سایه شبه مالیاتی بر تابلوی بورس|مالیات بر عایدی سهام فعلا اجرا نمی شود

حامد شایگان؛ گروه بورس: بازار سرمایه در چند سال اخیر که توانسته حدود ۵۰ میلیون کد بورسی را جذب کند به شدت تحت تاثیر سیاست های کلان اقتصادی قرار گرفته و از آنجایی که گرفتار روندی نزولی شده بود بسیاری از فعالان بازار سرمایه معتقدند که در تدوین قوانین و مقررات باید دقت لازم را داشت تا از این دوران گذار عبور کنیم، با این حال دولت به دلیل مشکلاتی که در زمینه درآمدهای نفتی دارد به مالیات چشم دوخته و علاوه بر اینکه در لایحه مالیات بر عایدی موضوع مالیات بر سهام را مطرح کرده، مساله فشار بر بنگاه های اقتصادی برای اخذ مالیات را بیشتر کرده است.

مسئولان سازمان مالیاتی مدعی هستند که سیاست های مالیاتی به نفع بنگاه های اقتصادی است، زیرا پیش از این شرکت هایی که صورت های مالی شفافی نداشتند بیشترین سود را می بردند و حالا موازنه به نفع بنگاه هایی خواهد بود که پیش از این خوداظهاری شفافی داشته اند.

دولت در بحث مالیات بر سهام برنامه هایی دارد اما از آنجایی که این مساله در مالیات بر عایدی به عنوان یک پایه لحاظ نشده عملا برای اجرای آن موافقتی صورت نگرفته هرچند به نظر می رسد در آینده مالیات بر عایدی سهام هم اجرایی شود

رئیس مرکز آموزش، پژوهش و برنامه ریزی سازمان مالیاتی در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به اینکه تغییر بنیادین که در سازوکارهای مالیاتی قرار است اتفاق بیفتد باید پیش از این اجرا می شد، گفت: در شرایط کنونی مشکلات اقتصادی باعث شده اجرای سازوکارهای جدید مالیاتی چالش برانگیز جلوه کند، با این حال افزایش سهم مالیات بر درآمد افراد حقیقی که بیشتر روی افراد ثروتمند است باعث می شود که سهم درآمد مالیاتی بنگاه های اقتصادی کاهش پیدا کند.

مهدی موحدی بک نظر با بیان اینکه توسعه پایه های مالیاتی منجر می شود که تغییرات سیاستی به نفع بنگاه های اقتصادی اتفاق بیافتد، افزود: هرچند تحقق این مساله نیازمند مصوبات جدید مجلس است با این حال این رویکرد در حال شکل گیری است.

او با اشاره به اینکه مسئله مالیات بر سهام ممکن است بروندادهای مختلفی داشته باشد، اظهار کرد: در شرایط کنونی مالیات بر سود سپرده های بانکی موافق هستم که باید در جمع مالیات بر درآمد فرد لحاظ شود، اما در بحث مالیات بر سهام هرچند به سمت آن حرکت کرده ایم اما از آنجایی که در مالیات بر عایدی به عنوان یک پایه لحاظ نشده عملا برای اجرای آن موافقتی صورت نگرفته است، با این حال به نظر می رسد در آینده مالیات بر عایدی سهام هم اجرایی شود.

ترس سرمایه گذار از سیاست های غیرکارشناسی

به گفته رئیس سازمان امور مالیاتی دولت در گام نخست باید بودجه جاری خود را از مالیات بدست بیاورد و در گام دوم تمام بودجه خود را از طریق مالیات کسب کند و همین نقشه راه باعث شده بسیاری چشم انداز مبهمی را برای بنگاه های حاضر در بورس ببینند.

یک استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار بازار درباره تاثیر سیاست های مالیات بر روند بازار سرمایه گفت: در شرایط کنونی سرمایه به شدت ترسو شده و تحت تاثیر قوانین و مقرراتی که دولت برای بنگاه های اقتصادی وضع می کند به شدت واکنش نشان می دهد، حالا با توجه به اینکه سیاست های مالیاتی می تواند حاشیه سود بنگاه های اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد و به نوعی به خروج سهامداران خرد از بازار دامن بزند.

هرچقدر که شرکت ها بتوانند بیشتر تولید کنند دولت مالیات بیشتری اخذ می کند، اما اگر دولت بخواهد از تولید موجود مالیات بیشتری بگیرد اثر معکوسی بر اقتصاد می گذارد و بنگاه ها در واکنش به این مساله تولید کمتری خواهند داشت و انعکاس آن در بازارهای مالی چیزی جز رکود نخواهد بود

علی اکبر نیکواقبال با بیان اینکه یکی از مسائلی که درباره مالیات بر سهام مطرح شده سرمایه گذاری صندوق ها و حقوقی ها برای خرید سهام است، افزود: از آنجایی که این صندوق ها از معاملات سهام درآمد کسب می کنند از این رو مساله مالیات بر این درآمدها یه مولف قابل بررسی بر دولت بوده و ممکن است در ادامه به وضع مالیات بر درآمد سایر بخش ها هم گسترش پیدا کند، این موضوع گرچه می تواند در شرایط عادی بازار سرمایه برای دولت منافعی داشته باشد، اما در شرایط کنونی اجرای آن می تواند چالش های زیادی را برای بورس به وجود بیاورد، زیرا بخشی از نقدینگی همین صندوق از سهامداران خرد بدست می آید که توسط خرید سهام آنها توسط مردم اتفاق می افتد و هر گونه سیاستی که منجر به جریان منفی نقدینگی از بورس شود به ضرر بازار خواهد بود و این موج منفی می تواند تمام بازار را تحت تاثیر قرار دهد.

او با تاکید بر اینکه بازارهای مالی به وضعیت بنگاه های اقتصادی بستگی دارد، تصریح کرد: هرچقدر که شرکت ها بتوانند بیشتر تولید کنند دولت مالیات بیشتری اخذ می کند، اما اگر دولت بخواهد از تولید موجود مالیات بیشتری بگیرد اثر معکوسی بر اقتصاد می گذارد و بنگاه ها در واکنش به این مساله تولید کمتری خواهند داشت و انعکاس آن در بازارهای مالی چیز جز رکود نخواهد بود و هر چقدر نقدینگی کمتری در بورس جریان پیدا کند به همان اندازه سهامداران خرد هم آسیب می بینند، در واقع می توان گفت بورس آیینه تمام نمای وضعیت سیاست های اقتصاد کلان است و اگر به بهترین شکل ممکن وضع شده باشند اثر آن در بنگاه ها به صورت حاشیه سود بیشتر نمایان می شود و به تبع آن بورس هم رونق می گیرد، برعکس این مساله هم صادق است و در صورتی که سیاست های اقتصادی به ضرر بنگاه ها وضع شده باشند، اثر آن در بورس هم نمایان می شود زیرا با رکود و کاهش تولید بنگاه ها سرمایه گذاری در بورس هم کاهش می یابد و ارزش معاملات روندی نزولی پیدا می کند و در نهایت تنها حقوقی ها در بازار باقی می مانند.

براساس این گزارش دولت باید در سیاست گذاری های مالیاتی تنها به مساله کمبود بودجه توجه نکند، بلکه باید ابتدا اولویت بسترسازی برای رونق بنگاه ها باشد که در نتیجه آن اشتغال و درآمدهای مالیاتی هم بهبود خواهد یافت و سهامداران خرد هم از این مسیر به سودهای بیشتری می رسند و این انگیزه در سرمایه گذاران به وجود می آید تا بار دیگر سرمایه های خود را روانه بازار سهام کنند و اقتصاد هم از نوسانات بازارهای سوداگری به دور می ماند.