حسین ذالی؛ بازار: فصل خزان طبیعت، زمان چیدن میوه «به» یا همان هیوا در شهرستان کوثر است. شهری که حالا به‌عنوان یک باغ شهر در دل استان اردبیل شناخته می‌شود و این شهر حالا به شهر «به» یا در زبان ترکی به شهر «هیوا» معروف است.
شهرستان کوثر و گیوی بیش از ۳۷۵ هکتار باغ «به» دارد که حجم وسیعی از این درختان پرثمر است.
این محصول به دلیل مرغوبیت و کیفیت بالا حالا در جای‌جای کشور نیز مشتریان خاص خود را دارد بطوریکه هرسال مسافران زیادی در کنار تفریح و گردش برای خرید این محصول به شهر گیوی می‌آیند.
گیوی شهر میوه «به»
در همین خصوص خلیل نیکشاد رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: آب‌وهوا، اقلیم، ارتفاع از سطح دریا، باغداران کار بلد و همچنین سلامت و بهداشت خاک و آب شهر گیوی از عوامل مهم در پرورش و تولید میوه «به» باکیفیت در شهر گیوی است.
وی افزود: ۱۶ رَقم از میوه «به» در شهر گیوی تولید می‌شود که یکی از غالب‌ترین ارقام این میوه مرغوب و خاص رقم "حاج آقاکیشی" است که خود شامل انواعی ازجمله «اَمرودی»، «آلمایی» و «قلعه ای»که از برترین ارقام میوه «به» است را شامل می‌شود.
استفاده از به در صنایع غذایی و مربا سازی
حالا این میوه در کنار اینکه به‌صورت تازه خوری مورد استفاده قرار می‌گیرد به یکی از میوه‌های مربایی نیز تبدیل‌شده که در سر سفره خیلی از خانواده‌های اردبیلی پیدا می‌شود.
حسین قاسمی کارشناس صنایع غذایی در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به انواع میوه «به» اظهار کرد: «به» در ۳ طعم ترش، شیرین و مَلَس تولید می‌شود که «به» با طعم تُرش در مربا سازی و از میوه‌های دارای طعم شیرین و مَلَس به‌عنوان تازه خوری استفاده می‌شود.
وی افزود:یکی از انواع دیررس از این میوه نیز که به نام محلی «آجی شیرین» شناخته می‌شود دارای ماندگاری بالایی است که تا عید نوروز هم در خانه باغ‌ها یا کلبه‌های باغی نگه‌داری می‌شود.
قاسمی اظهار کرد: «دُم سیاه"»، «آجی شیرین»، «خاچا شیرین»، «آق هیوا (تُرش سفید)»، «"تُرش معمولی»، «تُرش دیررس»، «مَلَسی» و «آمرودی معمولی» نیز از دیگر ارقام این میوه است.
میوه «به» دارای خاصیت درمانی
این میوه به اذعان خیلی‌ها خاصیت دارویی نیز دارد بطوریکه در بسیاری از عطاری ها قسمت های مختلف این میوه برای درمان برخی بیماری ها به فروش می رسد.
حیدر اکرامی یکی ریش‌سفیدان شهر گیوی در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: از قدیم الایاّم به‌غیر از میوه «به» که مصرف تازه خوری دارد، سایر اجزای آن ازجمله شکوفه، برگ و دانه این درخت بهشتی نیز دارای خواص دارویی و درمانی ویژه‌ای است.
وی اظهار کرد: بسیاری از افراد، هسته «به» را در آب می گذارند بعد از ساعاتی این آب بصورت ژله ای در می آید که برای درمان خیلی از بیماری ها مفید است.
اکرامی فزود: از دیگر برکات این میوه خاص ایجاد اشتغال فصلی برای چندصد جوان در سطح شهرستان کوثراست که این باعث شده بسیاری از جوانان شهر گیوی در مزارع خود و یا دیگران مشغول به کار شوند و از این راه با پول حلالی که از دست رنج خود می‌گیرند سفره‌های خود را از نعمت‌های خداوند پر کنند.
افزایش تناژ محصول نسبت به سال گذشته
علی ستاری یکی از باغداران شهر گیوی به خبرنگار بازار گفت: برداشت میوه به در شهر گیوی از اواسط مهرماه شروع می‌شود و تا اواخر آبان ماه ادامه دارد که امسال به شکر خداوند به دلیل بارندگی‌های اخیر، تناژ محصول خوب بوده است و به خاطر همین خداوند متعال را شاکر هستیم.
وی افزود:امسال با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و رعایت اصول کشت این محصول، توانستیم محصولمان را به بهترین شکل پرورش دهیم و درصد خرابی محصول را به صفر برسانیم و یا به حداقل کاهش دهیم.
فروش «به» گیوی در هر نقطه کشور
غلام علی اسماعیلی اهل رامسر در گفتگو با خبرنگار بازار بیان کرد:من تقریباً ۶ سال است که میوه «به» شهر گیوی را خریداری می‌کنم و در شهرستان خود به فروش می رسانم. البته ما در شهرستان خود از جای‌جای کشور از جنوب تا شمال به خاطر مرغوبیت این محصول سفارش داریم.
وی افزود: این محصول با توجه به کیفیت و مرغوبیت، مشتریان خاص خود را دارد که باعث محبوب و مشهور شدن هرچه بیشتر میوه «به» گیوی شده است و درنتیجه بسیاری افراد از نقاط مختلف کشور برای خرید این محصول به گیوی می‌آیند.
درهرحال امید است مسئولان استان و کشور برای تحقق شعار جهش تولید با حمایت هر چه بیشتر از باغدارن شهر گیوی و اعطای تسهیلات به باغدارن کشت این محصول را گسترش دهند و با ثبت ملی گیوی به‌عنوان شهر «به» این شهر را یک شهر توریستی معرفی کنند تا اقتصاد این شهر مانند سایر شهرهای توریستی رونق یابد.
نظر شما