحول کند و در عین حال که از این فناوری صحبتی در عین حال منعی هم نشده است. اما رمز ارزها به بانک مرکزی و بورس و بیمه مربوط میشود، که البته با توجه به اینکه بلاک چین هنوز در بخش بیمه وارد نشده، بیمه مرکزی دراین باره صحبتی نکرده و بیشترموضع گیری از طرف بانک مرکزی بوده است به طوریکه سال ۹۷ پیش نویس آیین نامه رمزارز با اصلاحات تصویب شد به طوریکه ایجاد رمز ارزها و خرید فروش درا نحصار بانک مرکزی باشد.
اما بعدها آیین نامه دستور العمل مرداد ۹۸ منتشر شد که خرید و فروش رمزارزها در کشور مشکلی ندارد اما ریسک این معامله به عهده افراد است و اگر مشکلی برخورد کردند نمیتوانند به نهاد قانونی مراجعه کنند و لذا شخص باید ریسکهای مربوطه به این حوزه را بعهده بگیرد. از طرفی ایجاد توکن و ابزار جدید مالی را در انحصار بانک مرکزی قرارد ارد به طوریکه در چهار شقه است که سه شقه آن در اختیار حوزه بانک مرکزی است که شامل رمز ارزهای مبتنی بر ریال یا رمز ارزهای مبتنی بر دلار و سایر ارزهای خارجی و رمزارزهای مبتنی برسکه وسایر فلزات گرانبها. دسته چهارم رمز ارزهای مبتنی بر دارایی نامشهود است که مثلا شامل ایده نوین، سهام و به عبارتی دارایی که جنس اش پولی نیست در حیطه بانک مرکزی نیست در حوزه بورس فرابورس قرار گرفته که البته تاکنون صحبتی در این مورد در فرابورس وبورس نشده است.
نظر شما