هنگامه خاندوزی، بازار؛ هرساله تکرار اشتباه در تصمیم گیری ها سبب می شود که بخشی از منابع ملی و تولیدات یک کشاورز به هدر رود و علاوه بر زیان هنگفتی که به این قشر وارد می شود جامعه را نیز با تنش و چالش های کمبود محصولات کشاورزی مواجه می کند. در این میان این واسطه گرها هستند که بهترین و بالاترین سود را از این نابه سامانی های می برند.
دولت در یک تصمیم نابه هنگام با وضع عوارض ۶۰ درصدی آن هم در زمانی که انبارها از سیب زمینی کهنه پر بود و نزدیک به برداشت این محصول در استان های مختلف از جمله گلستان بودیم سرنوشت سیب زمینی کاران را تغییر داد.
یک کشاورز سیب زمینی کار در گفت و گو با خبرنگار بازار اظهار کرد: دولت با ایجاد موانع برای صادرات تیشه به ریشه سیب زمینی کاران گلستان زد.
رمضان عرب افزود: زمانی که دولت این موانع را ایجاد کرد کشورهای آسیای میانه متقاضی سیب زمینی گرگان بودند و با همه دوندگی ها اگر چه موانع صادرات برداشته شد اما به دلیل عدم نیاز کشورها، دیگر صادراتی انجام نشد و همچنین به دلیل کمبود صنایع تبدیلی در گلستان و همزمانی برداشت با سایر استان ها، با کاهش شدید قیمت مواجه شدیم.
وی گفت: از سال های گذشته نیاز استان در خصوص ایجاد صنایع تبدیلی احساس شده اما پیگیری لازم را از سوی مسئولان نداشتیم.
عرب ادامه داد: در حال حاضر بنده نزدیک به 30 تن سیب زمینی را به دلیل کاهش قیمت و نبود بازار فروش نتوانستم برداشت کنم و امسال نیز مانند سال های گذشته تصمیمات اشتباه و کمبودی که در بخش صنایع تبدیلی داریم سبب شد که سیب زمینی نتواند بازار فروش خوبی داشته باشد.
تقاضایی برای صادرات سیب زمینی گلستان وجود ندارد
اگر چه دولت بعد از یک ماه دوندگی بخش خصوصی تصمیم خود را عوض کرد و موانع صادرات را برداشت اما حالا کشورهای هدف با توجه به برداشت سیب زمینی داخلی خودشان دیگر تمایلی به خرید سیب زمینی گرگان ندارند و به نوعی این تصمیم دولت نوشدارو بعد از مرگ سهراب بود.
رئیس اتحادیه انجمن سیب زمینی کاران گلستان در گفت و گو با خبرنگار بازار در خصوص آخرین وضعیت فروش محصول سیب زمینی گفت: وزارت خانه با یک تصمیم عجولانه و غیرکارشناسی صادرات سیب زمینی را در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ماه ممنوع و تعرفه ۶۰ درصدی بر روی آن اعمال کرد و بدین ترتیب صادرات سیب زمینی به کشورهای آسیای میانه و افغانستان تعطیل شد.
رمضان مقصودلو اظهار کرد: دولت فکر می کرد که با انجام صادرات، کشور در تامین سیب زمینی داخلی با کمبود مواجه می شود اما غافل از اینکه با توجه به همزمانی تولید این محصول در جیرفت، بندرعباس، گلستان و برخی استان های دیگر با مازاد سیب زمینی مواجه خواهیم شد.
اوضاع نابه سامان بازار سیب زمینی در گلستان هر ساله چالش ها و مشکلات بسیاری را به همراه دارد و این بخش خصوصی است که تاحدودی توانسته به کمک این حوزه بیاید و شرایطی فراهم کند که بقول کشاورزان به خاک سیاه ننشینند
وی گفت: زمانی که دولت مانع صادرات شد بخش خصوصی تمام تلاش خود را کرد تا تمام موانع صادرات برداشته شود و بعد از یک ماه این مانع برداشته شد اما متاسفانه دولت زمانی این تصمیم را گرفت که دیر شده بود و با برداشت سیب زمینی در کشور های صادر کننده همراه شد و دیگر سیب زمینی گلستان متقاضی نداشت.
مقصودلو بیان کرد: در حال حاضر سیب زمینی گلستان جذب بازار و کارخانجات نمی شود و کشاورز پس از تحمل سختی های فراوان و ضرر های متوالی نمی تواند محصول خود را به فروش برساند.
اوضاع نابه سامان بازار سیب زمینی در گلستان هر ساله چالش ها و مشکلات بسیاری را به همراه دارد و این بخش خصوصی است که تاحدودی توانسته به کمک این حوزه بیاید و شرایطی فراهم کند که بقول کشاورزان به خاک سیاه ننشینند.
نوشدارو بعد از مرگ سهراب
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران در گفت و گو با خبرنگار بازار دراین خصوص گفت: اکنون دغدغه جدی کشاورزان منطقه فروش محصول است که به علت نوسانات بازار با مشکل مواجه شده و ضروری است برای جلوگیری از صدمات اقتصادی و اجتماعی چاره اندیشی کند.
هامان هاشمی خواستار ورود سریع دولت برای تصمیم سازی فوری خرید تضمینی این محصول شد و اظهار کرد: عدم ورود به موقع دولت آسیب های جدی به کشاورزان وارد می کند.
هاشمی با یادآوری این که اقتصاد گلستان به کشاورزی وابسته است، ادامه داد: هر روز تاخیر در ورود جدی دولت علاوه بر آسیب های اقتصادی به گلستان و صدمه به معیشت کشاورزان، آثار اجتماعی هم به دنبال خواهد داشت.
رئیس کمیسیون کشاورزی گلستان یادآور شد: بخش عمده درآمد مردم گلستان از کشاورزی تامین می شود و آمادگی دولت برای ورود به موقع در مشکلات و پیش بینی لازم برای جلوگیری از صدمات در فصل های کاشت و برداشت بسیار ضروری است.
اتاق بازرگانی آماده همکاری با دولت است
هاشمی ادامه داد: برای تعادل بخشی بازار اتاق بازرگانی گرگان و سایر تشکل ها آمادگی لازم را برای همکاری با دولت و برنامه ریزی در این خصوص دارند.
کشاورزان گلستانی اما بیکار نماندند و با حضور در جهاد کشاورزی خواستار حل مشکل شدند اگر چه آنها عامل اصلی مشکل به وجود آمده را تصمیم گیری در موانع صادرات می دانند و معتقدند اگر تصمیم بدون پشتوانه دولت برای وضع عوارض 60 درصدی صادرات گرفته نمیشد، امروز کشاورزان مشکلی برای فروش این محصول نداشتند.
با ورود نمایندگان مجلس، بخش خصوصی و هم اندیشی مسئولان بعد از نامه نگاری ها فراوان و جلسات مختلف در نهایت مقرر شد که سیب زمینی گلستان حداکثر کیلویی 8 هزار تومان توسط تعاون روستایی خریداری شود اما بسیاری از کشاورزان تا این تصمیم گیری ها به نتیجه برسد محصول خود را با ضرر فراوان به فروش رسانده بودند.
یکی از مشکلات حوزه سیب زمینی این است که سردخانه های مجهزی در استان وجود ندارد که بتواند در زمان برداشت بخشی از محصول را ذخیره کند تا بازار با عرضه بیش از نیاز مواجه نشود
سنوات گذشته همیشه با این مساله مواجه می شویم که عدم برنامه ریزی و مدیریت به موقع دولت سبب خسارت به سیب زمینی کاران می شود که نتیجه آن علاوه بر پایین آمدن درآمد این بخش سبب می شود که برای سال های آینده انگیزه و درآمدی برای کشت محصولی پر هزینه همچون سیب زمینی نداشته باشند و کشور با بحران کمبود این محصول مواجه شود.
دبیر خانه کشاورز معتقد است که هر ساله این مشکلات در حوزه برداشت سیب زمینی وجود دارد و متاسفانه مسئولان زمانی به دنبال حل مساله هستند که دیگر کار از کار گذشته است.
سردخانه مجهز نداریم
علی قلی ایمانی در گفت و گو با خبرنگار بازار گفت: یکی از مشکلات حوزه سیب زمینی این است که سردخانه های مجهزی در استان وجود ندارد که بتواند در زمان برداشت بخشی از محصول را ذخیره کند تا بازار با عرضه بیش از نیاز مواجه نشود.
وی ادامه داد: این شرایط در استان وجود ندارد و به همین دلیل سطح کشت را باید کاهش دهیم تا بتوانیم به تعادل برسیم.
ایمانی گفت: برای کاهش سطح کشت نیز دستورالعمل خاصی وجود ندارد و کسی نمی تواند جلوی کشاورز را بگیرد که اقدام به کشت این محصول نکند.
دبیر خانه کشاورز گلستان با بیان اینکه دولت باید در این زمینه فرهنگ سازی کند؛ خاطرنشان کرد: باید شرایط و بستر را از لحاظ اقتصادی به وجود بیاوریم تا کشاورز انگیزه کافی را داشته باشد که با توجه به شرایط ایجاد شده کشت را انجام دهد.
تصمیم گیری صرفا در زمان بحران
از سال های گذشته تاکنون نیاز استان بررسی شده است و باید به این مساله توجه کنیم که اگر سیب زمینی تولید ما بیشتر از نیاز کشور است، باید چاره اندیشی صادرات، ذخیره سازی و فرآوری این محصول را داشته باشیم.
اما متاسفانه هر ساله هیچ برنامه ریزی در این خصوص انجام نمی شود تا زمانی که ما در موقع برداشت با بحران مواجه می شویم. تصمیمات صرفا در زمان بحران گرفته می شود و پیش بینی و پیشگیری برای کنترل بازار محصولات کشاورزی مخصوصا سیب زمینی نداریم.
امسال نیز با همه تلخ کامی ها و برنامه ریزی های نادرست و غیر کارشناسی برای سیب زمینی کاران گلستانی، رو به پایان است و اگر چه بسیاری از آنها بدون اینکه هیچ عایدی از زحمت یکساله خود داشته باشند محصول را به فروش رساندند اما می طلبد مسئولان از زمانی که هنوز محصولی کشت نشده با توجه به شرایط بازار و نیاز جامعه برنامه ریزی مناسبی داشته باشند.
نظر شما