بازار؛ گروه بین‌الملل: در حالی که ایالات متحده تحت رهبری دونالد ترامپ از تعهدات امنیتی اروپا فاصله می‌گیرد، اردوغان از این فرصت استفاده و در ازای عضویت در اتحادیه اروپا، قدرت نظامی ترکیه را به رخ می‌کشد. اما این پرسش مطرح است که آیا اروپا پیشنهادات اردوغان را خواهد پذیرفت؟ اگر تلاش‌های نظامی اروپا تضعیف شود، ترکیه می‌تواند به عنوان شریک امنیتی بادوام خود را عرضه کند. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، با معرفی کشورش به عنوان یک ناجی استراتژیک از ناامنی اروپا سود می‌برد. با فشار دولت ترامپ به اتحادیه اروپا برای رسیدگی به امور دفاعی خود، اردوغان بار دیگر برای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا فشار می‌آورد و در ازای آن حمایت نظامی ارائه می‌دهد. اردوغان در جلسه اخیر کابینه به این موضوعات پرداخته است.
سوء استفاده اردوغان از بحران اوکراین
براساس گزارش نئو ژورنال؛ ترکیه به عنوان دومین قدرت نظامی بزرگ ناتو، در غیاب رهبری ایالات متحده، خود را به عنوان نیروی اصلی امنیتی اروپا معرفی می‌کند. پهپادهای ترکیه نقش کلیدی در دفاع اوکراین دارند و اردوغان به طور فعال در تقویت نیروهای دریایی اوکراین مشارکت داشته است. در ماه فوریه، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین پس از لغو سفر خود به عربستان سعودی، که وزرای امور خارجه روسیه و آمریکا در آن نشستی داشتند، به آنکارا رفت تا اردوغان را متقاعد کند که نیروهای ناتو را برای دفاع از اوکراین مستقر کند. اردوغان با استفاده از این فرصت اعلام کرد که عضویت کامل ترکیه در اتحادیه اروپا تنها راه تضمین آینده اروپا از لحاظ اقتصادی، نظامی و دیپلماتیک است.
رییس جمهور ترکیه ازعدم اطمینان استراتژیک اروپا سوء استفاده و از نقش خود به عنوان میانجی در مناقشه روسیه و اوکراین برای به دست آوردن زمینه سیاسی استفاده می‌کند. به باور کارشناسان، با افزایش تردیدها در مورد تعهد ایالات متحده به امنیت اروپا، جاه طلبی‌های اردوغان را نمی‌توان به راحتی نادیده گرفت.
رجب طیب اردوغان پس از جلسه کابینه در آنکارا، ترکیه را به‌عنوان «راه نجات» اقتصادی و جمعیتی اروپا معرفی کرد. او استدلال کرد که لیبرال دموکراسی که زمانی ایدئولوژی غالب قرن گذشته بود، اکنون در بحران عمیقی قرار دارد زیرا عوام‌فریبی راست افراطی از خلاء موجود در سیاست اروپا سوء استفاده می‌کند. در مورد درگیری‌های جهانی نیز اردوغان «نسل کشی مداوم» در فلسطین را محکوم و رهبران غربی را به انفعال در برابر قتل عام غیرنظامیان در غزه متهم کرد. همچنین، او انتقاد اروپا از ترکیه در مورد مسائل حقوق بشر را بی‌اساس دانست که یکی از موانع اصلی الحاق کشورش به اتحادیه اروپا است. وی در خصوص جنگ در اوکراین بر آمادگی ترکیه برای تسهیل مذاکرات صلح و بر ضرورت فوری پایان دادن به درگیری ویرانگر تاکید کرد.
رجب طیب اردوغان پس از جلسه کابینه در آنکارا، ترکیه را به‌عنوان «راه نجات» اقتصادی و جمعیتی اروپا معرفی کرد. او استدلال کرد که لیبرال دموکراسی که زمانی ایدئولوژی غالب قرن گذشته بود، اکنون در بحران عمیقی قرار دارد
ترکیه به عنوان سپر امنیتی اروپا
پیام اردوغان واضح است: اروپا در مقطع حساسی قرار دارد و هم با ضعف نظامی و هم با رکود اقتصادی مواجه است. ترکیه با دومین ارتش بزرگ ناتو و صنعت دفاعی رو به رشد، آماده است تا به عنوان یک نیروی تثبیت کننده وارد عمل شود. پیشنهاد او شامل موارد زیر است: (۱) ضمانت امنیتی نظامی برای اروپا؛ پر کردن خلاء به جای مانده توسط ایالات متحده. (۲) پشتیبانی از اوکراین؛ از جمله فناوری هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه و کمک‌های دریایی؛ و (۳) راه نجات اقتصادی و جمعیتی؛ برای نیروی کار سالخورده اروپایی، با تاکید بر جمعیت جوان و پتانسیل صنعتی ترکیه. در مقابل، اردوغان خواستار عضویت کامل در اتحادیه اروپا است. او استدلال می‌کند که ترکیه که مدت‌ها توسط بروکسل در کنار هم قرار داشت، اکنون برای بقای اروپا ضروری است.
اقتصاد ترکیه با تورم بالا و کاهش ارزش پول دست و پنجه نرم می‌کند و این امر پرسش‌هایی را در مورد توانایی این کشور برای ایجاد ثبات ایجاد کرده است.
پیشنهاد اردوغان عملی است؟
روی کاغذ، پیشنهاد اردوغان قابل بررسی است. ارتش ترکیه قوی‌ترین ارتش در اروپا بوده و آنکارا نقشی اساسی در تامین پهپادهای بایرکتار و پشتیبانی دریایی اوکراین ایفا کرده است. علاوه بر این، ترکیه خود را به عنوان یک میانجی در مذاکرات دیپلماتیک و میزبانی مذاکرات بین روسیه و اوکراین معرفی کرده است. با این حال، روس‌ها قطعا ترکیه را دیگر به عنوان یک میانجی بی‌طرف نمی‌بینند. با این وجود، چالش‌ها در جبهه ترکیه همچنان باقی است که مهمترین آن‌ها عبارتند از:
۱- تعادل ژئوپلیتیکی: ترکیه از پیوستن به تحریم‌های غرب علیه روسیه خودداری و روابط اقتصادی و استراتژیک با مسکو (و همزمان با اوکراین) را حفظ کرده است.
۲- سیاست داخلی: حکومت اقتدارگرای اردوغان، سرکوب مخالفان و نقض حقوق بشر همچنان موانع کلیدی برای عضویت در اتحادیه اروپا است، اگرچه دست کشیدن اخیر از تسلیحات و نبرد توسط پ. ک. ک منجر به پیشرفت‌هایی در جبهه خواهد شد.
۳- شکنندگی اقتصادی: اقتصاد ترکیه با تورم بالا و کاهش ارزش پول دست و پنجه نرم می‌کند و این امر پرسش‌هایی را در مورد توانایی این کشور برای ایجاد ثبات ایجاد کرده است.
آیا اروپا می‌پذیرد؟
رهبران اروپایی در مورد همکاری با آنکار دودستگی دارند. برخی پیشنهاد اردوغان را فرصت طلبانه می‌دانند که از ضعف اروپا استفاده می‌کند. اتحادیه اروپا مدت‌هاست که به دلیل اختلافات سیاسی، مذهبی و فرهنگی در برابر عضویت ترکیه مقاومت کرده است و اظهارات اسلام‌گرایانه و ملی‌گرایانه اردوغان لیبرال‌های اروپایی را از خود دور می‌کند. با این حال، سیاست واقعی احتمالا غالب شود. در گذشته، اتحادیه اروپا با وجود نگرانی‌ها در مورد حکومت اردوغان، قراردادهای مهاجرتی را با او منعقد کرد. اگر تلاش‌های نظامی اروپا تضعیف شود، ترکیه می‌تواند به عنوان تنها شریک امنیتی ظاهر شود. مخالفت کشورهای کلیدی اتحادیه اروپا، مانند فرانسه و آلمان همچنان قوی و تاثیرگذار است، همچنین یونان و قبرس، که از نظر تاریخی با آنکارا رقابت دارند، عمیقاً در مورد ورود ترکیه به اتحادیه تردید دارند.
اگر اردوغان موفق شود ترکیه را به عنوان ستون امنیتی اروپا قرار دهد، می‌تواند ژئوپلیتیک اروپا را تغییر دهد. اتحاد عمیق‌تر اتحادیه اروپا و ترکیه، آنکارا را در تضاد با روسیه قرار داده و همچنین پویایی قدرت در ناتو را تغییر می‌دهد.
با این حال، برخی از مقامات اروپایی تغییر چشم‌انداز ژئوپلیتیکی را تایید می‌کنند. با دور شدن ایالات متحده از اروپا، این قاره به ترتیبات امنیتی جدید نیاز دارد و اردوغان از عملگرایی که بر مقاومت ایدئولوژیک غلبه دارد، استفاده می‌کند. از این نظر، اروپا بودجه تازه‌ای برای این کار ندارد مگر با قطع و برچیدن دولت رفاه که باعث ناآرامی اجتماعی، پیروزی احزاب راست افراطی و در نهایت تحقق چشم‌انداز ترامپ در مورد اروپا می‌شود.
چشم‌انداز پیشنهاد اردوغان
اگر اردوغان موفق شود ترکیه را به عنوان ستون امنیتی اروپا قرار دهد، می‌تواند ژئوپلیتیک اروپا را تغییر دهد. اتحاد عمیق‌تر اتحادیه اروپا و ترکیه، آنکارا را در تضاد با روسیه قرار داده و همچنین پویایی قدرت در ناتو را تغییر می‌دهد. با این حال، شکست در دستیابی به توافق می‌تواند ترکیه را بیشتر به سمت اتحادهای جایگزین مانند بریکس سوق دهد که آنکارا قبلاً به آن ابراز علاقه کرده است. در نهایت، پیشنهاد اردوغان جسورانه اما خطرناک است. او شرط‌بندی کرده که اروپای تحت فشار با مخالفت دیرینه خود یعنی با عضویت ترکیه سازش خواهد کرد. با این وجود، این پرسش باقی می‌ماند: آیا اردوغان از هرج و مرج در اروپا سود می‌برد و آیا اروپا ترکیه را به عنوان یک ناجی می‌داند یا یک تهدید؟
نظر شما