دفاع ظریف از خود و عملکردش؛ ناامیدی نمایندگان از دیپلماسی اقتصادی

ظریف در  این جلسه گفت: باز نگه داشتن شریان اقتصادی کشور با توجه به اقدامات زورمدارانه اقتصادی آمریکا و به عبارت دیگر تروریسم اقتصادی آمریکا در اولویت ما قرار دارد. ما به دنبال تحول در موجودیت سیاسی – امنیتی وزارت خارجه به سمت سیاسی – امنیتی و اقتصادی هستیم، اما قبول کنید که این تغییر سخت است، چرا که شاکله فکری در وزارت خارجه در قالب سیاسی – امنیتی است. ما از ابتدا تلاش کردیم که سیاست‌های خارجی به معیشت مردم کمک کند یا حداقل باری بر دوش مردم نباشد به همین منظور معاونت اقتصادی در وزارت امور خارجه شکل گرفت.

نقد یازدهم
در ادامه این جلسه نمایندگان که نخستین رویارویی خود با وزیر امورخارجه در مجلس یازدهم را پشت سر می گذاشتند به صراحت سیاست‌های دستگاه دیپلماسی در زمینه دیپلماسی اقتصادی را مورد نقادی قرار دادند.

مهرداد ویس کرمی در این جلسه خطاب به ظریف گفت: تا کی ما باید از اعتماد کودکانه به آمریکای جهانخوار و اروپای فریب کار ضربه بخوریم و فرصت‌ها را بسوزانیم. ما به جای تکیه بر سیاستهای نظام لیبرال باید به خداوند متعال اعتماد می کردیم. شما فرصتهای بزرگ پیش روی ملت ایران را به امید لبخند آمریکا و اروپا نسوزانید، باید به جای کدخدا به خدا اعتماد کرد.

این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ادامه داد: انتظار ما از شما به جای تئوری پردازی این است که بگویید در عمل برای حفظ شأن و کرامت ملت در قبال نظام سلطه چه کرده اید؟ نتیجه اتلاف سرمایه های کشور پای برجام چه شد و به کجا رسیدیم؟ تا کی از ترس این که آمریکا ما را تهدید جلوه ندهد برایش خوش رقصی می کنیم؟

رمضانعلی سنگدوینی اما در ادامه لب به انتقاد صریح از ظریف و وزرات امورخارجه گشود و در ادامه این جلسه گفت: ارتباط تجاری و اقتصادی ما در واردات و صادرات تعطیل است.

این عضو کمیسیون انرژی افزود: من در استان گلستان هستم، پنج ماه است مرز ایران و ترکمنستان تعطیل است. علی رغم اینکه ۳۴-۳۵ درصد مردم گلستان می توانند ارتباط تجاری و اقتصادی با ترکمنستان ایجاد کنند، ولی کاری از طرف وزارت خارجه انجام نشده است. استان گلستان یک استان کشاورزی خیز است و پرروش مرغ دارد اما کجا ما به ترکمنستان صادرات داشتیم.

احمد راستینه هم در ادامه این جلسه خطاب به ظریف تاکید کرد:  آقای ظریف نه تنها اراده جدی برای حمایت از نقش آفرینی بین‌المللی بخش خصوصی ایجاد نکردید بلکه برنامه مشخص برای افزایش مهارت‌های دیپلماتیک بخش خصوصی در دستگاه خود تعریف نکردید.

وی ادامه داد: دیپلماسی اقتصادی فقط وابسته به دولت نیست دیپلماسی اقتصادی ممکن است توسط وزارت امور خارجه هدایت شود، ولی نقش گروه‌های تجاری و مدنی و بخش‌های خصوصی در ارتباط با بخش‌های تجاری و مدنی و بخش‌های خصوصی سایر کشورها در کجای وزارت امور خارجه شما تعریف شده است.

این نماینده مجلس بیان داشت: وقتی با برجام تمام فعالیت‌های اقتصادی را شرطی‌سازی کردیم و دست و پای ملت ایران آن هم هفدهمین اقتصاد دنیا را با شرطی‌سازی اقتصادی بستید و توان قدم برداشتن اقتصادی را نابود کردید، باید هم با یک قطعنامه شورای حکام شاهد افزایش نرخ ارز در این روزها باشیم. دلار ۲۰ هزار تومانی را باید دلار برجامی نامید. این همان گلابی‌هایی است که وعده‌اش را به مردم داده بودید. از شما می‌خواهیم پیام اقتدار ملت را با پایان سیاست برجامی و خروج از آن با شجاعت به مردم و دنیا مخابره کنید.

محمود احمدی بیغش نیز در این جلسه تاکید کرد: آقای ظریف  هفت سال است سیاست خارجی را به برجام گره زدید. آمریکا دست چدنی اش را از زیر دستکش مخملی بیرون آورده و ما تازه این را فهمیده ایم. ما همچنان منتظر اروپا ماندیم و اروپا امروز شمشیرش را از رو بسته و به دنبال پرونده سازی در شورای حکام است و ما همچنان منفعلیم همه جهان 5+1 نیست.

احمدی بیغش ادامه داد: درباره بازار کشورهای اطراف حرف نمی زنیم زیرا از دیپلماسی اقتصادی ناامیدیم، البته توئیت کردن تاثیر بین المللی دارد به ویژه در دستگاه دیپلماسی اما توئیت معجزه نمی کند بلکه تنها موج راه می اندازد. شما که هواپیمای اختصاصی دارید به کشورهای دیگر بروید و دست به اقنا بزنید.

تشنج در مجلس
اما این پایان ماجرا نبود و در ادامه جلسه ظریف با نمایندگان مجلس یازدهم متشنج شد

براساس این گزارش، پس از اینکه ظریف برای دومین بار برای ادای سخنانی پشت تریبون قرار گرفت، با اعتراض و تذکرات مکرر و متعدد نمایندگان مواجه شد، در حین صحبت‌های ظریف و اعتراض نمایندگان مجلس به وی، کریمی‌قدوسی نماینده مردم مشهد، خطاب به ظریف گفت: "دروغگو؛ این حرف‌ها دروغ است" که صباغیان، ‌نیک‌بین، سلیمی و تعدادی دیگر از نمایندگان، ضمن همراهی با کریمی‌قدوسی در اعتراض به ظریف، نسبت به موضع منفعلانه وزارت امور خارجه در جریان ترور شهید قاسم سلیمانی اعتراض کردند.

همچنین، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس که ریاست جلسه را به عهده داشت، ضمن دعوت نمایندگان معترض به آرامش، از آنان خواست تا سوالات و ابهامات خود را در قالب اخطار مطرح کنند.

نخستین سوال مجلس یازدهم از رییس جمهور
تب نمایندگان در اعتراض به سیاست های معیشتی و اقتصادی در ادامه تنها دامان ظریف را نگرفت و در ادامه موضوع سوال از رییس جمهور به سر خط اخبار رسید.

جبار کوچکی نژاد در همین زمینه به خبرنگار بازار گفت: امروز و پس از آغاز جلسه علنی بیش از ۱۰۰ نماینده طرح سوال از رییس جمهور را امضا کردند.

وی تاکید کرد: بر اساس اصل ۸۸ و ۲۱۰ و ۲۱۱ آیین نامه داخلی مجلس اگر بیش از ۷۰ نماینده از رییس جمهور سوالی داشته باشند، رییس جمهور باید به مجلس آمده و به سوال نمایندگان پاسخ بدهد.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس اظهارداشت: طرح سوال از رییس جمهور در ۵ محوراقتصادی تهیه شده است.

جبار کوچکی نژاد در تشریح جزئیات سوالات مطروحه از رییس جمهور گفت: نا به سامانی در بازار ارز، نا به سامانی در بازار مسکن و خودرو، بی توجهی به واحدهای تولیدی در زمان شیوع ویروس کرونا، اشتباهات در اجرای برجام، عدم نظارت بر تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی از جمله ۵ سوال نمایندگان از رییس جمهور است.

حال با همه این تفاسیر باید منتظر ماند و دید که آیا انتقادات نمایندگان موجب تغییر مسیر دستگاه دیپلماسی  در زمینه سیاست‌های اقتصادی خواهد شد و یا وزرات امورخارجه در آخرین سال پایان دولت باز هم به مسیر قبلی خود ادامه خواهد داد.