هوش مصنوعی؛ بهترین یا بدترین اتفاقی که برای بشر رخ داده است

بازار؛ گروه بین الملل: «فریال آرا سعید» در مقاله ای که در سایت تحلیلی نشنال اینترست منتشر شد نوشت: حاکمیت غیرمتمرکز هوش مصنوعی چابکی و نوآوری را ارتقا می دهد، اما خطر قوانین ایمنی ناکافی فدرال را نیز به همراه دارد.
در اجلاس اخیر پاریس در مورد هوش مصنوعی (AI)، معاون رئیس جمهورآمریکا اعلام کرد که ایالات متحده آمریکا راه خود را در زمینه هوش مصنوعی طی خواهد کرد و از مقررات بیش از حد ایمنی محور اتحادیه اروپا (EU) که نوآوری را خفه می کند، پیروی نمی کند. اما در این لحظه مهم در انقلاب فناوری، چگونگی ارتقای نوآوری سریع توسط ایالات متحده آمریکا بدون به خطر انداختن ایمنی، نامشخص است.
هوش مصنوعی سریعتر از چیزی که هر کسی تصور می کرد در حال پیشرفت است. هوش مصنوعی در سال 2019، به سختی می‌توانست تا ده بشمارد اما امروزه در تست های فیزیک، زیست شناسی و شیمی از انسان ها بهتر عمل می کند. رقابت ایالات متحده و چین برای توسعه هوش ماشینی که از هوش انسانی پیشی می گیرد، این پیشرفت را تسریع می کند. هرچه هوش مصنوعی پیشرفته‌تر شود، برای زندگی مدرن و قدرت ژئوپلیتیکی بنیادی‌تر خواهد بود. با این حال، در کنار پتانسیل عظیم هوش مصنوعی، خطرات قابل توجهی نیز وجود دارد. ترس از این خطرات جامعه فناوری را از هم جدا کرده است و نظرسنجی ها نشان می دهد که بیش از دو سوم آمریکایی ها از توسعه مسئولانه این فناوری حمایت می کنند.

چین با ترکیبی از ایمنی متمرکز و قوانین نوآوری غیرمتمرکز خود در حال رقابت در عرصه فناوری جهانی است

«دونالد ترامپ»، علی‌رغم فشارهایش برای مقررات‌زدایی و نوآوری و سکوت در مورد نظارت و کاهش ریسک، می‌تواند تعادل مناسبی را ایجاد کند. کنگره از نوآوری با نرده‌های محافظ حمایت می‌کند و گزارش نهایی توسط کارگروه هوش مصنوعی مجلس طرحی برای رهبران صنعت ارائه می‌کند. علاوه بر این، رهبری در هوش مصنوعی به معنای رهبری نوآوری در عین حفظ اعتماد عمومی است، همانطور که ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود تشخیص داد. نظرسنجی‌های متعدد نشان می‌دهد که اعتماد نیازمند پادمان‌هایی است. علاوه بر این، هنگامی که مقامات دولتی درباره مقررات زدایی بحث می کنند، قوانین تنوع را هدف قرار می دهند، نه ایمنی مهندسی. ایمنی هوش مصنوعی هم ایمنی مهندسی و هم اثرات اجتماعی را در بر می گیرد. اگر هدف استفاده از قوانین حقوق مدنی برای پرداختن به تبعیض باشد، با پیشنهاد کنگره برای تنظیم هوش مصنوعی از طریق قوانین موجود همسو است - پیشنهادی که ترامپ احتمالاً آن را پذیرفته است.
برنامه اقدام رئیس جمهور در زمینه هوش مصنوعی که قرار است در تابستان امسال ارائه شود، سیاست و موقعیت ایالات متحده آمریکا را در بحث جهانی در حال تحول در مورد حکمرانی هوش مصنوعی روشن خواهد کرد. اگرچه مدل غیرمتمرکز و متحمل ریسک آمریکا برای نوآوری برتر بوده است و مدل ریسک گریز و متمرکز اتحادیه اروپا، اروپا را عقب انداخته است، چین با ترکیبی از ایمنی متمرکز و قوانین نوآوری غیرمتمرکز خود در حال رقابت در عرصه فناوری جهانی است.
ایالات متحده آمریکا اجماع جهانی در حال ظهور در مورد ایمنی هوش مصنوعی را رد می کند اما اتحادیه اروپا و چین از آن حمایت می کنند. این سه مدل حکومتی احتمالاً در سطح جهانی همزیستی خواهند داشت و حفظ اعتماد عمومی ممکن است مزیت رقابتی ایجاد کند. بنابراین، عدم تعادل سرعت و ایمنی در چارچوب غیرمتمرکز هوش مصنوعی ایالات متحده آمریکا می تواند رهبری هوش مصنوعی آمریکا را تضعیف کند.

حاکمیت هوش مصنوعی ایالات متحده آمریکا: دستورات اجرایی
ایالات متحده آمریکا فاقد قانون جامع فدرال است که به طور خاص برای تنظیم هوش مصنوعی وضع شده باشد. در عوض، مدل حکمرانی آن بر اساس دستورات اجرایی است که مهمترین آنها فرمان ایمنی هوش مصنوعی جو بایدن، رئیس جمهور سابق آمریکا در سال 2023 است. این دستور جامع ترین در نوع خود، بر اساس ابتکارات دوره اول رئیس جمهور ترامپ با هدف حفظ رهبری هوش مصنوعی آمریکا و ارتقای هوش مصنوعی قابل اعتماد ساخته شده است. هر دو دولت به دنبال استقرار ایمن و شفاف هوش مصنوعی بودند. اگرچه ترامپ اخیرا دستور ایمنی بایدن را لغو کرد، اما احتمالاً بخشی از آن را بازگرداند.
این دستور الگویی برای اقدامات اجرایی آینده در زمینه هوش مصنوعی ارائه می‌کند، زیرا استقرار هوش مصنوعی در دولت فدرال را بدون بهره‌مندی از قوانین خاص هوش مصنوعی تنظیم می‌کند. با توجه به قوانین و سیاست های موجود، آژانس های فدرال این دستور را به دستورالعمل های خاص ترجمه کردند که از طریق الزامات ایمنی فدرال در قراردادهای دولتی بر بخش خصوصی تأثیر گذاشت. این صنعت همچنین تعهدات داوطلبانه ای را برای بهبود ایمنی انجام داد.

سرعت سریع نوآوری چین، علی‌رغم محدودیت‌های ایالات متحده برای دسترسی پکن به تراشه‌های هوش مصنوعی، واشنگتن را وادار می‌کند تا نوآوری را در اولویت قرار دهد و موانع نظارتی احتمالی را کاهش دهد

در حالی که ایمنی بسیار مهم است، فشار برای پیشی گرفتن از چین تشدید شده است. اعلام ژانویه 2025 مبنی بر اینکه آزمایشگاه‌های هوش مصنوعی چینی مدل‌های هوش مصنوعی استدلالی مانند دیپ سیک را توسعه دادند که با هزینه کم با رقبای آمریکایی خود رقابت می‌کنند، صنعت و دولت را شوکه کرد. سرعت سریع نوآوری چین، علی‌رغم محدودیت‌های ایالات متحده برای دسترسی پکن به تراشه‌های هوش مصنوعی، واشنگتن را وادار می‌کند تا نوآوری را در اولویت قرار دهد و موانع نظارتی احتمالی را کاهش دهد.

مدل‌های مدیریت هوش مصنوعی متفاوت
از آنجایی که ایالات متحده آمریکا با مقررات هوش مصنوعی در داخل دست و پنجه نرم می کند، اتحادیه اروپا و چین در حال توسعه مدل های حکومتی خود هستند که با توجه به تأثیر اجتماعی فراگیر هوش مصنوعی، «دیدگاه های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی متمایز» آنها را منعکس می کند. این سنت ها محاسبه ریسک و فایده آنها و همچنین تمرکز در مقابل تمرکززدایی در طراحی مقررات را شکل می دهند.
قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا یک مدل متمرکز، ریسک گریز و متمرکز بر حقوق است که بر اساس چارچوب ایمنی سنتی محصول است. همه تعهدات بر عهده توسعه دهندگان سیستم های هوش مصنوعی است و مدل های زبان بزرگ به شدت تحت نظارت هستند. با این حال قوانین اجرایی آن در حال تدوین است و نگرانی‌های صنعت اروپا در مورد تأثیر سردکننده آن بر توسعه هوش مصنوعی، که توسط ونس در نشست سران هوش مصنوعی تکرار شد، هنوز مورد توجه قرار نگرفته است. مدل چین ترکیبی است بین مدل متمرکز، از بالا به پایین اتحادیه اروپا و مدل غیرمتمرکز، پایین به بالا ایالات متحده: متمرکز بر ایمنی اما غیرمتمرکز بر نوآوری.
اگرچه هیچ چارچوب جهانی مدیریت هوش مصنوعی وجود ندارد، یک اجماع جهانی در مورد ایمنی هوش مصنوعی در حال ظهور است - که توسط اتحادیه اروپا و چین پشتیبانی می شود، اما ایالات متحده آن را رد می کند. این واگرایی این احتمال را تقویت می کند که سه مدل حکمرانی در سطح جهانی با هم وجود داشته باشند. غول های فناوری ایالات متحده (Big Tech) احتمالاً می توانند بار نظارتی را تحمل کنند. در عوض، اگر بروکسل به هدف قرار دادن شرکت های آمریکایی ادامه دهد، ترامپ می تواند تعرفه های تهدید شده خود بر اتحادیه اروپا را اجرا کند. سازگاری شرکت‌های ایالات متحده با رژیم‌های نظارتی متعدد در بازارهای فناوری بزرگ جهان برای حفظ پیشتازی آمریکا در توسعه هوش مصنوعی و تنظیم استانداردها - فرآیندی که توسط بخش خصوصی هدایت می‌شود، بسیار مهم است.

خطرات چشم انداز جهانی تکه تکه شده
با این وجود، واگرایی شدید در ایمنی هوش مصنوعی در بحبوحه حاکمیت پراکنده جهانی می تواند برای ایالات متحده آمریکا هزینه داشته باشد. در حالی که آمریکا با اختلاف زیادی در بین ده اکوسیستم موفق هوش مصنوعی جهان پیشتاز است، چین در رتبه دوم قرار دارد و اتحادیه اروپا با نمایندگی فرانسه و آلمان به ترتیب در رده های ششم و هشتم قرار دارند، چین با وجود مقررات متمرکز ایمنی و سیاست های ایالات متحده آمریکا که پیشرفت آن را محدود می کند، در حال پیشرفت است. علاوه بر این در دهه گذشته شاهد تغییرات چشمگیری در نحوه نگرش به فناوری بزرگ در داخل و خارج از آمریکا بوده ایم، زیرا تأثیر مخرب فناوری در سراسر جامعه احساس می شود و باعث ایجاد نگرانی در مورد جابجایی شغل، حفظ حریم خصوصی داده ها و از دست دادن کنترل انسان ها بر هوش مصنوعی می شود.
اگر ایالات متحده آمریکا مدل‌های هوش مصنوعی را به سرعت منتشر کند، اما ایمنی را فدای سرعت کند، خطر حوادث ناگوار افزایش می‌یابد - که واکنش شدید عمومی دیگری را علیه فناوری های بزرگ ایجاد می‌کند که یادآور سال 2018 است. توسعه هوش مصنوعی بسیار مشارکتی است و از اشتراک‌گذاری دانش جهانی سود می‌برد، که اگر ایالات متحده خارج از اجماع جهانی در مورد ایمنی باقی بماند، چالش برانگیز خواهد شد. شرکت‌های هوش مصنوعی این ریسک‌ها را درک می‌کنند و اینکه پیشگیری از خطرات بالقوه ممکن است مزیت رقابتی قابل‌توجهی را به همراه داشته باشد.

استراتژی احتمالی ترامپ: ایجاد تعادل بین نوآوری، ایمنی و رهبری جهانی
در نتیجه، چارچوب هوش مصنوعی ترامپ احتمالاً شبیه بایدن است. ممکن است از ابتکاراتی برای تقویت نوآوری، دستورات اجرایی در مورد ایمنی، و تشویق قوانین ایمنی کنگره مطابق با مقررات حداقلی، مانند قانون پیشرفت هوش مصنوعی و قابلیت اطمینان و قانون آینده نوآوری هوش مصنوعی که مؤسسه ایمنی هوش مصنوعی ایالات متحده و اقدامات ایمنی را ایجاد می کند، تشکیل شده باشد.
برخی استدلال می کنند که بدون قوانین جامع هوش مصنوعی فدرال، مجموعه رو به رشد قوانین و مقررات ایالتی یک محیط نظارتی غیرقابل پیش بینی ایجاد می کند و نوآوری را عقب می اندازد و مدل های حاکمیتی جایگزین مانند قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا می تواند در سطح جهانی تسلط یابد. با این حال، همانطور که وتوی لایحه 1047 سنای کالیفرنیا نشان می دهد، ایالت ها نیز نگران نوآوری خفه کننده بیش از حد مقررات هستند. بخش فناوری اروپا این نگرانی را در مورد قانون هوش مصنوعی منعکس می‌کند و استدلال می‌کند که این قانون اروپا را در شرایط رقابتی با ایالات متحده آمریکا قرار می‌دهد.

هدف هوش مصنوعی برای انسان ها
هوش مصنوعی در آستانه تبدیل شدن به فناوری استراتژیک مرکزی در اوایل قرن بیست و یکم است. چالش برای ایالات متحده واضح است: حفظ رهبری در توسعه هوش مصنوعی و در عین حال اطمینان از ایمنی و اعتماد عمومی. برقراری این تعادل یک ضرورت عملی است که برای استقرار مسئولانه و گسترده هوش مصنوعی در ایالات متحده و اطمینان از اینکه هوش مصنوعی برای انسان ها کار می کند ضروری است.
حاکمیت غیرمتمرکز هوش مصنوعی چابکی و نوآوری را ارتقا می دهد، اما خطر قوانین ایمنی ناکافی فدرال را نیز به همراه دارد. این واقعیت که اتحادیه اروپا و چین قوانین ایمنی و اخلاقی سخت‌گیرانه‌تری را اتخاذ کرده‌اند که با اجماع جهانی در مورد ایمنی هوش مصنوعی همخوانی دارد و اینکه کنگره نیز از نوآوری با نرده‌های محافظ حمایت می‌کند، نشان می‌دهد که ایالات متحده آمریکا باید رویکرد خود را تنظیم کند - نه با کنار گذاشتن اخلاق نوآوری خود، بلکه با ادغام پادمان‌های معنادار در حکمرانی هوش مصنوعی. این امر تضمین می کند که شرکت های آمریکایی در نوآوری رقابتی باقی می مانند و در عین حال اعتماد عمومی را تضمین می کند.
از آنجایی که دولت ها با وعده های عظیم هوش مصنوعی و خطرات دلهره آور دست و پنجه نرم می کنند، عاقلانه خواهند بود که به هشدار پروفسور استیون هاوکینگ توجه کنند که هوش مصنوعی بهترین یا بدترین اتفاقی است که تا به حال برای بشریت رخ داده است. تصمیمات اتخاذ شده امروز تعیین خواهد کرد که ایالات متحده چه آینده ای را در آغوش خواهد گرفت.