شهر کارآفرین: سیاستگذاری هوشمند برای پرورش کسب‌وکارهای دیجیتال

بازار، گروه اقتصاد دیجیتال: فواد شیری کارشناس حوزه کار افرینی در یادداشتی اختصاصی برای بازار نوشت : در عصر دیجیتال، نقش شهرها دیگر به زیرساخت‌های فیزیکی و امکانات پایه محدود نمی‌شود. امروزه شهرها به کانون‌هایی برای نوآوری و کارآفرینی بدل شده‌اند، به‌ویژه در حوزه کسب‌وکارهای دیجیتال. اما چرا برخی شهرها به مراکز جهانی کارآفرینی تبدیل شده‌اند و برخی دیگر در این مسیر با چالش‌های جدی روبه‌رو هستند؟ پاسخ این سؤال در سیاستگذاری‌های شهری نهفته است؛ سیاست‌هایی که باید با هوشمندی و نوآوری طراحی شوند تا زیست‌بوم دیجیتال را تقویت کنند.

کسب‌وکارهای دیجیتال با سرعتی بی‌سابقه در حال رشد هستند و اغلب با مدل‌های جدیدی از نوآوری به بازار وارد می‌شوند، اما تحقق این پتانسیل به عوامل متعددی وابسته است؛ از زیرساخت‌های فناوری گرفته تا فرهنگ کارآفرینی و حمایت‌های دولت

کارآفرینی دیجیتال: شریان حیاتی اقتصاد شهری
کسب‌وکارهای دیجیتال با سرعتی بی‌سابقه در حال رشد هستند و اغلب با مدل‌های جدیدی از نوآوری به بازار وارد می‌شوند. از استارتاپ‌های فین‌تک گرفته تا پلتفرم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، این نوع کسب‌وکارها نه تنها اشتغال‌زایی می‌کنند، بلکه باعث افزایش بهره‌وری، شفافیت و عدالت اجتماعی نیز می‌شوند. اما تحقق این پتانسیل به عوامل متعددی وابسته است؛ از زیرساخت‌های فناوری گرفته تا فرهنگ کارآفرینی و حمایت‌های دولتی.

نقش سیاستگذاری در توسعه شهرهای کارآفرین
برای اینکه یک شهر به "شهر کارآفرین" تبدیل شود، سیاستگذاری‌های آن باید از چارچوب‌های سنتی عبور کنند و به سمت حمایت از نوآوری دیجیتال پیش بروند. این سیاست‌ها می‌توانند شامل:

1. ایجاد زیرساخت‌های فناورانه: دسترسی به اینترنت پرسرعت، مراکز داده محلی و پلتفرم‌های ابری از ملزومات اولیه هستند.

2. حمایت مالی و تسهیلاتی: ارائه وام‌های کم‌بهره به استارتاپ‌ها، ایجاد شتاب‌دهنده‌ها و تسهیل فرایندهای قانونی برای کسب‌وکارهای نوپا از دیگر سیاست‌های ضروری است.

3. ترویج فرهنگ کارآفرینی: برنامه‌های آموزشی و رویدادهای شبکه‌سازی می‌توانند کارآفرینان را با سرمایه‌گذاران، مربیان و شرکای تجاری مرتبط کنند.

چالش‌های سیاستگذاری در شهرهای ایران
شهرهای ایران با وجود ظرفیت‌های بالای انسانی و فرهنگی، هنوز با موانعی جدی در مسیر دیجیتالی شدن مواجه‌اند. موانعی مانند:

• ضعف زیرساخت‌های فناوری اطلاعات

• قوانین پیچیده و گاه ناکارآمد

• کمبود سرمایه‌گذاری خطرپذیر

• مهاجرت نیروهای متخصص به دلیل کمبود حمایت‌های لازم

برای غلبه بر این چالش‌ها، نیاز به یک رویکرد جامع در سیاستگذاری وجود دارد که در آن هم‌افزایی میان دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی ایجاد شود.

مطالعات جهانی: شهرهایی که الهام‌بخش‌اند
نگاهی به شهرهایی مانند سیلیکون ولی در آمریکا، بنگلور در هند و تل‌آویو در اسرائیل نشان می‌دهد که ترکیب عوامل زیر توانسته زیست‌بوم کارآفرینی دیجیتال را در این شهرها تقویت کند:

1. تمرکز بر آموزش و مهارت‌آموزی: دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی نقشی کلیدی در تربیت نیروی انسانی متخصص ایفا می‌کنند.

2. سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی: وجود صندوق‌های سرمایه‌گذاری و قوانین شفاف باعث تشویق نوآوری می‌شود.

3. محیط زندگی جذاب: شهرهایی که زندگی در آنها از نظر اقتصادی و اجتماعی مطلوب باشد، استعدادها را جذب و نگه می‌دارند.

راهکارهای پیشنهادی برای ایران
برای اینکه شهرهای ایران به قطب‌های کارآفرینی دیجیتال تبدیل شوند، پیشنهادات زیر می‌تواند مؤثر باشد:

• ایجاد شهرک‌های دیجیتال: مناطقی ویژه که تمام زیرساخت‌های مورد نیاز کسب‌وکارهای دیجیتال را فراهم کنند.

• طراحی سیاست‌های مهاجرت معکوس: با ارائه مشوق‌های مالی و معنوی، نخبگان مهاجر را به بازگشت ترغیب کنیم.

• ایجاد قوانین حمایت از نوآوری: تسهیل مقررات ثبت و راه‌اندازی کسب‌وکارها و ایجاد شفافیت قانونی برای کارآفرینان.

نتیجه‌گیری:
شهر کارآفرین مفهومی فراتر از یک شعار است؛ این ایده بر پایه سیاستگذاری‌های هوشمند و همکاری همه‌جانبه میان بخش‌های مختلف جامعه شکل می‌گیرد. ایران با داشتن ظرفیت‌های عظیم انسانی و فرهنگی، می‌تواند در مسیر ایجاد چنین شهرهایی گام بردارد. اما موفقیت در این راه، نیازمند تصمیم‌گیری‌های استراتژیک، حمایت‌های پایدار و تمرکز بر تحول دیجیتال است.