کدام بانکها به زودی منحل می شود؟| رشد پایه پولی ناشی از وجود بانک های ناتراز و ناسالم

بازار؛ گروه بانک و بیمه: بانک مرکزی با رویکرد تقویت و ساماندهی نظام بانکی کشور سال گذشته سه مؤسسه اعتباری که در زمره موسسات اعتباری ناسالم غیر قابل احیا بودند را منحل کرد و برنامه دارد برخی بانکها یا موسساتی که همچنان ناکارآمد و ادامه دهنده ناترازی هستند را در بانکی قوی ادغام کند و یا زمینه انحلال آنها را فراهم آورد. سیاستی که با برنامه ریزی از پیش تعیین شده هر چند مشتریان و یا سپرده گذاران را با هیچ مشکلی مواجه نمی کند، بلکه به نفع اقتصاد و نظامند کردن شبکه بانکی کشور بوده تا عملکرد بانکها در مسیر درست شفاف شود.

طبق اظهارات مسئولان بانک مرکزی بانک‌ها در سه دسته سالم، ناسالم غیرقابل احیا و ناسالم قابل احیا قرار می گیرند و تعدادی از آنها چون از موقعیت سالمی برخوردار نیستند ولی زمینه سلامت و پویای را دارند در زمره قابل احیا قرار می گیرند، البته بانک مرکزی فرصت های زیادی را به بانک های ناکارآمد و ناسالم داده است تا فعالیت خود را با قوانین و مقررات (آنطور که از وضعیت ناترازی خارج شوند) منطبق کنند. از طرفی نیز برای احیای بانک‌های ناکارآمد، این بانک برنامه ریزی کرده است تا آنها بتوانند در قالب افزایش سرمایه، وصول مطالبات، کاهش نسبت مطالبات غیر جاری و فروش دارایی‌های غیر جاری وارد عمل شوند تا در برنامه های اصلاحی مشکلی آنها را تهدید نکند.

فرصت سوزی در اصلاح بانکهای ناتراز به نفع اقتصاد نیست و ادامه حیات آنها بی تردید مشکلات زیادی را متوجه اقتصاد کشور می کند، در چنین شرایطی بانک مرکزی ضمن محافظت از سپرده های مردمی با ساماندهی شبکه بانکی کشور قصد دارد بانکهای سالم را از ناسالم تمیز کند

بانک های سالم از ناسالم تمیز می شوند

اما برخی بانکها که تعداد آنها اندک است به دلیل فریز سرمایه، خروج و انحراف منابع بانک در قالب سرمایه گذاری، بنگاهداری را پیشه کرده اند و با اقداماتی غیر اصولی سپرده های مردمی را در پرژه سازی، مال سازی و ... بکار گرفته اند، مسئله ای که باعث شده است تا با کمبود شدید نقدینگی مواجه شوند و توان لازم را برای پاسخگویی به سپرده گذاران تا حدی نداشته باشند، در چنین شرایطی خود را به در و دیوار می زنند تا با جذب منابع و یا اضافه برداشت ها از بانک مرکزی همچنین دریافت وام بین بانکی و ... خود را از مهلکه نجات دهند، این بانک های ناسالم و ناتراز از جمله بانک هایی هستند که ادامه فعالیت آنها به اقتصاد کشور ضربه می زند.

بانک های ناسالم و غیر قابل احیایی که بانک مرکزی برای جلوگیری از فعالیت منفی آنها قصد دارد با اقدامات اصلاحی یا آنها را از چرخه فعالیت خارج و یا در بانک دیگر ادغام کند چرا که به گفته کارشناسان، فرصت سوزی در اصلاح چنین بانکهایی به نفع اقتصاد نیست و ادامه حیات آنها بی تردید مشکلات زیادی را متوجه اقتصاد کشور می کند. در چنین شرایطی بانک مرکزی ضمن مصونیت و محافظت از سپرده های مردمی در چنین بانکهایی بدنبال ساماندهی شبکه بانکی کشور است تا بانکهای سالم از ناسالم تمیز و با این شیوه مانع از عواقب بعدی آنها شود.

یکی از مهمترین عوامل رشد پایه پولی ناترازی بانک هاست چرا که این بانکها چون منابع لازم را برای پاسخگویی به تعهدات خود ندارند بناچار دست به دامن بانک مرکزی برای تامین منابع شده و این مسئله باعث رشد پایه پولی در کشور که تورم را تشدید می کند، می شود

رشد پایه پولی ناشی از وجود بانک های ناتراز و ناسالم

کامران ندری، کارشناس اقتصادی در گفت وگو با خبرگزاری «بازار» راجع به اقدام بانک مرکزی در اصلاح و نظام مند کردن شبکه بانکی کشور، گفت: اینکه بانک مرکزی در برنامه های اصلاحی خود تلاش می کند که چنانچه بانکهای ناسالم و ناکارآمد خود را اصلاح نکنند فعالیت آنها متوقف می شود، رویکرد درستی است چرا که یکی از مهمترین عامل رشد پایه پولی ناشی از ناترازی بانک هاست. این بانکها چون منابع لازم را برای پاسخگویی به تعهدات خود ندارند بناچار دست به دامن بانک مرکزی برای تامین منابع شده و این مسئله باعث رشد پایه پولی در کشور که تورم را تشدید می کند، می شود.

وی با بیان اینکه بانک مرکزی در چنین شرایطی به صورت انفعالی عمل کرده و برای سرپا نگه داشتن بانک یا موسسه های مالی ضعیف و ناتراز با درخواست اضافه برداشت آنها موافقت می نماید و نیاز آنها را با تزریق پول تا حدی تامین می کند، افزود: این اقدام که طی سالهای گذشته از سر ناچاری اتفاق می افتاد باعث رشد پایه پولی شده و تداوم چنین رویکرد تبعات تورمی را در پی خواهد داشت، در چنین شرایطی بانک ها و موسسات مالی ناکارآمد و ناتراز بایستی به هر شکل ممکن تعیین تکلیف شوند، هر چند اصلاح تعداد بانکهای ناسالم به آسانی نیست زیرا خیلی ها در این بانک ها به دلیل سودبالایی که به سپرده گذاران می دهند دارای مشتریان زیادی هستند و بانک مرکزی نیز باید به جمیع جهات بیندیشد.

درست است که تزریق منابع به بانکهای ناکارآمد و ناتراز تورم زاست اما زمانی که بانک مرکی نمی تواند به شکل مناسب وضعیت بانکها را سامان بخشد سعی می کند با تامین منابع حداقل مشکل سپرده گذاران را حل کند تا تنش اجتماعی به دلیل ناکارآمدی و ورشکستگی بانک در جامعه رخ ندهد

دارایی برخی بانک های ضعیفی که به سختی نقد می شود

این کارشناس بانکی اضافه کرد: علاوه بر توجه بر رضایتمندی مشتریان در اصلاح عملکرد بانک ها برای ساماندهی آنها برخی بانکهای ناتراز حتی دارایی کافی را برای نقدکردن ندارند و یا دارایی های آنها به گونه ای است که سخت نقد می شود. حال به نظر می رسد سخنگوی دولت باید مشخص کند که اگر بانک یا موسسه ای قرار است منحل شود به چه استنادی است. البته بانک مرکزی قبل از انحلال بانک و یا موسسه های مالی ناسالم و ناکارآمد فکر همه چیز را کرده است و بی تردید منابع لازم را به بانک مورد نظر تزریق خواهد کرد.

ندری در ادامه افزود: درست است که تزریق منابع به بانکهای ناکارآمد و ناتراز تورم زاست اما زمانی که نمی تواند به شکل مناسب وضعیت بانکها را سامان بخشد سعی می کند با تامین منابع حداقل مشکل سپرده گذاران را حل کند تا تنش اجتماعی به دلیل ناکارآمدی و ورشکستگی بانک در جامعه رخ ندهد، اقدامی که ادامه آن مشکلات را روز به روز هم برای بانک و هم بانک مرکزی و اقتصاد کشور بیشتر می کند. به همین دلیل است که طی چند سال اخیر بانک مرکزی تمرکز خود را بر عملکرد بانکها زیاد کرده و بانک های ناسالم را زیر ذره بین قرار داده است.

این کارشناس بانکی تصریح کرد: بانک مرکزی مدتهاست جلو رقابت ناسالم بانکها را گرفته است اما با وجود نظارت های سفت و سخت بخش عمده بانکها به دلیل اقتصاد ناسالم بعضا سودهایی به سپرده گذاران پرداخت می کنند که خارج از مقررات و نرخ تعیین شده است زیرا شرایط کلی اقتصاد ایجاب می کند برای اینکه معضل آنها کمتر شود سود بالاتری به سپرده گذاران بپردازند. این مسئله نشان از آن دارد که بانکها درآمد کافی را ندارند و با وضعیت دشواری مواجه اند.

برخی بانک های خصوصی از حیث تراز مالی وضعیت وخیمی دارند و فعالیت آنها سالم نیست، در این راستا بانک مرکزی در مسیر اصلاح شبکه بانکی گام برداشته و برای انحلال و یا ادغام بانک های ناتراز تمام اقدامات اصلاحی خود را با محوریت حفظ حقوق و منافع سپرده گذاران انجام می دهد

حذف بانک های ناکارآمد از چرخه فعالیت

بنابه این گزارش، توجه به اجرای برنامه های اصلاحی شبکه بانکی تا جایی است که اخیرا سخنگوی دولت اعلام کرده قرار است یک بانک خصوصی ناتراز از چرخه فعالیت بانکداری خارج شود. اما خروج این بانک از دور فعالیت کوچکترین مشکل و یا نارضایتی را در فرآیند انحلال برای مشتریان بانکی ایجاد نمی کند. البته پیش از این رییس کل بانک مرکزی گفته بود؛ در حال جاضر به ۸ بانک برنامه اصلاحی ارائه شده و به طور مرتب عملکردآنها پایش می شود تا به سمت کاهش ناترازی حرکت کنند و اگر نتوانند ناترازی را رفع نمایند برنامه توقف و انحلال در خصوص آنها اعمال خواهد شد.

این در حالی است که برخی بانک های خصوصی از حیث تراز مالی وضعیت وخیمی دارند و فعالیت آنها سالم نیست. در این راستا بانک مرکزی در مسیر اصلاح شبکه بانکی گام برداشته و برای انحلال و یا ادغام بانک های ناتراز تمام اقدامات اصلاحی خود را با محوریت حفظ حقوق و منافع سپرده گذاران انجام می دهد. اقدامی که به حذف یا ادغام فعالیت بانک ها یا موسسات ناکارآمد و ناسالمی می انجامد.