مهسا نظری؛ بازار: پدیده مهاجرت روستائیان به شهر ها موضوعی عجین یافته با زندگی بشر است که مشکلات بسیاری را به دنبال داشته، هر ساله تعداد کثیری از ساکنان روستا در اقصی نقاط کشور با دلایل و انگیزههای متعدد از جمله کمبود امکانات، بیکاری و... تصمیم به مهاجرت میگیرند.
این موضوع وقتی به دلایل فردی گره میخورد تاثیر چندانی در زندگی اجتماعی ایجاد نمیکند، اما وقتی منشاء آن به مسائل اجتماعی برمی گردد، پیامدهای گستردهای نذیر افزایش حاشیه نشینی، آلودگی، بیکاری و ناهنجاری اجتماعی ایجاد میکند.
استان ایلام نیز یکی استانهایست که همواره با مشکل مهاجرت روستائیان به شهر ها و پیامدهای منفی آن دست و پنجه نرم میکند، لازم به ذکر است بطور تقریبی از اواسط دهه ۶۰ تا چند سال اخیر یعنی حدود سه دهه، روند مهاجرت در ایلام از روستا به شهر چنان سرعت سرسام آوری بخود گرفته که تعداد کثیری از روستاها خالی از سکنه هستند.
شکل غالب مهاجرت در اکثر کشورها، حرکت یکسویه و عموماً بدون بازگشت روستاییان به شهرها است، با این حال عدم کنترل مهاجرت روستاییان به شهرهای بزرگ مشکلات عدیده ای را در شهرها و حتی روستاها موجب شده است، از جمله مشکلات اقتصادی فرهنگی در شهرها و خالی از سکنه شدن روستاها، که برای توسعه اشتغال و تولید در کشور مفید نخواهد بود؛ بنابراین اعمال سیاستگذاری های صحیح به ویژه عملکرد صحیح سیاست روستا-شهری راهکاری مناسب برای جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرهای بزرگ به نظر می رسد.
شکل گیری مهاجرت معکوس در ایلام
از این رو طی دههی اخیر به نظر میرسد در نواحی روستایی الگوی دیگری از مهاجرت تحت عنوان مهاجرت معکوس شکل گرفته است؛ مهاجرت معکوس در این نوشتار به معنی بازگشت مردم از شهرهای بزرگ به شهرهای کوچک و از شهرهای کوچک به روستاهاست.
مهاجرت معکوس در نوع خود پدیده ی مثبتی است که باید در استان ایلام افزایش یابد، چرا که منجر به کاهش مشکلات جامعه شهری، آبادی و رشد روستاها برقراری تعادل و عدالت در مناطق روستایی، کاهش محسوس ترافیک، کاهش قیمت مسکن، کاهش آلودگی هوا، پایینآمدن آلودگی صوتی،توسعه اقتصادی، افزایش درآمد کشاورزان و همچنین ارتقای روستا می شود
موضوعی که در طول سالهای گذشته همزمان با افزایش مشکلات کلانشهرها از یک سو و از سوی دیگر از بین رفتن روستاها و شهرهای کوچک و به تبع آن افت کشاورزی و دامداری در مناطق محروم و افزایش دغدغههای امنیتی در مناطق مرزی همچون استان ایلام در دستورکار مسئولان قرار گرفته است.
اما اقدامهای صورت گرفته در استان یا مقطعی و کوتاه مدت پیگیری شده و یا به دلیل ضعفهای کارشناسی در اجرا به نتیجه نرسیده است؛ بنابراین بازاندیشی فکری توسعه، ارزیابی چارچوب مفهومی نظریههای برنامهریزی در عرصه توسعه روستایی را اجتنابناپذیر میکند.
مهاجرت معکوس در نوع خود پدیده ی مثبتی است که باید در استان ایلام افزایش یابد، چرا که منجر به کاهش مشکلات جامعه شهری، آبادی و رشد روستاها برقراری تعادل و عدالت در مناطق روستایی، کاهش محسوس ترافیک، کاهش قیمت مسکن، کاهش آلودگی هوا، پایینآمدن آلودگی صوتی،توسعه اقتصادی، افزایش درآمد کشاورزان و همچنین ارتقای روستا می شود.
اقدامات لازم برای توسعه مهاجرت معکوس در ایلام
در همین راستا دولت باید به منظور جلوگیری از عمل مهاجرت افراد به شهرهای دیگر درصدد اجرای برنامه توسعه روستاها، شهرستان ها، حمایت از فعالیت کشاورزان، گسترش شغل های سنتی، گسترش بیمه، اجرای طرح های برنامه ریزی راهبردی، اجرای برنامه های تعیین شده و سیاست گذاری های اصولی باشد.
با توجه به اهمیت مهاجرت معکوس و تاثیر آن بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و تغییرات فرهنگی و سیاسی در روستاهای استان ایلام، توسعه این طرح باید در دستور کار مسئولان استانی و کشوری قرار گیرد
زیرساختهای روستایی از قبیل احداث مدرسه، راه، آبرسانی و...، بهبود معیشت ،وضعیت اقتصادی، استفاده از امکانات آموزشی، درمانی، تفریحی، ارائه تسهیلات کم درصد جهت اجرای پروژههای اشتغالزایی، ساخت مسکن و اجرا سازی طرح هادی از دیگر راهکارهای رونق مهاجرت معکوس در استان یه شمار میرود.
با توجه به اهمیت مهاجرت معکوس و تاثیر آن بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و تغییرات فرهنگی و سیاسی در روستاهای استان ایلام، توسعه این طرح باید در دستور کار مسئولان استانی و کشوری قرار گیرد.
نظر شما